Praca na morzu – zmiany od września 2021 r.

Zmiany w pracy na morzu

Na stronie internetowej Prezydenta RP pojawiła się “Informacja o ustawie z dnia 23 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o pracy na morzu”. Prezydent podpisał ją dnia 19 sierpnia 2021 r. Celem ustawy jest m. in. implementacja do polskiego porządku prawnego zmian wynikających z Poprawek do Konwencji o pracy na morzu, które zostały przyjęte przez Specjalny Trójstronny Komitet w dniu 27 kwietnia 2018 r., a następnie zatwierdzone przez Międzynarodową Konferencję Pracy w dniu 5 czerwca 2018 r.

Uwięzienie marynarzy a umowa o pracę i wypłata wynagrodzenia

Przejęte regulacje mają na celu zabezpieczenie praw pracowniczych marynarzy w sytuacji ataku piratów lub zbrojnej napaści na statek i spowodowanego nim wymuszonego uwięzienia marynarzy na statku lub poza nim – zapewniają ciągłość marynarskiej umowy o pracę podczas uwięzienia, a także zapewniają ciągłość wypłacania wynagrodzenia i innych świadczeń w ramach marynarskiej umowy o pracę – do czasu wskazanego w przepisach.

Celem ustawy jest także poprawa funkcjonowania i uelastycznienie uregulowań ustawy o pracy na morzu. W ustawie przewiduje się m.in.:

1. zmianę definicji armatora, marynarza oraz statku niekonwencyjnego, a także
2. dodanie definicji piractwa oraz zbrojnej napaści,
3. zmianę waluty z EUR na PLN przy opłatach za wydawanie książeczek żeglarskich przez dyrektorów urzędów morskich,
4. możliwość dokonywania wpisów w języku angielskim w książeczkach żeglarskich,
5. ujednolicenie okresu ważności wszystkich książeczek żeglarskich,
6. wprowadzenie obowiązku przedkładania przez agencje pośrednictwa pracy dla marynarzy dowodu przedłużenia ubezpieczenia lub zabezpieczenia finansowego odpowiedzialności za szkody poniesione przez marynarzy z tytułu nieskuteczności pośrednictwa pracy,
7. umożliwienie członkom załóg jednostek pływających urzędów morskich rozliczania czasu pracy w oparciu o przepisy ustawy o pracy na morzu.

Świadectwo zdrowia marynarza – zmiany

Usunięto ograniczenie ważności świadectwa zdrowia ze względu na wiek marynarza, wprowadzono możliwość uznawania świadectw zdrowia wydanych w innych państwach, jeśli są one wydane zgodnie z określonymi w ustawie przepisami. Wprowadzono regulacje wskazujące, że marynarzowi, któremu w wyniku przeprowadzenia ponownego badania lekarskiego wydano świadectwo zdrowia stwierdzające brak zdolności do pracy na statku, może przysługiwać prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy zgodnie z trybem i na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291, z późn. zm.) lub ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205, późn. zm.), a także marynarzowi, w stosunku do którego, w wyniku przeprowadzenia ponownego badania lekarskiego, zostały stwierdzone ograniczenia dotyczące zdolności do pracy, w szczególności w odniesieniu do czasu pracy lub zakresu obowiązków, wydaje się świadectwo zdrowia na inne stanowisko na statku zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami albo może przysługiwać mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w trybie i na zasadach określonych w ww. przepisach.

Bezpłatne wyżywienie – obowiązek armatora

Wprowadzone zmiany zrównują sytuację załóg statków konwencyjnych, w rozumieniu ustawy i Konwencji, oraz statków nie podlegających przedmiotowej Konwencji (statków pełniących stałe pogotowie oraz statków takich jak holowniki, pogłębiarki oraz dźwigi pływające) w zakresie obowiązku armatora do zapewnienia załogom bezpłatnie wyżywienia o odpowiedniej jakości i wodę pitną.

Rozliczanie czasu pracy marynarza – zmiana

Regulacja przewiduje, że analogiczne rozliczenie czasu pracy, jak na platformach wiertniczych obsługiwanych przez kolejno wymieniające się załogi lub część załogi, będzie miało zastosowanie na specjalistycznych statkach technicznych takich jak: holowniki, pogłębiarki i dźwigi pływające.

Inne zmiany w ustawie o pracy na morzu

Ustawa nowelizująca przewidziała, że dotychczasowe czyny wskazane (w art. 111 ustawy o pracy na morzu) jako wykroczenia, stają się czynami, za których popełnienie, od dnia wejścia w życie nowelizacji, grozić będzie kara pieniężna (w takiej samej wysokości jak dotychczasowa grzywna), co jednoznaczne jest ze zmianą trybu ich orzekania. Ustawa wprowadza także zmiany w art. 117 ustawy o pracy na morzu w związku z faktem, że nadzór nad agencjami zatrudnienia marynarzy wykonuje dyrektor urzędu morskiego, i to on, co do zasady uprawniony powinien być do nakładania sankcji określonych w ww. przepisach.

Wejście w życie nowelizacji ustawy o pracy na morzu

Ustawa zawiera przepisy przejściowe i wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Prezydent podpisał ją 19 sierpnia 2021 r. Na dzień 26 sierpnia ustawa nie została jeszcze ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Prezydent ma na to 21 dni od podpisania. Oznacza to, że zmiany wejdą w życie we wrześniu 2021 r.

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po naszą publikację

Zgłoś naruszenie/Błąd