Zamienniki leków. Czy tańsze znaczy gorsze? Kiedy nie zamieniać leku?

Zobacz również:

Działania niepożądane leków – co musisz o nich wiedzieć?

Lek oryginalny (lek innowacyjny) to produkt leczniczy opracowany i wprowadzony na rynek przez firmę farmaceutyczną, która go odkryła. Proces tworzenia leku oryginalnego jest długotrwały i kosztowny, obejmuje liczne etapy badań i testów, które mają na celu potwierdzenie jego bezpieczeństwa i skuteczności. Taka firma otrzymuje na pewien czas ochronę patentową, w czasie której inna firma nie może wprowadzić na rynek tego samego leku. Taki okres czasu nazywa się wyłącznością rynkową – firma może sobie dowolnie ustalić cenę leku (nie ma konkurencji) i pokryć koszt wieloletnich badań. 

Zamienniki (generyki, odpowiedniki) to leki zawierające tą samą substancję czynną i w tej samej dawce co ich oryginalne odpowiedniki. Mogą pojawić się na rynku dopiero po wygaśnięciu patentu na lek oryginalny.

Zamiennik jest zawsze gorszy od leku oryginalnego – MIT

Nadal wiele osób myśli, że skoro zamienniki są tańsze, to na pewno też gorsze. To nie jest prawda – zamiennik musi posiadać tą samą substancję aktywną, w takiej samej dawce i co do zasady musi być z nim biorównoważny, czyli działać analogicznie.

Farmaceuta musi informować pacjenta o możliwości zakupu tańszego odpowiednika – FAKT

Farmaceuta ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwości wyboru tańszego zamiennika, a na prośbę pacjenta musi ten zamiennik wydać lub zamówić, jeśli nie ma go na stanie apteki. 

Lek, który przepisał lekarz to zawsze lek oryginalny – MIT

To, że jakiś lek został przepisany przez lekarza na recepcie, nie znaczy że to właśnie ten lek jest oryginalny, a inne leki o tej samej substancji czynnej to odpowiedniki. Lekarze wypisują na receptach zarówno leki generyczne, jak i oryginalne.

Nie warto brać zamiennika leku – MIT

Są sytuacje, w których wybranie zamiennika jest słusznym rozwiązaniem. Taką sytuacją jest np. brak dostępności leku oryginalnego – wtedy zdecydowanie lepiej wziąć zamiennik niż przerywać kurację. Zamiennik polecam również osobom, które są w trudnej sytuacji materialnej – przy wyborze odpowiedników można naprawdę sporo zaoszczędzić.

Każdy lek z tą samą substancją aktywną można bezpiecznie zamienić – MIT

Leki można zamieniać tylko wtedy, gdy ta zmiana nie spowoduje różnic terapeutycznych u pacjenta. Lepiej nie zamieniać leków, w przypadku których już niewielka zmiana dawki może mocno wpłynąć na jego działanie lecznicze. Każdą taką zmianę warto skonsultować z farmaceutą lub z lekarzem, aby upewnić się, że lek uwalnia się w ten sam sposób i będzie działał dokładnie tak samo.

Zamiennik działa tak samo jak lek oryginalny – FAKT

Zamiennik muszą być biorównoważne z lekami oryginalnymi, czyli muszą wykazywać taki sam efekt terapeutyczny jak one. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skonsultuj się z personelem medycznym i upewnij się czy możesz zamienić dany lek.

Zamiennik jest zwykle tańszy od leku oryginalnego – FAKT

Tak, to prawda. Lek oryginalny jest zwykle droższy od zamiennika. Wynika to z głównie z konieczności zrekompensowania sobie kosztów wieloletnich badań. 

Zamiennik ma w składzie dokładnie to samo co lek oryginalny – MIT

Oryginał i odpowiednik mają tą samą substancję czynną (czyli składnik, który odpowiada za działanie leku), ale mogą różnić się substancjami pomocniczymi. Czasami jest tak, że zmiana tych dodatkowych substancji jest istotna, bo właśnie na którąś z nich pacjent ma uczulenie lub jakiekolwiek inne działanie niepożądane. Warto dodać, że w jednak większości przypadków substancje pomocnicze leku oryginalnego i generycznego są do siebie bardzo zbliżone.

Zobacz również:

Po tych lekach nie wsiadaj za kierownicę!

Nie warto z góry podchodzić do zamienników jak do czegoś gorszego (mniej skutecznego, powstałego z gorszej jakości składników). Zamienniki leków są bezpieczne, skuteczne, a dodatkowo dzięki nim możemy obniżyć koszty leczenia i zwiększyć dostępności terapii.

Są jednak sytuacje kiedy leków nie warto lub nawet nie powinno się zamieniać. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, którzy przeanalizują czy dany lek można zamienić i dostarczą fachowych porad dotyczących leków generycznych.