Umowa o pracę to informacja publiczna

Umowa o pracę – informacja publiczna

Problematyczną kwestią jest rozstrzygnięcie, czy umowa o pracę, rozumiana jako dokument, stanowi informację publiczną czy jej nie stanowi. Powszechnie przyjmuje się, że prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do wglądu wyłącznie do dokumentów urzędowych, a nie prywatnych. Czy jednak umowę o pracę z urzędnikiem samorządowym można uznać za dokument o charakterze prywatnym?

Nadrzędna zasada stanowi, że każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej (dalej: u.d.i.p.).

Zakres podmiotowy informacji publicznej wskazany w ustawowym katalogu otwartym obejmuje m.in. informację o podmiotach publicznych, w tym o organach i osobach sprawujących w nich funkcje oraz ich kompetencjach, a także o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych. Należy mieć na uwadze, że w rozumieniu ustawy dokumentem urzędowym jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.

Co, jeśli informacja dotyczy konkretnego urzędnika?

W przypadku, w którym wniosek o udzielenie informacji dotyczy konkretnego urzędnika, istotna pozostaje kwestia ewentualnego ograniczenia prawa do informacji publicznej ze względu na prywatność osoby fizycznej. Ograniczenie to nie dotyczy jednak informacji o osobach pełniących funkcje publiczne.

Zatem jeśli konkretny urzędnik ma określony zakres uprawnień pozwalających na kształtowanie treści wykonywanych zadań w sferze publicznej, to pełni funkcje publiczne i co do zasady nie podlega ochronie prywatności przypisanej osobie fizycznej.

PRZYKŁAD

Wnioskodawca zażądał, aby prezydent udostępnił mu kopie umów o pracę i aneksów do nich wraz z zakresem obowiązków kierownika referatu podatków i windykacji urzędu, którego wskazał z imienia i nazwiska. Ponadto zwrócił się o informację o wysokość zarobków brutto wraz z dodatkami oraz nagrodami i premiami, które ta osoba uzyskała w każdym miesiącu w danym okresie.

W odpowiedzi prezydent odmówił udostępnienia umowy i aneksów, uzasadniając, że nie stanowią one informacji publicznej. W odniesieniu do żądania udostępnienia zakresu obowiązków przesłał wnioskodawcy kserokopię dokumentu. Z kolei w odpowiedzi na żądanie podania wysokości zarobków i dodatków wnioskodawca został odesłany do oświadczenia majątkowego kierownika udostępnionego w BIP.

Wnioskodawca wniósł skargę do sądu. Rozpoznający sprawę WSA uznał skargę za zasadną, twierdząc, że informacją publiczną nie jest treść umowy o pracę zawartej z pracownikami samorządowymi. Dotyczy ona bowiem indywidualnego stosunku pracy, a prawo dopuszcza jedynie wgląd do dokumentów urzędowych, a nie prywatnych.

Odmienny pogląd wyraził NSA, uznając, że stanowisko sądu I instancji, zgodnie z którym treść aneksów i umów o pracę osoby pełniącej funkcję kierowniczą w jednostce samorządu terytorialnego nie stanowi informacji publicznej, jest sprzeczne z prawem.

Przykład opracowano na podstawie wyroku NSA z 28 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3275/21

Umowę kierownika należy udostępnić

Wniosek w zakresie udostępnienia umowy o pracę osoby zajmującej stanowisko kierownicze, jako osoby pełniącej funkcję publiczną, łączy się z materią finansów publicznych. Obywatel ma pełne prawo wiedzieć, jak i na co dokładnie jednostki samorządu terytorialnego wydatkują środki publiczne. Sposób dysponowania tym majątkiem jest informacją publiczną. Treść umów cywilnoprawnych dotyczących majątku publicznego jest informacją publiczną. W umowie o pracę zawartej z urzędnikiem samorządowym określone są między innymi informacje odnoszące się do dysponowania majątkiem publicznym (por. wyrok NSA z 28 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3275/21).

Informacja o wynagrodzeniu nie zawsze pod ochroną

Stanowisko, że umowy o pracę osoby pełniącej funkcję publiczną stanowią informację publiczną, nie jest tożsame ze stwierdzeniem, iż wobec tej osoby nie ma zastosowania ochrona jej prywatności. Niemniej organ przed decyzją o zastosowaniu prawa do prywatności każdorazowo powinien rozważyć, czy żądane informacje rzeczywiście godzą w prywatność urzędnika, tj. czy naruszają jego godność i intymność.

NSA wyraźnie podkreśla, że udzielenie informacji o wysokości wynagrodzenia określonego pracownika jednostki publicznej (a taka informacja ma charakter informacji publicznej) nie zawsze będzie oznaczało ujawnienie rzeczywiście wypłaconego wynagrodzenia. W takim rozumieniu uznać należy, że wskazane w umowie wynagrodzenie zasadnicze urzędnika nie będzie ograniczone prawem do prywatności. Za podlegające ochronie należy uznać jedynie takie świadczenia pieniężne, których charakter dotyka rzeczywiście sfery prywatnej, tj. różnego rodzaju dodatki z pomocy socjalnej, np. świadczenia związane z chorobą członka rodziny czy też ewentualne potrącenia z wynagrodzenia np. z tytułu alimentów (por. wyrok NSA z 28 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3275/21).

Autor: Krzysztof Adamczyk, audytor wewnętrzny z praktyką w jednostkach samorządu terytorialnego, ekspert w zakresie inwestycji i zarządzania projektami, dziennikarz specjalizujący się w tematyce prawa samorządowego, finansów publicznych oraz zamówień publicznych. 

Podstawa prawna

• art. 1 ust. 1, art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 2176; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1641)

Poszerzaj swoją wiedzę, czytając naszą publikację

Zgłoś naruszenie/Błąd