Jak rozpoznać zawał? Zobacz, jak się najczęściej objawia!

Zawał jest definiowany jako martwica narządu albo tkanki, do której doszło w wyniku niedokrwienia. W sercu dochodzi do niego najczęściej wówczas, gdy blaszka miażdżycowa w jednym z naczyń wieńcowych ulegnie pęknięciu, a w efekcie dochodzi do zamknięcia jego światła. To powoduje odcięcie dopływu krwi do części mięśnia sercowego, a co za tym idzie – do obumarcia komórek. Czasem może do niego dojść bez odpadnięcia blaszki miażdżycowej, a w wyniku mocnego zwężenia się zmiażdżycowanego naczynia krwionośnego.

Powyższe powiedzenie jest często używane przez lekarzy kardiologów. Nie bez powodu. Przy leczeniu zawału liczy się każda godzina, a nawet minuta. Konieczne jest podjęcie leczenia w najkrótszym możliwym czasie – najczęściej mówi się o tzw. złotej godzinie. Im szybciej pacjent trafi pod opiekę specjalistów, tym większe szanse na ograniczenie zniszczeń, jakie powoduje niedotlenienie mięśnia sercowego. Właśnie dlatego nie należy bagatelizować objawów, które wskazują na zawał ani podejmować leczenia na własną rękę. Może to tylko pogorszyć sytuację.

Gdy chodzi o zawał, objawy są zazwyczaj bardzo charakterystyczne i trudno je pomylić z innymi. Najważniejsze z nich to:

• ból (najczęściej bardzo silny) za mostkiem lub wystąpienie pieczenia czy ucisku w tej okolicy – te odczucia mają “rozlany” charakter, nie sposób wskazać jednego, konkretnego miejsca jego występowania, 
• ból żuchwy, szyi, plecach, ręce lub barku,
• ból brzucha z nudnościami i wymiotami,
• uczucie duszności, której może towarzyszyć kaszel, a nawet odksztuszanie pienistej wydzieliny,
• obfite zimne poty,
• zawroty głowy i osłabienie,
• kołatanie serca,
• lęk przed śmiercią, uczucie niepokoju,
• zasłabnięcie, utrata przytomności.

Warto pamiętać, że ból występujący przy zawale serca:

• może mieć stały lub nawracający charakter, 
• utrzymuje się bez względu na pozycję ciała i nie ma związku z oddechem,
• jest promieniujący,
• jest długotrwały – trwa najczęściej minimum ok. 20 min lub dłużej.

Pomimo że dolegliwości bólowe zgłasza ok. 90% wszystkich pacjentów, którzy doświadczyli zawału (93,2% mężczyzn, 86,2 kobiet), zawał może przebiegać też bezboleśnie – najczęściej zdarza się to u diabetyków, chorych z niewydolnością nerek oraz seniorów. Objawy mogą być też inne, wówczas gdy dla pacjenta jest to już kolejny atak serca. Dlatego należy bardzo uważnie kontrolować swoje zdrowie – tak, aby zareagować w przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących symptomów.

Jeśli to Ty doświadczasz objawów zawału:

• jak najszybciej wezwij pogotowie lub poproś o to bliską osobę, 
• połóż się i oczekuj na przybycie pomocy.

Jeśli podejrzewasz, że ktoś w Twoim otoczeniu właśnie dostał zawału, natychmiast zadzwoń pod nr 999 lub 112 i stosuj się do poleceń personelu medycznego.

W przypadku zawału sprawdza się powiedzenie “lepiej dmuchać na zimne”. A to oznacza, że nawet jeśli po przyjeździe pogotowia okaże się, że pacjent nie ma ataku serca, podjąłeś dobrą decyzję, wzywając lekarza. W przypadku tego schorzenia każda chwila ma znaczenie, a personel medyczny może rozpocząć leczenie natychmiast po przybyciu.

Zawał serca jest efektem zamknięcia się światła naczynia wieńcowego doprowadzającego tlen do mięśnia sercowego. Takie problemy są zaś wynikiem osadzania się blaszek miażdżycowych na ściankach naczyń krwionośnych. Właśnie dlatego tak ważna jest profilaktyka przeciwzawałowa. Jej podstawą jest ograniczenie do minimum ryzyka powstania miażdżycy, która jest głównie wynikiem podwyższonego poziomu cholesterolu LDL.

Aby temu zapobiec:

• ogranicz spożycie tłuszczów zwierzęcych na rzecz roślinnych – możesz np. zastąpić tłuste, czerwone mięso rybami, a masło i smalec – margaryną np. Optima Omega 3, a jeśli dodatkowo chcesz obniżyć poziom cholesterolu we krwi margaryną bogatą w sterole roślinne, taką jak Optima Cardio, 
• ogranicz spożycie kwasów tłuszczowych trans – powodują one podwyższenie poziomu złego cholesterolu we krwi, a jednocześnie spadek stężenia HDL. Występują one przede wszystkim w mięsie oraz mleku pochodzących od zwierząt przeżuwających (bydło, owce, kozy) i ich przetworach, a także w produktach zawierających częściowo utwardzone lub częściowo uwodornione oleje roślinne. Wbrew pozorom, nie ma ich w dobrej jakości margarynach – zmiany procesu technologicznego, które nastąpiły lata temu, pozwoliły właściwie na wyeliminowanie tłuszczów trans ze składu;
• wzbogać dietę o warzywa i owoce oraz inne bogate źródła błonnika pokarmowego,
• zadbaj o zdrową dawkę ruchu każdego dnia.

Pamiętaj także o kontroli ciśnienia krwi i regularnych badaniach. Miej swoje zdrowie pod kontrolą, a ryzyko zawału serca znacznie się zmniejszy.

^Źródła:

^{https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zawal/62035,zawal-serca}

^{https://www.mp.pl/pacjent/objawy/62063,objawy-zawalu-serca}