Do dnia wejścia w życie art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. – o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 741, dalej „u.p.z.p.”, tj. do dnia 18 listopada 2015 r.) nie było regulacji prawnej, która wskazywałaby wprost na potrzebę wyważania interesu publicznego oraz interesu prywatnego.
Jakie analizy
Obecnie zaś, zgodnie z treścią art. 1 ust. 3 u.p.z.p., ustalając przeznaczenie terenu lub określając potencjalny sposób zagospodarowania i korzystania z terenu, organ waży interes publiczny i interesy prywatne, w tym zgłaszane w postaci wniosków i uwag, zmierzające do ochrony istniejącego stanu zagospodarowania terenu, jak i zmian w zakresie jego zagospodarowania, a także analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne.
Czytaj więcej
Wydzielenie działek to też odszkodowanie
Dojścia, dojazdy, drogi i działki pod sieci uzbrojenia terenu muszą być określone w planie miejscowym, a scalenie i podział gruntów dokonywany jest właśnie na podstawie ustaleń tego planu.
Cel działań i dążeń
W praktyce powstaje wiele konfliktów, które rodzą się na tle wyważania interesu publicznego i prywatnego. Niejednokrotnie dochodzi do ścierania się interesów wielu grup. W u.p.z.p. ustawodawca sformułował definicję legalną pojęcia „interesu publicznego” i ujął go jako uogólniony cel dążeń i działań, uwzględniających zobiektywizowane potrzeby ogółu społeczeństwa lub lokalnych społeczności, związanych z zagospodarowaniem przestrzennym (art. 2 pkt 4 u.p.z.p.). Niemniej jednak zarówno „interes publiczny” oraz „interes prywatny” są pojęciami nieostrymi. Mimo definicji legalnej pojęcia „interesu publicznego” ustawodawca posłużył się tak niesprecyzowanymi wyrażeniami (np. „cel dążeń”, „potrzeby ogółu społeczeństwa lub lokalnych społeczności”), że trudno uznać, aby można było precyzyjnie określić czym taki interes jest.
Zasada proporcjonalności
W wyważaniu interesu publicznego i prywatnego istotną rolę odgrywa zasada proporcjonalności zgodnie z którą, w uproszczeniu, stosowane środki prawne, winny być odpowiednie do zakładanych celów regulacji. Efekt wprowadzonej regulacji powinien przy tym pozostawać w proporcji do ciężarów nakładanych na nią przez obywatela.
Na gruncie zagospodarowania przestrzennego, w tym art. 1 ust. 3 u.p.z.p., nie sposób a priori zakładać przewagę interesu publicznego nad interesem prywatnym. Ustawodawca wskazał na powyższe, zobowiązując do ich wyważania, a to oznacza, że oceny wagi tych interesów należy dokonywać ad casum. Organy winny każdorazowo interpretować i dekodować treść interesu publicznego oraz prywatnego, a następnie wyważać te interesy, uwzględniając przede wszystkim zasadę proporcjonalności.
Autopromocja
Rozlicz PIT z “Rzeczpospolitą”
W łatwy i wygodny sposób wypełnij zeznanie podatkowe
Pobierz za darmo
Trzeba wyważyć interesy
W tym świetle w doktrynie wskazuje się słusznie, że nakaz wyważenia interesów jest naruszony wówczas, gdy:
a) nie doszło w ogóle do wyważenia interesów,
b) do procesu wyważania interesów nie włączono wszystkich interesów, wymagających wyważenia,
c) bezpodstawnie przyjęto regułę dominacji któregokolwiek typu interesów będących przedmiotem wyważenia,
d) którykolwiek z interesów został uwzględniony w sposób odmienny, bez zachowania reguł równości prawa, niż inne interesy,
e) naruszono zasadę sprawiedliwości.
Co z władztwem planistycznym
W praktyce, poddając ocenie zagadnienie wyważania interesu publicznego i prywatnego, orzecznictwo odwołuje się do pojęcia władztwa planistycznego gminy, wskazując je jako pewne usprawiedliwienie dla przydania prymatu interesowi publicznemu. Nie jest to jednak prawidłowe ujęcie. Władztwo planistyczne jest czymś innym niż interes publiczny. Nadużycie władztwa planistycznego nie oznacza z kolei a priori, że został naruszony interes prywatny. Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której interes prywatny określonego podmiotu (zainteresowanego realizacją określonego przedsięwzięcia) nie zostanie naruszony, natomiast dojdzie do nad … czytaj dalej
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS