Polscy studenci radzą sobie najlepiej w najgorszej sytuacji

Polska Agencja Kosmiczna przygotowała raport na temat umiejętności absolwentów szkół wyższych, którzy wchodzą do branży kosmicznej. Przepytali pracodawców o to, jak widzą młodych ludzi zaraz po studiach, a także samych studentów o ich doświadczenia.

Raport zostawia bardzo negatywne wrażenia. Już na samym początku zaprezentowana jest długa lista umiejętności, których studentom brakuje:

Zobacz też: ”Kosmiczny podatek”. Na orbicie robi się ciasno

• Umiejętności językowe na niskim poziomie.
• Brak zrozumienia zarządzania projektami i metodologii.
• Brak doświadczenia [lub bardzo małe].
• Brak wiedzy ogólnej [skupienie na niszy technologicznej, brak wiedzy nt. promieniowania, konfiguracji statków kosmicznych, mechaniki orbitalnej].
• Brak samodzielności.
• Brak znajomości oprogramowania, czasami tak podstawowego jak Office.
• Brak cech niezbędnych tj. etyczne podejście, ciekawość świata, odpowiedzialność.

• Zajęcia na uniwersytetach nie są dopasowane do sektora i nie nadążają za jego rozwojem.
• Brak projektowego podejścia i zrozumienia specyfiki sektora – konieczności koordynacji, tworzenia dokumentacji i dbania o PA/QA.
• Brak doświadczenia.
• Mała wiedza na temat rynku kosmicznego polskiego i globalnego.
• Brak umiejętności radzenia sobie z błędami i porażkami.
• Brak osób od których można się uczyć.

Można odnieść wrażenie, że polski student nie ma doświadczenia, nie potrafi rozmawiać z ludźmi i w ogóle do niczego się nie nadaje. Nie jest jednak tak tragicznie, mało tego polscy studenci są często chwaleni na Zachodzie Europy.

– Nie jest tak źle, jak może się wydawać chociaż zgadzam się, że powyższa lista nie wygląda optymistycznie – mówi w rozmowie z WP Tech Kinga Gruszecka z Polskiej Agencji Kosmicznej, która przygotowywała raport. – W ankiecie do raportu prosiliśmy pracodawców, aby ocenili przygotowanie absolwentów w skali od 1 do 5. Jeśli ocena była równa lub niższa niż 3, to prosiliśmy o uargumentowanie. Nie prosiliśmy o uargumentowanie ocen 4 i 5 więc stąd faktycznie przytoczona lista może sprawiać pesymistyczne wrażenie ale wnioski z wyższych liczba ocen 4 i 5 z pewnością pozytywnie uzupełniają tę wizję.

W rozmowie z WP Tech pełniąca obowiązki dyrektora Departamentu Edukacji Kinga Gruszecka, która pracowała nad raportem przyznaje, że polscy studenci radzą sobie dobrze, jak na warunki, w których przyszło im się kształcić. Niestety rzeczywistością nie tylko w Polsce ale i w całej Europie jest przeładowanie studentów wiedzą teoretyczną, a bardzo małym nastawieniem na praktyki, pracę projektową i nabywanie znajomości.

– W branży kosmicznej praca zespołowa to podstawa, nikt sam nie zbuduje satelity, ani nawet jej części – mówi Gruszecka. – Niestety te umiejętności nie są rozwijane na uczelniach, a często studenci muszą z nich rezygnować na rzecz wiedzy teoretycznej. Często spotykam się z historiami, że ktoś musiał zrezygnować z pracy nad projektem w ramach konkursu, udziału w konkursie albo praktykach Europejskiej Agencji Kosmicznej, bo musiał poświęcić czas na przygotowanie się do sesji egzaminacyjnej.

Polscy studenci chcący wejść do branży kosmicznej zdają sobie sprawę z ograniczeń, jaki narzuca im system szkolnictwa. W raporcie Polskiej Agencji Kosmicznej najczęściej narzekali właśnie na brak praktycznego przygotowania do pracy. Ocenili, że umiejętności, których brakuje im najbardziej to:

• Zarządzanie projektem, poczucia bycia częścią projektu.
• Pracy w grupie oraz samodzielnej
• Komunikacja
• Przygotowanie dokumentacji technicznej
• Język angielski
• Kreatywne myślenie i łączenia różnych faktów
• Umiejętność rozwiązywania problemów
• Umiejętności manualnych
• Zarządzanie sobą w czasie

– Taka sytuacja to nie tylko domena polskiego systemu szkolnictwa, podobnie jest we Włoszech, Niemczech czy Francji – mówi Gruszecka. – Ciężko też dopatrywać się tutaj złej woli nauczycieli, czy władz akademickich, którzy pracują w zastanym, tradycyjnym systemie nauczania. Na szczęście widać pewne pozytywne zmiany. Pandemia koronawirusa pokazała, że nauczanie zdalnie jest skuteczne, a dodatkowo uwalnia czas studentów. Niektórzy wykładowcy akceptują studentom udział w konkursach, jako zaliczenie ćwiczeń lub kolokwiów. Sami studenci też zdają sobie sprawę, że nie wystarczy siedzenie na wykładach i aktywnie szukają dodatkowych możliwości zdobycia doświadczenia. Brakuje jednak traktowania ich jak równych w dyskusji, jako partnerów oraz wiary w ich możliwości i potencjał. Mam jednak nadzieję, że to też się będzie zmieniać.

Zdaniem Michała Szwajewskiego z polskiej firmy Astronika sytuacja w Polsce nie jest zła, jeśli weźmie się pod uwagę, że praktyczny rozwój branży kosmicznej rozpoczął się zaledwie 8 lat temu.

– Jeśli spojrzeć na to z takiej perspektywy to w mojej ocenie zrobiliśmy milowy krok – mówi Szwajewski. – Choćby same zarzuty ankiety świadczą o świadomości braków i problemów. A jeśli tak jest, to wróże, że branża w krótkiej perspektywie czasu znajdzie na nie rozwiązania. W mojej opinii nie należy się skupiać w ankiecie na statystyce, gdyż sama próba odpowiedzi jest za mała aby takie statystyki tworzyć, a raczej skupiłbym się na świadomości branży o brakach. Jeśli tak na to spojrzymy to moim zdaniem ankieta napawa raczej optymizmem. Miejmy nadzieję, że za 10 lat większość z tych niedociągnięć zostanie rozwiązana.