Nie żyje Romulad Lipko. Zmagał się z nowotworem dróg żółciowych

W miarę powiększania się zmiany nowotworowej u chorego mogą się pojawić następujące objawy:

• żółtaczka – zażółcenie białek oczu, skóry, ciemne zabarwienie moczu oraz brak zabarwienia stolca (“białe stolce”) z towarzyszącym świądem skóry lub bez niego,
• zmniejszenie masy ciała,
• ból w okolicy prawego podżebrza,
• nudności i wymioty,
• utrata apetytu,
• gorączka towarzyszącymi dreszczami lub bez nich,
• łatwa męczliwość.

Warto podkreślić, że wymienione objawy są charakterystyczne dla wielu chorób nienowotworowych, ale ich wystąpienie wymaga konsultacji lekarskiej i uwzględnienia w diagnostyce także możliwości rozwoju nowotworu dróg żółciowych.

W przypadku podejrzenia nowotworu dróg żółciowych wskazane jest wykonanie szeregu badań obrazowych:

• USG jamy brzusznej to podstawowe badanie wykorzystywane ocenie pęcherzyka i dróg żółciowych. Pozwala na ustalenie szerokości i położenia dróg żółciowych oraz zmian na ich przebiegu. Jeżeli nowotwór dróg żółciowych jest duży i nacieka wątrobę, zazwyczaj udaje się to uwidocznić w badaniu USG.
• Tomografia komputerowa jamy brzusznej jest badaniem dokładniejszym niż USG. Pozwala na określenie wielkości, położenia, a często także charakteru zmian w drogach żółciowych.
• Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego jest pomocne w ocenie rozmiarów nacieku wątroby przez nowotwór dróg żółciowych.
• Endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną (ECPW) przeprowadza się za pomocą giętkiego endoskopu wprowadzanego przez usta chorego. Końcówkę endoskopu wprowadza się do dwunastnicy (pierwsza część jelita, do której pokarm przechodzi bezpośrednio z żołądka). Następnie pod kontrolą endoskopu podaje się do dróg żółciowych (poprzez ich ujście w dwunastnicy) środek kontrastowy i wykonuje serię zdjęć rentgenowskich. Na podstawie uzyskanych obrazów można ustalić, na jakim poziomie znajduje się spowodowana na przykład przez nowotwór przeszkoda (zwężenie) w drogach żółciowych, oraz potwierdzić naciekanie wątroby przez nowotwór.
• Cholangiopankreatografia rezonansu magnetycznego (magnetic resonancecholangiopancreatography – MRCP), podobnie jak ECPW, umożliwia dokładną ocenę przewodu trzustkowego. Jest to badanie łaczące niejako dwie techniki: ECPW i obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego.

  Jak świat muzyczny żegna Romualda Lipko. Przeczytaj tutaj:

Ogólnie rzecz ujmując, leczenie nowotworów dróg żółciowych jest bardzo trudne. Szanse na wyleczenie zwiększają się u osób, u których chorobę rozpoznano bardzo wcześnie. Jedynym sposobem leczenia dającym szanse na pełne wyleczenie jest operacyjne wycięcie nowotworu. Dlatego centralne miejsce w leczeniu nowotworów dróg żółciowych zajmuje chirurgia. W dużo mniejszym zakresie wykorzystuje sie leczenie napromienianiem (zarówno w trakcie operacji, jak i po jej zakończeniu). Obecnie chemioterapia nie jest przydatna w leczeniu tej grupy nowotworów; stosuje się ją wyłącznie w ramach naukowych badań klinicznych.

Leczenie chirurgiczne. Wycięcie nowotworu dróg żółciowych jest operacją skomplikowaną i obarczoną dużą liczbą powikłań. Wiąże się to z anatomiczną bliskością szeregu ważnych dla życia struktur, które w zależności od konkretnego przypadku należy wyciąć lub pozostawić (jeśli nie są objęte przez naciek nowotworu):

• żyła wrotna (główna żyła prowadząca krew z kończyn dolnych i brzucha do serca, biegnie ku górze wzdłuż kręgosłupa, do tyłu od trzustki),
• wątroba,
• trzustka,
• dwunastnica (pierwszy odcinek jelita, rozpoczyna się zaraz za żołądkiem i otacza trzustkę).

Bardzo ważne w trakcie operacji nowotworów dróg żółciowych jest odtworzenie drogi odpływu żółci, ponieważ w czasie zabiegu wycina się zmienione chorobowo drogi żółciowe. Najlepiej, jeśli po operacji żółć produkowana w wątrobie może odpływać do jelita. W tym celu należy zastąpić wycięty fragment dróg żółciowych odcinkiem jelita cienkiego. Jeśli to niemożliwe, żółć musi odpływać na zewnątrz ciała poprzez dren wyprowadzony na powierzchnię skóry (przetoka żółciowa).

Zobacz również:

Terapia sekwencyjna w leczeniu nowotworów

Niektórych chorych nie można zoperować, ponieważ ich stan ogólny oraz choroby towarzyszące wykluczają przeprowadzenie dużej i skomplikowanej operacji. W takim przypadku trzeba zapewnić odpływ żółci, aby nie narastała żółtaczka. W tym celu konieczne może być założenie za pomocą endoskopu stentu (rurka wykonana ze sztywnego plastiku albo z metalowej konstrukcji rozprężającej się wewnątrz dróg żółciowych) do wnętrza zwężonego przez nowotwór przewodu żółciowego, co pozwoli na swobodny odpływ żółci do jelita i ustąpienie żółtaczki. Po tym zabiegu (nazywanym endoskopowym odbarczeniem żółtaczki) poprawia się stan ogólny chorego, co z kolei może w nieodległej przyszłości pozwolić na podjęcie próby leczenia operacyjnego.

W niektórych sytuacjach, kiedy przeprowadzenie operacji radykalnej (czyli wycięcie nowotworu w całości) nie jest możliwe, konieczne może być przeprowadzenie zabiegu paliatywnego, czyli takiego, który nie usuwając choroby, może zlikwidować część jej objawów, a tym samym poprawić stan chorego i jakość jego życia. Zabiegi paliatywne mogą polegać na wspomnianym powyżej endoskopowym wprowadzeniu stentu do dróg żółciowych lub operacyjnym wykonaniu zespolenia fragmentu dróg żółciowych z jelitem (czyli tzw. zespolenia omijającego – jego celem jest umożliwienie odpływu żółci do przewodu pokarmowego z pominięciem odcinka, który z powodu nowotworu był niedrożny).

Ponieważ nowotwory dróg żółciowych są rzadkie, nie do końca znane są czynniki ryzyka ich rozwoju. Zwiększone ryzyko rozwoju nowotworów dróg żółciowych stwierdzono u osób chorujących na:

• pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych,
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
• torbiele dróg żółciowych,
• chorobę Carolego (dziedziczną chorobę charakteryzującą się obecnością licznych torbieli wewnąrzwątrobowych dróg żółciowych),
• zakażenia pasożytnicze,
• kamicę wewnątrzwątrobową.

  Źródło: Medycyna Praktyczna 

  Zobacz również: