W Nowodzieli, w miejscu, gdzie przez cztery lata biegła polsko-sowiecka granica, odsłonięty dziś został pomnik z pamiątkową tablicą poświęconą wydarzeniom sprzed 73 lat. W spotkaniu uczestniczyli organizatorzy, samorządowcy, duchowni, harcerze oraz lokalna społeczność.
„Był wieczór 15 maja (1948 roku8 – red.), około godziny 20. O tej porze ludzie zbierali się w kilku domach na nabożeństwach majowych. Ja byłam na majowym w domu państwa Fiedorczyków. W czasie jego trwania do domu weszło dwóch wyższych rangą sowieckich żołnierzy. Jeden z nich oficjalnie ogłosił, że od jutra możemy bez przeszkód iść na drugą stronę granicy, bo została ona przesunięta na wschód. To był szok. W jednej chwili stał się faktem nasz powrót do Ojczyzny. Radość, niedowierzanie, szczęście, wzruszenie, duma – te wszystkie uczucia targały naszymi sercami. Tej nocy nie było mowy o spaniu. Nazajutrz był pierwszy dzień Zielonych Świąt. (…) Mniej więcej o dziewiątej ruszyliśmy w procesji z krzyżem. Kiedy dochodziliśmy do miejsca, gdzie jeszcze wczoraj była granica oddzielająca nas od Polski, kończyły się Godzinki. I tak się dziwnie stało, że dokładnie na linii granicznej wszyscy uklękli śpiewając „Z pokłonem Panno Święta…”. Ten obraz klęczących na drodze ludzi na zawsze wrył się w moją pamięć” – brzmią wspomnienia Genowefy Rudź pochodzącej z Nowodzieli.
Właśnie w tym miejscu, przy drodze Kuźnica – Klimówka miejscowi ustawili pamiątkowy krzyż.
Przez cztery lata nowa granica wytyczona wzdłuż tzw. linii Curzona podzieliła rodziny, gospodarstwa, majątki. W wyniku umowy delimitacyjnej z sowietami z 1948 roku kilkanaście miejscowości powróciło do Macierzy. Wcześniej dochodziło do porwań mieszkańców przez Rosjan, wiele osób zginęło zastrzelonych na pasie granicznym.
O zdarzeniach sprzed lat opowiadali dziś Krzysztof Pawłowski, współorganizator uroczystości oraz Katarzyna Sokół z białostockiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej (patrz wideo poniżej). Odsłonięty też został pomnik. Jego budowę wsparł samorząd powiatowy, władze gminy Kuźnica, mieszkańcy Nowodzieli i firma Krex. Stanowi on fragment większego szlaku pamięci narodowej. Monument poświęcił proboszcz parafii Opatrzności Bożej w Kuźnicy ks. Sylwester Szyluk.
(pb)
Uroczystość w Nowodzieli:
View the discussion thread.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS