W latach 1942-1945 przez niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi przeszło od 2 do 3 tys. dzieci w wieku do 16. roku życia. Po wojnie na terenach strefy poobozowej wzniesiono budynki mieszkalne, a w pobliskim parku pomnik Martyrologii Dzieci. Dziś Narodowy Bank Polski upamiętnia ich męczeństwo, oddając hołd wszystkim bezbronnym ofiarom II wojny światowej.
Narodowy Bank Polski 8 grudnia 2022 r. wprowadza do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską o nominale 10 zł „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942‑1945)”. Na rewersie monety przedstawiony został wizerunek dziecka symbolizującego ofiary obozu.
Więźniowie obozu
Pierwsi więźniowie obozu zostali zarejestrowani w grudniu 1942 r. Niemcy określali obóz w Łodzi mianem Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt (Prewencyjny Obóz Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi). Obóz ten nie pełnił jednak funkcji wychowawczej, nie był również ośrodkiem profilaktycznym ani miejscem ochronnym. Wobec uwięzionych stosowano surowy rygor, porównywalny do tego w obozach koncentracyjnych. Dzieci głodzono i przymuszano do pracy ponad siły, którą wykonywały w stresie i w bardzo złych warunkach. Często były one bite i poniżane przez nadzorujący je personel.
Stefan Marczewski, jeden z nastoletnich więźniów obozu, o warunkach w obozie opowiadał:
Czym dłużej tu byliśmy, tym bardziej dyscyplina się zaostrzała, tym łatwiej było spostrzec, że wszystko zmierza do udręczenia, umęczenia nas.
Lokalizacja i historia obozu
Łódź wybrano nieprzypadkowo. Było to najludniejsze polskie miasto włączone w granice III Rzeszy, które pozostawało kluczowym ośrodkiem dla akcji deportacyjnych w Kraju Warty oraz działań germanizacyjnych
— wyjaśnia Artur Ossowski z Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Łodzi w folderze poświęconym emisji monety.
Koncepcja stworzenia obozu pojawiła się już latem 1941 r. Wzorowano się na obozie dla nieletnich, położonym w Moringen (Mohringen/Solling) w Dolnej Saksonii. W czerwcu 1942 r. z terenu Ghetto Litzmannstadt Niemcy wyłączyli pięciohektarową działkę w kwartale dzisiejszych ulic Górniczej, Emilii Plater, Brackiej i Przemysłowej, przeznaczając ją na potrzeby utworzenia obozu.
Artur Ossowski z IPN przypomina również o istniejącej od 1943 r. filii rolnej obozu, ulokowanej w Dzierżąznej koło Białej nieopodal Łodzi (niem. Arbeitsbetrieb Dzierzazna über Biala in Litzmannstadt), gdzie zsyłano część więźniarek. Więźniowie, stanowiący 75 proc. ogółu osadzonych, pozostawali w macierzystym obozie.
W przeddzień wkroczenia Armii Czerwonej do Łodzi – 18 stycznia 1945 r. – strażnicy opuścili obóz, pozostawiając dzieci w zamkniętych barakach. Świadectwem niemieckiego bestialstwa wobec najmłodszych obywateli państwa polskiego jest niemal setka zmarłych i zamordowanych więźniów obozu, którzy zostali pochowani w bezimiennych kwaterach na łódzkim cmentarzu rzymskokatolickim św. Wojciecha przy ul. Kurczaki 81.
Banknoty i monety kolekcjonerskie emitowane przez NBP
Banknoty i monety kolekcjonerskie NBP emitowane są z myślą o upamiętnianiu ważnych wydarzeń, bohaterów, wybitnych postaci i autorytetów oraz ich roli w historii Polski.
Monety kolekcjonerskie są wykonywane ze złota i srebra, mogą być dodatkowo uatrakcyjnione poprzez dodanie elementów ozdobnych, wykonanych np. z bursztynu, szkła, krzemienia pasiastego czy ceramiki lub też technik dodatkowych – nadruku w technice tampondruku, druku UV, selektywnego złocenia czy matowienia laserowego.
Narodowy Bank Polski zaprasza kolekcjonerów i numizmatyków do szesnastu Oddziałów Okręgowych NBP zlokalizowanych w miastach wojewódzkich oraz do sklepu internetowego NBP: kolekcjoner.nbp.pl.
Plany emisyjne NBP na 2023 rok
Moneta kolekcjonerska „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945)” jest ostatnią emitowaną przez NBP w 2022 r. W kolejnym roku kolekcjonerzy i numizmatycy będą mogli wzbogacić swoje zbiory m.in. kolejnymi monetami z serii „Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni” czy „Skarby Stanisława Augusta”. Szczegółowe informacje o zaplanowanych emisjach monet i banknotów kolekcjonerskich na 2023 rok, datach i nominałach dostępne są na stronie Narodowego Banku Polskiego w Planie emisji wartości kolekcjonerskich i monet okolicznościowych na 2023 r.
Informacje dla kolekcjonerów i osób zainteresowanych numizmatyką
Moneta kolekcjonerska NBP „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945)”: nominał: 10 zł metal: Ag 925/1000 stempel: lustrzany średnica: 32,00 mm masa: 14,14 g brzeg (bok): gładki nakład: do 9 000 szt. projektant: Robert Kotowicz emitent: NBP Na zlecenie NBP monety wyprodukowała Mennica Polska SA.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS