Lotnisko to nie jest maszynka do zarabiania pieniędzy. To inwestycja użyteczności publicznej

O co w tym wszystkich chodzi? Lotnisko to wspólna inwestycja miasta Lublin i samorządu województwa lubelskiego. Tak na marginesie przypomnijmy, że przed 17 laty ówczesny marszałek z PSL forsował, by port lotniczy powstał w oddalonej o niemal 40 km od Lublina Niedźwiadzie, między Lubartowem a Parczewem. Dopiero w 2007 r. rządząca wtedy województwem koalicja PO-PiS (tak, tak, to nie pomyłka) podjęła decyzję o lokalizacji lotniska w Świdniku, 15 km od centrum Lublina. 

Jego budowa była możliwa dzięki funduszom Unii Europejskiej, która przekazała na ten cel 144 mln zł. Ale to było za mało. Dlatego główni udziałowcy spółki Port Lotniczy Lublin (dla porządku: miasto ma w niej dziś ok. 52 proc., a samorząd województwa – ok. 46 proc.) musieli wziąć kredyt w Banku Gospodarstwa Krajowego, który wspiera tego typu inwestycje.   

PLL Lublin JAKUB ORZECHOWSKI

W dużym uproszczeniu. Początkowo spółka PLL zaciągnęła kredyt w wysokości 180 mln zł, a potem wystąpiła jeszcze o dwie transze – w wysokości odpowiednio 5 mln i 15 mln. W sumie kredyt wyniósł więc równe 200 mln zł. 

Lotnisko zostało otwarte w grudniu 2012 r., a kredyt trzeba było spłacać od 2014 r. Jednak ostatecznie termin rozpoczęcia spłat przesunięto na 2016 r. Dotąd ze wspomnianych 200 mln udziałowcy spłacili w ratach ok. 80 mln, ale w tym ok. 30 mln to odsetki i różnego rodzaju koszty pochodne. Na dziś do spłacenia zostało ok. 150 mln zł (ostatnia rata w 2034 r.), nie licząc odsetek. 

Przyjrzyjmy się samym ratom, bo ich spłata wygląda inaczej niż w przypadku kredytu komercyjnego. Raty i odsetki spłacane są raz na kwartał przez głównych udziałowców. Ich wysokość nie jest równa. Np. w tym roku wynoszą one po ok. 5-6 mln zł kwartalnie (o ostatnim zamieszaniu związanym ze spłatą rat piszemy w ramce).   

Port Lotniczy Lublin. Ile kosztuje lotnisko

Idźmy dalej z lotniskowymi finansami. Oprócz kosztów spłaty kredytu dla BGK dochodzą te związane z utrzymaniem lotniska. W skali roku wynoszą one ok. 35 mln zł.   

Niemal w połowie to pensje 235 pracowników. Dużo? Tylko 20 z nich to tzw. etaty administracyjne, bo pozostałe są ściśle związane z funkcjonowaniem lotniska i bezpieczeństwem podróżnych. 

Kolejna rubryka po stronie wydatków to opłaty przekazywane liniom lotniczym za to, by do Lublina przylatywały. I nie ma się co dziwić, to powszechna praktyka w przypadku lotnisk nie tylko w Polsce. Żaden z portów lotniczych nie chwali się tymi wydatkami (konkurencja!), ale nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że wydatki dla linii lotniczych w przypadku PLL to kwota ok. 10 mln zł w skali roku. 

Fot. Jakub Orzechowski / Agencja Gazeta

Mamy więc prawie 30 mln zł. Pozostałe wydatki lotniska to materiały, media, podatki itd. 

Ale port lotniczy także zarabia. To przychody związane z działalnością lotniczą (opłaty lotniskowe ujęte np. w cenach biletów) i działalnością pozalotniczą. To wpływy z parkingu, powierzchni handlowych (sklepy wolnocłowe, wypożyczalnie samochodów, punkty gastronomiczne). W ciągu roku do kasy lotniska wpływa z tego tytułu 12-15 mln zł (w zależności od roku). 

Podsumujmy. Roczny koszt utrzymania lotniska to ok. 35 mln zł. Po odjęciu 12-15 mln zł przychodu wychodzi ok. 20-23 mln zł straty, na pokrycie której składają się co roku udziałowcy, czyli miasto i samorząd województwa (będą one mniejsze, kiedy lotnisko otworzy się na strefę cargo – wciąż poszukiwany jest udziałowiec tego przedsięwzięcia). 

Nie zapominajmy także o spłacie rat kredytu do BGK, która potrwa do 2034 r.   

Lotnisko, czyli 3,6 tys. miejsc pracy 

Patrząc na lotniskowe księgowe tabelki, marszałek województwa zarzuca przede wszystkim prezesowi lotniska złe zarządzanie spółką. Czy chodzi o politykę? Pewnie tak, bo prezes Wójtowicz został wybrany w 2014 r. przez radę nadzorczą, w której do dziś większość mają ludzie wskazani przez miasto (cztery na siedem miejsc). 

Prezes Wójtowicz odpiera zarzuty, dając przykłady innych polskich lotnisk, do których także trzeba dopłacać. Eksperci wskazują, że PLL będzie rentowny przy ponad 1,5 miliona pasażerów obsłużonych w ciągu roku. Tymczasem przez lubelskie lotnisko w rekordowym 2018 r. przewinęło się 455 tys. podróżnych, a w roku 2019 – 370 tys. 

Port Lotniczy Lublin. Otwarcie nowego terminala. Na zdjęciu prezes PLL Krzysztof Wójtowicz (w środku) i prezydent Lublina Krzysztof Żuk (z lewej) JAKUB ORZECHOWSKI

– Nie zapominajmy: lotnisko to inwestycja użyteczności publicznej, która umożliwia rozwój Lubelszczyzny, a nie miejsce jedynie do zarabiania pieniędzy – podnosi od lat prezes Wójtowicz. 

I wcale nie chodzi o prestiż. Analitycy podkreślają, że dzięki lotnisku na Lubelszczyźnie powstało ok. 3,6 tys. nowych miejsc pracy. Blisko cztery tysiące lubelskich rodzin dzięki lotnisku ma utrzymanie. To m.in. etaty w zachodnich firmach, które zainwestowały w strefie ekonomicznej. Gdyby nie dostępność komunikacyjna, ominęłyby one Lubelszczyznę szerokim łukiem.   

Według twardych danych działalność lotniska tylko w 2019 r. wygenerowała dla regionu przychody w wysokości 72,3 mln zł i przyczyniła się do wzrostu PKB Lubelszczyzny o 136,9 mln zł. 

I jeszcze jedno. Pasażerowie lotniska pozostawili w regionie, w samym 2019 r., ok. 30 mln zł. 

Kreatywna księgowość marszałka 

Za kilka dni BGK sprawdzi, czy na koncie lotniska są środki na spłatę drugiej kwartalnej raty za ten rok. Miasto swe środki przekazało, ale nie zrobił tego marszałek województwa.   

Jarosław Stawiarski Fot. Jakub Orzechowski / Agencja Gazeta

Według władz lotniska może to skutkować poważnymi konsekwencjami włącznie z koniecznością oddania 144 mln dotacji unijnej. 

W efekcie marszałek na konferencji prasowej wyjaśnił, że pieniądze na ratę kredytu zapłaci, ale podniósł, że jego urząd w ostatnich latach dopłacił do lotniska (kredyt plus koszty związane z funkcjonowaniem portu) o 19 mln zł więcej niż miasto Lublin. Mimo że ratusz ma 52 proc. akcji spółki, a urząd marszałkowski – 46 proc.   

Miasto Lublin szybko sprostowało wyliczenia marszałka. Okazuje się, że nie chodzi o 19 mln różnicy, tylko o 13 mln. I tu rzecz najważniejsza, bo przed 2011 r. gmina Lublin wpłacała większe środki na PLL niż samorząd województwa. Do maja 2020 r. miasto zapłaciło w sumie 203 mln zł, a województwo – 177 mln zł. 

Samoloty z pomocą medyczną 

Port Lotniczy Lublin zdaniem czytelników “Wyborczej” to jedna z najważniejszych inwestycji samorządu terytorialnego po 1990 r. W kwietniowym głosowaniu zajęło 3. miejsce (zwycięzcy to Teatr NN, Teatr Stary i wielkie festiwale kulturalne). 

Mimo że lotnisko jest zamknięte dla ruchu pasażerskiego od połowy marca, wcale nie oznacza, że nie przyjmuje samolotów. Od czasu wybuchu pandemii wylądowało tam już pięć samolotów cargo z transportem sprzętu medycznego z Chin.   

W Airport Lublin wylądował największy w historii lotniska samolot pasażerski Airbus A330. Na jego pokładzie znajdowały się środki ochrony osobistej. https://www.facebook.com/LublinAirport/

Co ciekawe, były wśród nich trzy maszyny, które po raz pierwszy w historii lądowały w Lublinie. Największym z nich był szerokadłubowy Airbus A 330, który bierze na pokład aż 335 pasażerów. Pozostałe nowości to Boeingi: 767, który jeszcze niedawno w barwach LOT-u latał z Polski do Stanów Zjednoczonych, a także 757. 

Zgłoś naruszenie/Błąd