Potulice: Oddziaływania z zakresu kształtowania funkcji poznawczych u skazanych

Wzrost populacji osób starszych mobilizuje instytucje penitencjarne do podejmowania działań na rzecz poprawy jakości ich życia oraz organizowania dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb oddziaływań resocjalizacyjnych ukierunkowanych na czynniki ryzyka zachowań przestępczych, w tym kształtowania funkcji poznawczych.

Czy wiesz, że…

• W mózgu jest ponad 100 miliardów neuronów,
• Naczynia krwionośne obecne w mózgu mają prawie 160000 km. długości,
• Mózg, kiedy nie śpi, generuje 25 watów energii, czyli tyle, by rozświetlić żarówkę,
• Ilość infor­ma­cji docie­ra­jąca do naszego mózgu wynosi około 100 mega­baj­tów na sekundę,
• Im bar­dziej sty­mu­lu­jemy mózg do pracy tym lepiej on działa. Aktywny mózg jest bar­dziej odporny na sta­rze­nie się i Alzheimera….

Trening mózgu

Trening mózgu jest szczególnie ważny dla osób w wieku późnej dorosłości. Ponieważ starzenie się ludności jest współczesnym procesem demograficznym o niespotykanej wcześniej skali, obejmującym społeczeństwa Europy i innych wysoko rozwiniętych krajów świata. Zjawisko to nie omija również izolacji penitencjarnej. W polskich zakładach karnych z roku na rok przybywa skazanych w podeszłym wieku. Wiadomo, że będzie ich coraz więcej – społeczeństwo się starzeje, życie wydłuża, a w wiek senioralny wkraczają skazani z długimi wyrokami i dożywotnią karą pozbawienia wolności. Dlatego osadzeni w podeszłym wieku objęci są szczególnymi oddziaływaniami penitencjarnymi. W tej perspektywie optymistycznym wydaje się fakt, że ludzi starzejących się możemy skutecznie wspomagać w wymiarze kategorii wieku psychologicznego, a zwłaszcza na poziomie procesów psychicznych – w zakresie funkcji poznawczych, oraz na poziomie osobowościowym – w zakresie samooceny i tożsamości.

Trzecia pora roku

W Zakładzie Karnym w Potulicach prowadzone są intensywne oddziaływania w zakresie wspomagania funkcji poznawczych osób w wieku starczym. Przykładem takich działań jest program readaptacji społecznej dla skazanych pn. ,,Bilans – Trzecia Pora Roku”, który ma na celu m.in. zwiększenie aktywności umysłowej skazanych w wieku starczym, a przez to spowolnienie pogarszania się funkcji poznawczych, zwiększenie interakcji społecznych pomiędzy skazanymi w wieku starczym, stymulację poznawczą. Celami programu jest stymulacja i usprawnienie pamięci, uwagi, funkcji językowych, koncentracji, percepcji wzrokowej i myślenia. Osadzeni uczestniczący w programie wykonują ćwiczenia usprawniające percepcję i uwagę, myślenie oraz uczenie się, co sprzyja readaptacji społecznej i opóźnia proces starzenia. Funkcjonariusze Zakładu Karnego w Potulicach udowadniają, że mózg można ćwiczyć nie tylko w każdym wieku, ale i w każdym miejscu.

Zadania rozwojowe późnej dorosłości

Późna dorosłość, czyli starość, jest naturalnym okresem życia człowieka, charakteryzującym się przewagą zmian regresywnych nad progresywnymi. Pomimo tego możliwe jest nabywanie wiedzy, umiejętności oraz kształtowanie nawyków, postaw i zachowań, doskonalenie się i bogacenie swojej osobowości, a tym samym możliwe jest zmienianie siebie. Przed znajdującym się w izolacji penitencjarnej człowiekiem starym stoją takie same zadania rozwojowe, jak przed całą populacją osób w okresie późnej dorosłości. Trudno jest określić konkretny próg wiekowy wkroczenia w okres starości, bowiem tempo starzenia jest zróżnicowane. O szybkości starzenia się człowieka decyduje między innymi środowisko jego życia oraz aktywność własna, a także dbałość o zachowanie młodości i sprawności.

Bezpieczeństwo

Wszystkie oddziaływania skierowane do seniorów mają na celu oprócz wymiaru resocjalizacyjnego zapewnienia bezpieczeństwa społeczeństwu poprzez przygotowanie tej grupy osadzonych do bezkolizyjnego funkcjonowania z prawem, zasadami i normami życia społecznego po opuszczeniu murów więzienia.

Tekst: ppor. Justyna Sejdowska-Szrajber, szer. Aleksandra Szymańska

Zdjęcie: mjr Jarosław Nurkiewicz

Zgłoś naruszenie/Błąd