У Беларусі наўрад ці пройдзе традыцыйны «Чарнобыльскі шлях» – на тле рэпрэсіяў ніхто не анансаваў акцыі памяці, якую ўлады лічаць «апазіцыйнай». Але беларусы ў эміграцыі ўжо распачалі «чарнобыльскі тыдзень» з акцыямі памяці і кінапаказамі.
Чаму ідуць на Чарнобыльскі шлях
У ноч на 26 красавіка 1986 года на 4-м энергаблоку Чарнобыльскай атамнай электрастанцыі, што блізу гораду Прыпяць тагачаснай Украінскай ССР, здарыўся магутны выбух, распачаўся пажар. Эфект ад аварыі быў як ад «бруднай бомбы»: з рэактару ў асяроддзе аказаліся выкінутыя тоны ядравага паліва і радыеактыўных рэчываў. Непасрэдна ад выбуху загінулі толькі два чалавекі, у наступныя месяцы ад прамянёвай хваробы загінулі яшчэ 28 чалавек. Але радыяцыя прывяла да дзясяткаў тысяч заўчасных смерцяў, папсавала здароўе незлічонай колькасці людзей і зрабіла непрыдатнымі для пражывання вялізныя тэрыторыі.
Савецкія ўлады два дні ўтойвалі катастрофу, а першыя парады аб бяспецы пачалі даваць толькі праз 10 дзён, і нават потым вінавацілі Захад у «паклёпе», заніжалі небяспеку. Рэжым Аляксандра Лукашэнкі цяпер настойвае на засваенні забруджаных радыяцыяй земляў і стварае ўражанне бяспекі, даўно забраў льготы ў ліквідатараў і пакідае пацярпелых без дапамогі, збудаваў новую АЭС, на якой пастаянна адбываюцца няштатныя сітуацыі.
Разбор
БелАЭС будзем адключаць? Немцы адмовіліся ад АЭС – ці змогуць адмовіцца іншыя
2023.04.26 16:00
Што будзе ў Беларусі
Беларускія дзяржаўныя ўстановы з 18 па 27 красавіка праводзяць «рэспубліканскую дэкаду грамадска-патрыятычных справаў „Чарнобыль. Захоўваючы памяць…“». Афішу абяцаюць апублікаваць на «платформе патрыятычнага выхавання», але станам на 23 красавіка ўсё, што анансавалі, гэта абстрактныя «мерапрыемствы ва ўстановах адукацыі краіны».
З 1989 па 2019 год у Менску незалежна ад уладаў ладзілі акцыю памяці «Чарнобыльскі шлях», ды пасля пандэміі і масаных рэпрэсіяў шэсцяў ужо не ладзілі. Пры тым у 2021 годзе акцыі не было, а затрыманні былі.
У 2024 годзе «Белсату» не ўдалося знайсці анонсаў «чарнобыльскіх» акцыяў памяці ў Беларусі. Аб такіх не чула і экалагічная арганізацыя «Экадом», якая ладзіць шэраг акцыяў за межамі Беларусі. У «Экадоме» патлумачылі: улады Беларусі назвалі арганізацыю «экстрэмісцкім фармаваннем», таму «Экадом» не заахвочвае людзей у Беларусі ладзіць нейкія публічныя акцыі ў межах «Чарнобыльскага тыдня». Не выключана, што хтосьці зладзіць падпольныя акцыі памяці. «Экадом» заклікае людзей у Беларусі чытаць кнігі і глядзець фільмы пра наступствы чарнобыльскай катастрофы, лекцыі пра «зялёную» энергетыку або «па-партызанску» засейваць палявыя кветкі ў гарадах так званымі бомбачкамі з насеннем.
Аналітыка
Чарнобыль у беларускім кіно і літаратуры. Што пачытаць, паглядзець і як ацаніць
2021.04.26 11:15
Што ладзяць беларусы ў эміграцыі
Акцыі памяці ладзяць як у межах «Чарнобыльскага тыдню» арганізацыі «Экадом», так і самастойна. Той «Чарнобыльскі тыдзень» пачаўся яшчэ 19 красавіка, ужо прайшоў шэраг лекцыяў і кінапаказаў у розных краінах. Вось якія акцыі анансавалі на бліжэйшыя дні.
Маршы і мітынгі
Беласток, Польшча. 26 красавіка. 18:00 – акцыя ў скверы Вольнай Беларусі (каля консульства Беларусі).
Варшава, Польшча. 26 красавіка. 18:00 – мітынг каля помніка Каперніку, шэсце да помніка Марыі Складоўскай-Кюры.
Вроцлаў, Польшча. 26 красавіка. 18:00 – акцыя «Не – ядзернай зброі ў Беларусі» на Рынкавай плошчы (каля Pręgierzu).
Нью-Ёрк, ЗША. 26 красавіка. 12:30 – мітынг каля штаб-кватэры ААН.
Брусель, Бельгія. 27 красавіка. 14:00 – акцыя на плошчы Альбэрціна (Albertinaplein).
Чыкага, ЗША. 27 красавіка. 10:00 – акцыя памяці і пасадка дрэваў у Sam Leone Beach Park.
Кінапаказы, чытанні, спектаклі
Прагляд фільму «Чарнобыльскія бабулі» – 23 красавіка ў Берліне, 24 красавіка ў Варшаве і Вільні.
Прагляд выбраных момантаў серыялу «Чарнобыль» з фізікам-атамшчыкам – 23 красавіка ў Познані.
Прагляд фільму «Соль зямлі» і чытанка «Чарнобыльскай малітвы» – 24 красавіка ў Кракаве.
Паказ спектаклю «Ціхары» – 26 красавіка ў Вільні.
Іншыя імпрэзы могуць быць анансаваныя пазней. Калі ведаеце пра анонсы, не згаданыя вышэй, раскажыце нам праз ананімны Telegram-бот @BelsatBot.
Анонсы акцыяў таксама збіраюць на мапе Dze.chat.
Аналітыка
FAQ пра Чарнобыль у кантэксце вайны: ці можа атам быць мірным?
2022.04.26 10:31
Алесь Наваборскі belsat.eu
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS