Wydłużenie wakacji kredytowych? Tak, ale nie dla wszystkich

Pomoc “szyta na miarę”, a nie w obecnym, powszechnym kształcie – tak możliwość przedłużenia wakacji kredytowych po 2023 r. – komentuje dyrektor Departamentu Stabilności Finansowej NBP, Olga Szczepańska. Apeluje także o debatę w sprawie zmian w podatku bankowym. 

“Przede wszystkim nie powinno się zaskakiwać banków poważnymi zmianami legislacyjnymi, np. skutkującymi obarczeniem ich kosztami pomocy o charakterze socjalnym dla kredytobiorców. W trakcie spotkań z inwestorami i analitykami jesteśmy często pytani o to, czy program wakacji kredytowych będzie przedłużony po 2023 r. Niestety nie potrafimy odpowiedzieć, ale wydaje się, że programu w tym kształcie nie należy kontynuować” – powiedziała, cytowana przez OF, Szczepańska.

“Ewentualna pomoc powinna być szyta na miarę i kierowana tylko do osób potrzebujących. W przeciwnym razie dochodzi do sytuacji, gdy korzyści, jakie czerpią z programu najzamożniejsi, są finansowane bezpośrednio przez banki, a pośrednio – przez wszystkich klientów banków, również tych mniej zamożnych. To nie jest racjonalne – ani społecznie, ani ekonomicznie” – dodała.

Wakacje kredytowe nie były konieczne dla utrzymania zdolności

Jak wskazała, wraz z uruchomieniem wakacji kredytowych wzrasta skala wcześniejszych spłat kredytów, co świadczy o tym, że część kredytobiorców przeznacza zaoszczędzone na wakacjach raty na wcześniejszą spłatę kredytu. Szerzej o tym napisał nasz analityk Michał Kislel w artykule: “Kredytobiorcy nadpłacają hipoteki na potęgę. Wakacje kredytowe pomogły? Niekoniecznie”. 

“Jest to zjawisko pozytywne, ale potwierdza, że pomoc w formie wakacji kredytowych nie była konieczna dla utrzymania zdolności większości kredytobiorców do obsługi kredytu” – dodaje Szczepańska.

Według stanu na koniec grudnia 2022 r., wakacjami kredytowymi objętych zostało 1,05 mln kredytów o wartości 262,5 mld zł. To 54 proc. liczby wszystkich złotowych kredytów mieszkaniowych w Polsce i 68 proc. ich łącznej wartości.

Premier Mateusz Morawiecki powiedział pod koniec stycznia, że decyzje w sprawie wakacji kredytowych będą zależne od sytuacji inflacyjnej w dalszej części roku.

Wicepremier Henryk Kowalczyk postulował w styczniowym biuletynie resortu rolnictwa uruchomienie wakacji kredytowych dla rolników, takich jakie mają gospodarstwa domowe.

“Warto przemyśleć kwestię zmian w podatku bankowym”

“Z punktu widzenia aktywności kredytowej banków – warto przemyśleć kwestię zmian w podatku od niektórych instytucji finansowych (podatku od aktywów). Jest to podatek, który de facto ogranicza zyskowność kredytów. Redukcja stawki lub zmiana formuły tego podatku, albo jego zniesienie, mogłyby zdynamizować kredyt ogółem lub jego część, np. kredyt dla małych i średnich przedsiębiorstw. Rząd korzysta już z podobnej ulgi, wyjmując z podstawy opodatkowania obligacje Skarbu Państwa, a w najbliższej przyszłości planowane jest również objęcie tym wyłączeniem obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa” – powiedziała, cytowana przez OF, Szczepańska.

Podatek od niektórych instytucji finansowych obowiązuje od lutego 2016 r. W przypadku banków jego podstawą jest nadwyżka aktywów ponad 4 mld złotych, obniżona m. in. o fundusze własne i wartość utrzymywanych przez banki papierów skarbowych lub gwarantowanych przez skarb państwa. Podstawa podatku ustalana jest na ostatni dzień miesiąca, a jego stawka wynosi 0,0366 proc., z uwzględnieniem możliwych wyłączeń przedmiotowych i podmiotowych. 

(PAP Biznes)

tus/ asa/

Zgłoś naruszenie/Błąd