To serce ma kilkaset lat i waży kilkaset kilogramów. Odkopali je archeolodzy

Oparty o mur poznańskiej fary metalowy przedmiot od lat budził zainteresowanie turystów. Wiadomo było, że to serce dzwonu z nieistniejącej Kolegiaty Świętej Marii Magdaleny. Przed laty był to najwyższy budynek w Poznaniu. Jej wieża o 30 metrów przewyższała wieżę Ratusza. Teraz jedynym widocznym śladem po niej pozostaje nazwa pobliskiego placu.

Jedynie część serca dzwonu była widoczna. Reszta kryła się pod ziemią i nikt nie potrafił powiedzieć, jaką faktycznie miało ono wielkość i z jakich lat pochodzi. Aż do teraz.

Archeolodzy, którzy przez ostatnie lata badali plac Kolegiacki i szukali śladów po świątyni, teraz odkopali i wydobyli je z ziemi. Wszystko po to, by ustalić, jak wygląda i spróbować dowiedzieć się, w jaki sposób zostało umieszczone przy murze obecnej fary.

– Naszym marzeniem byłoby ustalenie, że to serce pochodzi z tych największych dzwonów, które zostały zawieszone w Kolegiacie 11 października 1681 roku, tak jak głoszą źródła – mówi prof. Marcin Ignaczak, kierownik Projektu Kolegiata.

Szukają śladów jednego z największych kościołów w dawnej Polsce, trafili na “niezwykle cenne znalezisko”.

Wykopując serce dzwonu, archeolodzy zdobyli ważne dla nich informacje. – Udało nam się rozpoznać kontekst serca tego dzwonu i wydobyć materiał datujący archeologiczny, który znajdował się pod sercem. W tym wypadku to naczynia ceramiczne z przełomu XVIII i XIX wieku – mówi Artur Dębski, archeolog.

Spod serca wydobyto też szklaną sygnaturę, również z tamtego okresu.

Dębski: – To wszystko daje nam informacje, że serce dzwonu zostało złożone nie wcześniej niż w połowie XIX wieku.

Ignaszak: – Serce wskazuje, że dzwon był na pewno znacznych rozmiarów. Nie był wielkości Zygmunta krakowskiego, bo długość serca tego najpopularniejszego polskiego dzwonu to dwa metry i 20 centymetrów, a to ma półtora metra.

Serce wymaga gruntownej konserwacji, bo taka forma eksponowania mocno dała mu w kość. Prawdopodobnie po jej zakończeniu trafi do przeszkleń pod przebudowywanym placem Kolegiackim, na którym wyeksponowane będą ślady po dawnym kościele.

Kolegiata św. Marii Magdaleny w Poznaniu była jedną z największych świątyń w Polsce, porównywalną z kościołami Mariackimi w Gdańsku i Krakowie, oraz dwoma największymi świątyniami Wrocławia, świętej Marii Magdaleny i świętej Elżbiety. Zbudowano ją wkrótce po lokacji lewobrzeżnego miasta (1253 r.).

Kolegiata miała 70 metrów długości i 43 metry szerokości. W bryle kościoła dominowała 80-metrowa wieża, która wraz z wieżą ratuszową wyróżniała się w panoramach średniowiecznego miasta. Gdyby kolegiata przetrwała do dziś, nadal byłaby jednym z najwyższych budynków w mieście.

Spośród 18 kaplic w kolegiacie wyróżniała się dwukondygnacyjna kaplica kupiecka, będąca pod opieką kolejnych burmistrzów i władz miasta. Kolegiata posiadała 52 ołtarze, zgodnie z liczbą kalendarzowych niedziel oraz monumentalny, mierzący aż 22 metry wysokości ołtarz główny.

Budynek kolegiaty przetrwał 500 lat, choć kilkakrotnie trzeba było go odbudowywać. Po kolejnym pożarze kościół ostatecznie rozebrali Prusacy w latach 1797-1802. Funkcję kolegiaty przejął pobliski pojezuicki kościół świętego Stanisława.

CZYTAJ O TAJEMNICACH KOLEGIATY W MAGAZYNIE TVN24

Kolegiata stała na placu Kolegiackim, który jest obecnie przebudowywany. Inwestycję poprzedziły szerokie badania archeologiczne.

Częścią nowego placu będzie “Zegar Historii”, symbolicznie przedstawiający dzieje kolegiaty Marii Magdaleny: od prawdopodobnej daty rozpoczęcia budowy, poprzez kolejne rozbudowy, destrukcje, aż do ostatecznej rozbiórki.

– Na nowym placu Kolegiackim oglądać będzie można ekspozycję zabytków archeologicznych, którym będą służyły dwa przeszklone fragmenty posadzki – wyniesione na wysokość ok. 40 cm. Ekspozycja A skupiona będzie wokół “Zegara Historii” i będzie pokazywać między innymi fragment muru oraz symbolicznie przedstawiony dzwon z historycznym sercem. Ekspozycja B pozwoli poznaniakom oglądać kamienne ciągi piesze zbiegające się u progu jednego z wejść do kolegiaty oraz fragment barokowej posadzki – podał Urząd Miasta Poznania.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE>>>