Przedsiębiorco, to ostatni dzwonek na spełnienie nowego obowiązku informacyjnego!

Zgłoszenie do CRBR w praktyce – co sprawia trudność?

To już ostatni dzwonek na rozpoczęcie procedury identyfikacji i zgłoszenia beneficjenta, która nie jest tak prosta jak mogłoby się wydawać. Dlaczego?

Niestety przepisy określające warunki identyfikacji beneficjentów rzeczywistych są niejasne i nieprecyzyjne, a sam formularz zgłoszenia do CRBR – choć niezbyt rozbudowany, jest mało intuicyjny.

Jakie problemy pojawiają się podczas identyfikacji i zgłaszania beneficjentów rzeczywistych spółki do CRBR?

1) Beneficjent zastępczy – kim jest i kiedy go wskazać?

W dużym uproszczeniu beneficjent rzeczywisty to osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką, która poprzez posiadane uprawnienia wywiera decydujący wpływ na czynności lub działania podejmowane przez spółkę.

Ustawa wskazuje szereg przesłanek, których badanie pozwoli ustalić ostateczny krąg beneficjentów rzeczywistych spółki. Większość z nich sprowadza się do określenia stosunków właścicielskich w spółce lub podmiocie ją kontrolującym.

I tu często pojawia się problem – co zrobić, gdy takiej osoby w spółce nie ma i np. każdy z pięciu wspólników posiada po 20 proc. udziałów?

W takim przypadku ustawodawca umożliwia wskazanie w rejestrze tzw. beneficjenta zastępczego, czyli osoby fizycznej zajmującej w spółce wyższe stanowisko kierownicze. Można go wskazać, gdy nie ma możliwości ustalenia beneficjenta na podstawie innych wyszczególnionych w ustawie przesłanek lub są wątpliwości co do tożsamości beneficjenta i jednocześnie brak podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

W praktyce jako beneficjenci zastępczy wskazywani są najczęściej członkowie zarządu zgłaszanej spółki.

Aby wskazać beneficjenta zastępczego, należy wcześniej udokumentować, brak możliwości wskazania beneficjenta na podstawie innych ustawowych przesłanek. Konieczne jest więc zebranie przez spółkę dokumentów, które w razie kontroli pozwolą wykazać, że pomimo zachowania należytej staranności w procesie ustalania beneficjenta, żadna z osób fizycznych nie spełnia wskazanych w ustawie przesłanek.

2) Spółki–córki giełdowych matek

Obowiązkiem zgłoszenia do CRBR nie są objęte spółki publiczne. Co natomiast ze spółkami, których jedynym wspólnikiem jest spółka publiczna? One również, tak jak wszystkie inne wymienione w ustawie, muszą dokonać zgłoszenia do rejestru.

Spółki publiczne na podstawie odrębnych przepisów zobowiązane są do ujawniania wszelkich tajników swoich struktur zarządczych, a w odpowiednim zakresie także właścicielskich oraz wielu informacji, które w innych spółkach nie są powszechnie dostępne.

Mogłoby się więc wydawać, że jeżeli spółka w całości jest kontrolowana przez spółkę publiczną, to powinna być zwolniona z obowiązku identyfikacji i zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego, jednak w opinii Ministerstwa Finansów nie wpływa to na obowiązek zgłoszenia do rejestru.

3) Duże koncerny – czyli odlegli krewni światowych gigantów

Z problemami na etapie identyfikacji beneficjentów rzeczywistych spotykają się spółki będące częścią dużych grup kapitałowych.

Nietrudno wyobrazić sobie, że zagraniczni liderzy koncernów, stojący na czele wielopodmiotowych grup z miliardowymi kapitałami, nie chcą udostępniać szczegółowych danych dotyczących struktury całej grupy i w celu ich ujawnienia w powszechnie dostępnym rejestrze.

Sprawy nie ułatwia fakt, że polskie przepisy różnią się od przepisów stosowanych w innych krajach UE, mimo że implementują w zasadzie te same unijne regulacje. W praktyce często się zdarza, że dla spółek w grupie przeprowadzone zostało ogólne badanie beneficjentów, z ostatecznym „odgórnym” wskazaniem, kogo polska córka powinna zarejestrować jako swojego beneficjenta.

I tu pojawia się problem – czy osoby reprezentujące polską spółkę mogą uwierzyć „na słowo” podmiotom dominującym i zgłosić beneficjenta zgodnie z grupowymi wytycznymi?

W naszej ocenie konieczna jest weryfikacja otrzymanych z grupy wytycznych, w szczególności z uwagi na ciążącą na zgłaszającym odpowiedzialność karną za złożenie fałszywego oświadczenia. Często się bowiem zdarza, że „grupowy beneficjent” nie będzie beneficjentem w rozumieniu polskich przepisów.

W takiej sytuacji kluczowa jest dobra komunikacja pomiędzy spółą córką a jej podmiotami właścicielskimi. Osoby zgłaszające dane do CRBR niewątpliwie powinny odpowiednio udokumentować swoje zgłoszenie tj. posiadać dokumenty, które w razie ewentualnej kontroli pomogą wykazać dokonanie właściwej identyfikacji beneficjenta.

4) Reprezentanci spółki w CRBR – kogo można zgłosić?

Zgłoszenie do CRBR, oprócz danych beneficjentów rzeczywistych, obejmuje również wskazanie danych … czytaj dalej

Zgłoś naruszenie/Błąd