W poprzednich artykułach poświęconych odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa skupiliśmy się na omówieniu różnych scenariuszy, w których przedsiębiorca mógłby ubiegać się od odszkodowanie od państwa, w związku z różnymi ograniczeniami związanymi z epidemią COVID-19.
zobacz także:
Wszystkie z tych dróg wymagają jednak od niego zainicjowania procesu sądowego, co, z uwagi na obiektywną przewlekłość postępowań przed polskimi sądami, oddala i tak już dość umiarkowane szanse na sukces. Statystyki są tutaj nieubłagane: średni czas rozpoznawania spraw procesowych to ok. 300 dni (przy czym średnią zaniżają sprawy proste i nieskomplikowane, a do takich spory ze Skarbem Państwa nie należą), a skuteczność powództw jest ograniczona (aktualne dane nie są dostępne, ale przykładowo w latach 2009 – 2012 jedynie 6,75 % powództw przeciwko Skarbowi Państwa było uwzględnianych).
Rodzi to oczywistą obawę, że podobnie może być z roszczeniami przedsiębiorców dotyczącymi niezgodnych z prawem działań państwa w dobie epidemii (w rzeczywistości może to wyglądać nawet nieco gorzej, gdyż należy się spodziewać w najbliższych miesiącach istotnego zatoru w rozpoznawaniu spraw przez sądy).
Wielu przedsiębiorców pyta w tych okolicznościach o rozwiązania szeroko i efektywne stosowane w sprawach gospodarczych, czyli tzw. alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR), takie jak negocjacje, mediacje, sądownictwo polubowne (arbitrażowe). Z formalnoprawnej strony nie ma przeszkód aby tego rodzaju ścieżki były stosowane w odniesieniu do roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych (takich jak np. delikty związane z niezgodnym z prawem działaniem władzy publicznej).
Przed sądem polubownym
Jedną z dróg do rozważenia jest sądownictwo polubowne. W polskiej praktyce dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od Skarbu Państwa taka możliwość w zasadzie nie występuje, choć formalnie nie jest wyłączona (teoretycznie nie można wykluczyć, że poszkodowany i przedstawiciel Skarbu Państwa złożą zgodne oświadczenie o woli rozpoznania sprawy sąd polubowny). W nieco innej sytuacji są niektórzy inwestorzy zagraniczni – chodzi o przedsiębiorców z krajów, z którymi Polska ma podpisane umowy o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji.
Na mocy tego rodzaju bilateralnych (BIT – bilateral investment treaties) lub (czasami) multilaterateralnych umów międzynarodowych państwa wprowadzają szczególny reżim ochrony zagranicznych inwestycji przedsiębiorców państwa-strony na swoim terytorium. Jednym z aspektów tej ochrony jest poddanie sporów pomiędzy inwestorem a państwem przyjmującym, dotyczących wywłaszczenia inwestycji, jurysdykcji międzynarodowego trybunału arbitrażowego.
Ostatnie lata przyniosły jednak radykalne ograniczenie tej możliwości. Już kilka lat temu polski rząd zapowiadał wycofanie się z tych umów. Istotnego argumentu w tym zakresie dostarczyło orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Achmea z 2018 r., w którym Trybunał uznał, że wewnątrzunijne BIT są niezgodne z unijnymi Traktatami, gdyż mogą pozbawiać prawo UE efektywności w zakresie wykładni tego prawa. Od tamtej pory Polska konsekwentnie wypowiada umowy BIT intra-UE. Ponadto 5 maja tego roku państwa członkowskie UE podpisały wielostronną konwencję uchylającą traktaty BIT pomiędzy państwami Unii. Tym samym inwestorzy z państw UE mogą pozwać Skarb Państwa wyłączn … czytaj dalej
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS