Katarzyna Kozyra: Mogę wszystko

„Z mojej wszechmocy rodzi się przekonanie, że za cokolwiek bym się wzięła, wszystko mi się uda. Bo potencjalnie jestem utalentowana w każdej dziedzinie” – to cytat z twojego filmu, w którym pokazałaś swoje wcielenia w ramach projektu „W sztuce marzenia stają się rzeczywistością”. Rozumiem, że było to motto całego cyklu. Wchodziłaś w role śpiewaczki operowej, cheerleaderki, kobiety-ptaszka, który co godzinę wychodzi z budki i śpiewa.

To zdanie o wszechmocy wypowiedziałam już po wszystkich akcjach. Gdy usłyszałam, jak to mówię, poczułam się przedziwnie.

Dlaczego?

Bo kobiety nie mówią o sobie takich rzeczy, a jeśli nawet, to nie na głos i nie publicznie. Chciałam dodać innym otuchy. Pokazać, że jeśli czegoś się bardzo chce, to się uda. Uważam, że jeśli ktoś jest utalentowany w jakiejś dziedzinie, to poradzi sobie z różnymi zadaniami. Za talentem idzie ciężka praca. Człowiek, artysta, który jest czemuś oddany, zawsze robi to na maksa. Może nie staniemy się mistrzyniami w śpiewie operowym, ale paru arii możemy się nauczyć. Zawsze coś.

Twój występ w Trento zakończył się sukcesem? Dostałaś brawa?

Oczywiście. Skończyłam śpiewać i to był znak dla publiczności, że czas na owacje.

Na scenie musiałaś przełamać tremę. A co się działo z tobą w budapeszteńskiej łaźni męskiej, do której weszłaś z przyprawioną brodą, członkiem i udawałaś faceta?

Byłam przerażona. Czułam się jak kompletnie goła baba wśród groźnie dla mnie wyglądających facetów. Bałam się, że mnie zdemaskują. Nie mogłam korzystać z łaźni w taki sposób jak mężczyźni. Nie mogłam iść pod prysznic, bo broda lub członek mogłyby się odkleić. Nie mogłam iść do kibla, bo tam dochodziło do homoerotycznych stosunków. Krążyłam wokół ławek, siadałam, wstawałam. Zmiany miejsca były sygnałem dla operatorów, którzy krążyli z ukrytymi kamerkami, żeby też zmienili położenie. Wyobrażałam sobie, że kiedy w łaźni zorientują się, że mam sztucznego kutasa, natychmiast będą wiedzieli, że ich kręcimy. Byliśmy tam bez pozwolenia. Z operatorami ustaliłam, że cokolwiek by się ze mną działo, muszą przede wszystkim ratować kamery.

W łaźni byłam godzinę, jedną z najdłuższych w moim życiu. Musiałam śmierdzieć strachem. Mężczyźni w łaźni zaczęli się mną interesować, próbowali się zbliżyć. Kiedy jeden z facetów próbuje usiąść blisko mnie, to aż się wzdrygam. Widać o na filmie. Kiedy obejrzałam nagrania, pukałam się w głowę, że nie poprosiłam choreografa, żeby nauczył mnie męskich ruchów. Na kilometr było widać, że chodzę jak baba. Na dodatek prowokacyjnie przysłoniłam sobie tyłek szmatką, a odsłoniłam penisa. Większość facetów w łaźni robi odwrotnie.

Opłaciło się umierać ze strachu, bo za „Łaźnię męską” dostałaś nagrodę specjalną na Biennale Sztuki w Wenecji. Co ci uświadomiła ta praca?

Że ludzie widzą to, co wiedzą. Skoro jesteśmy w męskiej łaźni, to znaczy, że są w niej tylko mężczyźni. Wystarczy się upodobnić, nie wyróżniać i jesteś akceptowana.

Kiedy oglądam twoją pracę „Święto wiosny”, czyli inspirowany „Świętem wiosny” Igora Strawińskiego taniec mężczyzn, którzy zamiast genitaliów mają żeńskie organy, nie wiedziałam, co widzę. Kim my właściwie jesteśmy? Tym, co mamy między nogami, czy tym, co mamy w głowach?

No tak, bo ci faceci mieli cipki, ale nie mieli cycków. Jesteśmy tym, co nam przyprawiają. Rządzi nami płeć kulturowa, ale mam nadzieję, że to się będzie zmieniać. Teraz młodzi ludzie nie chcą się deklarować po żadnej stronie. Zostawiają sobie wolne pole. Próbują, kim są, i to jest super.

… czytaj dalej

Zgłoś naruszenie/Błąd