A A+ A++

Choć wraz z rozwojem technologii część profesji ginie, z czasem pojawiają się nowe. Studenci i uczniowie stają przed trudnymi wyborami. Co
robić po skończonej szkole? Jakie kierunki opłaca się studiować? I w końcu –
jakie są zawody przyszłości?

Kiedy mowa o zawodach przyszłości, eksperci często skupiają
się wyłącznie na rozwoju technologii i dylemacie, które profesje zostaną
zastąpione przez roboty. Tymczasem wraz z rosnącą długością życia będzie rósł
staż pracy, a z nim konieczność przystosowania się do nowych oczekiwań na
rynku.

fot. Anton Novoderezhkin / / FORUM

Przyszłościowe zawody? Zweryfikują je roboty

Podczas jednej z edycji Europejskiego Forum Nowych Idei
Ebrahim Rahbari, ekonomista Citi, przekonywał, że „innowacje, niestety,
zabierają miejsca pracy. Z badań wynika, że w perspektywie kilkudziesięciu lat
50 proc. miejsc pracy w USA jest zagrożonych likwidacją wskutek automatyzacji.
W krajach wschodzących ten wskaźnik może sięgnąć nawet 70–80 proc.” – tłumaczył.  

W tym samym roku światło dzienne ujrzał raport polskiego Infuture
Hatalska Foresight Institute „Praca: scenariusze przyszłości”. Czytamy w nim,
że gdy znikają jedne zawody, pojawiają się inne. „Jeszcze kilkanaście lat temu
media społecznościowe nie istniały (Facebook powstał dopiero w 2004 roku), a
dziś na świecie mamy 2,3 mld ich aktywnych użytkowników i całe rzesze ludzi
pracujących jako specjaliści właśnie w tej dziedzinie. Szacuje się, że 65 proc. dzieci urodzonych po 2007 roku będzie pracowało w zawodach, które jeszcze nie
istnieją”  podają autorzy raportu.

Z tych i wielu innych opracowań wyłania się obraz zawodów
przyszłości
  wraz z rozwojem technologii automatyzacja, przynajmniej w najbliższym czasie, będzie nie tyle likwidowała konkretne zawody, co wykonywane w ich ramach wybrane zadania. A wtedy kluczowymi staną się umiejętność dostosowania się do zmian i chęć do nauki.

Najbardziej opłacalne zawody

Patrząc jednak na najbliższe lata, można z dużym prawdopodobieństwem ocenić, które zawody będą najbardziej opłacalne. Biorąc pod uwagę dane Głównego Urzędu Statystycznego za I kw. 2022 r., najlepiej opłacaną branżą była tak zajmująca się informacją i komunikacją. Specjaliści z IT zarabiali na początku roku przeciętnie 11 129,88 zł brutto. Na drugim miejscu znalazła się branża związana z działalnością finansową i ubezpieczeniową – pracownicy tego sektora zarabiali średnio 10 962,64 zł brutto. Natomiast największy skok procentowy w porównaniu do pierwszych trzech miesięcy 2021 r. zaliczyło górnictwo i wydobywanie – pensje w tej branży wzrosły o 18 proc. i średnio wynosiły 9520,43 zł brutto.

Przeciętne wynagrodzenie brutto według
branż

Branża

Przeciętne
miesięczne wynagrodzenie brutto w zł

I kw. 2022

I kw. 2021 = 100

Rolnictwo,
leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 

6347,80

112,2

Przemysł 

6272,72

110,1

Górnictwo i
wydobywanie 

9520,43

118,0

Przetwórstwo
przemysłowe 

5997,65

110,0

Wytwarzanie i
zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodęΔ   

9490,04

108,2

Dostawa
wody; gospodarowanie ściekami
i odpadami; rekultywacjaΔ  

5597,17

108,5

Budownictwo 

6117,64

113,8

Handel; naprawa pojazdów
samochodowychΔ   

6041,73

111,7

Transport i
gospodarka magazynowa 

5533,24

115,0

Zakwaterowanie
i gastronomiaΔ

4628,44

116,7

Informacja i
komunikacja 

11129,88

111,2

Działalność
finansowa i ubezpieczeniowa  

10962,64

114,7

Obsługa
rynku nieruchomościΔ   

6478,56

109,5

Działalność
profesjonalna, naukowa i techniczna 

9129,34

111,3

Administrowanie
i działalność wspierającaΔ   

4888,26

110,5

Administracja
publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 

8187,54

108,6

Edukacja 

6662,92

103,4

Opieka
zdrowotna i pomoc społeczna 

6492,59

104,1

Rolnictwo,
leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 

6347,80

112,2

Źródło: Główny Urząd
Statystyczny

Przyglądając się jeszcze branżom, w których pensje zbliżały się do poziomu 10 tys., to poza górnictwem najbliżej do tej kwoty było sektorowi wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę, gdzie średnie zarobki sięgały 9490,04 zł brutto oraz branży działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, w której średnie wynagrodzenie wynosiło 9129,34 zł brutto.

Natomiast z „Raportu Płacowego 2022” firmy rekrutacyjnej Antal można wyodrębnić najlepiej opłacane zawody i stanowiska pracy. Jak wskazują autorzy badania, w porównaniu z wynikami z ubiegłego roku te obejmujące 2022 r. wzrosły dla wszystkich branż o średnio 13 proc.

Na najlepiej opłacanych stanowiskach w poszczególnych branżach zasiadają najczęściej dyrektorzy. W zależności od firmy, wynagrodzenia dla kadry zarządzającej wahają się od 15 do 50 tys. zł brutto. Poniżej postanowiliśmy jednak wyodrębnić dziesięciu najlepiej opłacanych specjalistów.

Najlepiej płatne zawody 2022

Zawód

Widełki
podane w tys. zł brutto

Aktuariusz w branży
ubezpieczeniowej

12-28

Programista*

15-25

Specjalista ds.
cyberbezpieczeństwa

15-25

Administrator baz danych

13-23

Doradca klienta
korporacyjnego

12-25

Główny księgowy

14-22

Kontroler finansowy

12-20

Doradca bankowości
prywatnej

10-20

Specjalista ds.
modelowania ryzyka

10-20

Monitor badań
klinicznych

10-17

*uśredniony wynik dla
poszczególnych programistów

Źródło: opracowanie
własne na bazie Raportu Płacowego 2022 Antal

Jak widać po powyższych przykładach, nie tylko w branży IT czekają na pracowników wysokie stawki. Pierwsza dziesiątka dodatkowo opiera się o specjalistów z branż finansowej, bankowej oraz medycznej.

Co opłaca się studiować?

Polski Instytut Ekonomiczny policzył, że zaledwie 5 proc. maturzystów nie chce iść na studia, o czym pisaliśmy na łamach Bankier.pl. Najlepsi bez doświadczenia w pierwszej pracy etatowej mogli w 2020 r. liczyć już na płace rzędu 10 tys. zł brutto. Co zatem warto studiować?

10 kierunków, po których absolwenci
zarabiali najwięcej

Kierunek

Uczelnia

Poziom
studiów

Wynagrodzenie*
[zł]

Informatyka Stosowana

Akademia
Górniczo-Hutnicza

Stacjonarne II stopnia

10 364,35

Informatyka

Polsko-Japońska Akademia
Technik Komputerowych

Niestacjonarne II
stopnia

10 324,14

Informatyka

Uniwersytet Warszawski

Stacjonarne II stopnia

9682,06

Ratownictwo Medyczne

Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Koszalinie

Stacjonarne I stopnia

9495,59

Genetyka

Uniwersytet Łódzki

Stacjonarne II stopnia

9068,47

Informatyka i systemy
informacyjne

Politechnika Warszawska

Stacjonarne II stopnia

9043,83

Informatyka

Politechnika Poznańska

Stacjonarne II stopnia

8791,45

Informatyka i
ekonometria

Uniwersytet Warszawski

Stacjonarne II stopnia

8789,51

Ratownictwo medyczne

Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Legnicy

Stacjonarne I stopnia

8677,44

Informatyka analityczna

Uniwersytet Jagielloński

Stacjonarne II stopnia

8146,89

*Mediana
średnich zarobków ze wszystkich źródeł w pierwszym roku po dyplomie, dotyczy
osób bez doświadczenia zawodowego

Źródło:
oprac. własne Bankier.pl na podstawie danych ELA, 2020.

Nie dziwi na powyższej liście dominacja kierunków związanych z informatyką. Pracodawcy w tej branży zgłaszają duże zapotrzebowanie na specjalistów, dlatego też osoby z dyplomami renomowanych uczelni mogą liczyć na wysokie stawki, nawet jak brakuje im doświadczenia.

Poza branżą IT na liście znaleźli się też absolwenci ratownictwa medycznego. W ich przypadku wysokie zarobki wynikały po części z „dodatku covidowego”, który był wypłacany medykom w trakcie trudnej walki z pandemią.

Jeżeli chodzi o dalsze miejsca, tuż poza pierwszą dziesiątką, to na liście ELA 2020 znajdowały się nie tylko kierunki związane z IT, ale także te z medycyną, finansami i mechaniką.

Zawody przyszłości

Na podstawie danych z raportu przygotowanego przez serwis
Gumtree.pl „Aktywni + Przyszłość rynku pracy” można wymienić zawody, których
wybór będzie bezpieczny w kontekście powszechnej automatyzacji.

Wśród takich zawodów przyszłości wymienia się:

  • profesje związane z opieką nad ludźmi i służbą
    zdrowia,
  • profesje kreatywne oraz związane z tworzeniem
    nowych idei,
  • przedstawicieli wolnych zawodów,
  • pracowników uniwersytetów.

„W Polsce już w tym momencie brakuje pracowników w służbie
zdrowia i ten deficyt będzie się pogłębiał, głównie ze względu na trendy
demograficzne, takie jak starzenie się społeczeństwa. Zmieniający się styl
życia, nacisk na zdrowe żywienie, zdrowy wygląd i kondycję fizyczną sprawi, że
na rynku przypuszczalnie nie zabraknie również pracy dla tych wszystkich,
którzy dbają o te aspekty życia: dietetyków, kosmetologów, trenerów osobistych
i stylistów”  komentują autorzy raportu.

Kiedy jedni wyliczają zawody przyszłości,
drudzy zastanawiają się nad kompetencjami, które będą najbardziej pożądane na
rynku pracy. I tak w raporcie Instytutu Hatalskiej „Praca: scenariusze
przyszłości” wymieniono następujące umiejętności, które będą docenione w 2020
roku:

  1. kompleksowe rozwiązywanie problemów,
  2. krytyczne myślenie,
  3. kreatywność,
  4. zarządzanie ludźmi,
  5. współpraca z innymi,
  6. inteligencja emocjonalna,
  7. wnioskowanie i podejmowanie decyzji,
  8. zorientowanie na usługi,
  9. negocjacje,
  10. elastyczność poznawcza.

– W  kontekście
postępującej automatyzacji pracy pojawia się bardzo dużo postaw wśród badaczy
i  ekspertów, zarówno po prawej, jak
i lewej stronie politycznego spektrum,
które mogą budzić entuzjazm. Wspomnijmy choćby o Nicku Srnicku, który w Inventing the Future domaga się uniwersalnego
dochodu podstawowego, kreśląc wizje technoutopii, w której maszyny, zastępując ludzi, dają im
wreszcie szanse na samorealizacje zamiast kieratu. Ja przychylam się do pewnego
stopnia do tych, którzy podkreślają generowanie przez nowe technologie nowych
zawodów, które wcześniej nie istniały lub były rzadkie (informatyk jeszcze
kilka dekad temu) – komentuje wyniki raportu dr Aleksandra Przegalińska,
adiunkt w Center for research on organizations and workplaces w Akademii Leona
Kozmińskiego.

Na określenie zawodów przyszłości – tej od 2030 roku  pokusili się stratedzy z kanadyjskiej fundacji The Canadian Scholarship Trust
Plan. Wymienili oni:

  • telechirurgów sterujących maszyną zamiast
    bezpośredniej pracy rąk przy operacjach pacjentów,
  • nostalgistów mogących odtworzyć wspomnienia z
    przeszłości emerytom,
  • ekspertów ds. prostoty odpowiadających za
    uproszczenie narzędzi w firmach,
  • trenerów zdrowia.

Wśród zawodów, które są popularne obecnie i prawdopodobnie
zainteresowanie nimi nie spadnie, wymieniają również m.in. policjantów, projektantów
mody czy inżynierów energii odnawialnej.

Znikające zawody

Wśród zawodów, które można określić mianem profesji bez
przyszłości
, wymienia się te, które opierają się na rutynowych, powtarzających
się czynnościach. W raporcie serwisu Gumtree czytamy, że najnowsze analizy
Oxford University sugerują, że w ciągu następnych 25 lat zniknie niemal połowa
miejsc pracy na amerykańskim rynku. Za najbardziej podatne na automatyzację
zawody uznaje się:

  • te związane z logistyką i transportem,
  • związane z pracą biurową i urzędniczą
  • związane ze sprzedażą i handlem
  • związane z przemysłem i przetwórstwem (w największym stopniu przemysł elektroniczny, samochodowy, maszynowy i wydobywczy.

Zawody narażone na automatyzację

Zawód

Ryzyko automatyzacji (proc.)

Terapeuta

0,7

Psycholog

0,7

Pielęgniarka

0,9

IT analityk bizn., architekt danych i system deisigner

1

Duchowny

1,6

Lekarz

2

Wykładowca

3,2

Opiekunka do dzieci

8

Kosmetyczka

37

Kierowca tira

41

Sprzątaczka

57

Kierowca autobusu

61

Pracownik call center

75

Rolnik

76

Murarz/tynkarz

82

Urzędnik lub pracownik administracji

89

Robotnik rolny

95

Sprzedawca

95

Recepcjonista

96

Księgowy

97

Bibliotekarz

97

Agent ubezpieczeniowy

97

Urzędnik w banku lub na poczcie

97

Sprzedawca przez telefon

99

Źródło: raport Gumtree.pl „Aktywni + Przyszłość Rynku Pracy”

– Zarówno automatyzacja, postęp technologiczny, jak i wykorzystywanie AI (sztucznej inteligencji – przyp. red.) wiąże się z  ograniczeniem miejsc pracy. Praca zatem
może stać się dobrem luksusowym, nie dla każdego – tak wyniki raportu „Praca: Scenariusze
Przyszłości” skomentowała Małgorzata Mickiewicz, dyrektor zarządzająca HR studio.

Weronika Szkwarek/Alan Bartman

Źródło:
Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułWartość nieruchomości w pobliżu lotniska w Gdańsku spada 9 proc.
Następny artykułBanki nie idą frankowiczom na rękę