Najczęstsze objawy boreliozy

W okresie od 3 dni do 3 miesięcy po zakażeniu może się pojawić najwcześniejszy objaw choroby – rumień wędrujący. Jego najbardziej charakterystyczną cechą jest to, że wraz z upływem czasu staje się coraz większy. Zmiana taka o średnicy powyżej 5 cm, wskazuje na duże prawdopodobieństwo boreliozy z Lyme. Cechą bardzo charakterystyczną, która jednak nie występuje u wszystkich chorych, jest centralne przejaśnienie w obrębie rumienia.

Rumień wędrujący pojawia się u około 80 proc. chorych na boreliozę z Lyme. Znacznie rzadziej występującą w tej fazie zakażenia zmianą skórną jest chłoniak limfocytowy skóry. U pozostałych osób choroba ujawnia się w późniejszym stadium.

Formą rozsianą boreliozy z Lyme są: zapalenie stawów, neuroborelioza, zaburzenia rytmu serca. Zapalenie stawów dotyczy najczęściej stawów kolanowych, skokowych i łokciowych. Dolegliwość ta przebiega pod postacią nawracających, trwających kilka tygodni, epizodów obrzęku i bólu jednego lub rzadziej dwóch stawów.

Neuroborelioza u dorosłych zwykle przebiega pod postacią zapalenia oponowo-korzeniowego, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, rzadziej zapalenia mózgu, zapalenia rdzenia, bardzo rzadko jako zapalenie naczyń mózgowych. U dzieci najczęściej występuje zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i zapalenie nerwu twarzowego. 

W niektórych przypadkach borelioza może ujawnić się dopiero wiele miesięcy lub nawet lat po zakażeniu. W neuroboreliozie późnej obserwuje się narastające zaburzenia funkcji poznawczych i pamięci. Ponadto może dojść do uszkodzenia nerwów czaszkowych, objawiającego się zaburzeniami widzenia, czucia, słuchu czy połykania.

Leczenie boreliozy z Lyme wymaga podania antybiotyku, który zwykle musi być przyjmowany przynajmniej przez 3 tygodnie. W przypadku postaci skórnych i stawowych skuteczne są antybiotyki doustne, a więc ich stosowanie nie zakłóca w sposób istotny codziennego trybu życia. Jednak w przypadku neuroboreliozy i opornych na leczenie postaci stawowych, może być konieczne leczenie antybiotykami podawanymi dożylnie, co może wymagać pobytu w szpitalu.

Badania w kierunku boreliozy z Lyme powinny być zlecane przez lekarza podejrzewającego zakażenie na podstawie wywiadu i objawów klinicznych. Rozpoznanie rumienia wędrującego przez lekarza nie wymaga dodatkowych badań. Jest to objaw charakterystyczny jedynie w boreliozie z Lyme. Ponadto przeciwciała często są jeszcze na bardzo niskim poziomie.

W przypadkach późniejszych stadiów, pierwszym etapem badania diagnostycznego jest test ELISA, który określa poziom swoistych przeciwciał dla Borrelia burgdorferiw surowicy krwi. Jeżeli test jest dodatni lub wątpliwie dodatni w kierunku boreliozy, to wynik należy potwierdzić w drugim etapie metodą Western Blot.

Testy te najlepiej wykonać po 4 tygodniach od zakażenia, czyli w okresie, gdy przeciwciała te są już na poziomie pozwalającym na ich wykrycie. To da pewność, że wynik będzie prawidłowy. Wcześniejsze badanie w tak zwanym “oknie serologicznym” może dać wynik ujemny.