26 września to data bezpośrednio związana ze Świętem Pułkowym 71. Pułku Piechoty, który w okresie międzywojennym stacjonował w Zambrowie. Zapraszamy do przeczytania artykułu przygotowanego przez historyka Mariusza Gontarskiego.
24 kwietnia 1930 r., ówczesny Minister Spraw Wojskowych – Marszałek Polski, Józef Piłsudski wydał decyzję o zmianie daty Święta Pułkowego 71. Pułku Piechoty, przesuwając je z dnia 26 maja na 26 września.
Dla lepszego zrozumienia przyczyn tej decyzji należy dodać, że 26 września 1920 r. 71. pp (wtedy funkcjonował jako 144. Pułk Piechoty Strzelców Kresowych) stoczył bitwę pod Szłapaniem, w której pokonał oddziały 4 armii sowieckiej, przyczyniając się do jej rozproszenia i zmuszając do wycofania.
Jak wyglądały obchody Święta Pułkowego? Miały niezwykle uroczysty i wzniosły charakter, nadawano im stosowną oprawę, a rozpoczynały się już 25 września, gdy z przystrojonych w barwy i symbole narodowe koszarowych gmachów, wyruszały poszczególne pododdziały 71.pp, by w towarzystwie orkiestry, udać się do Kościoła Trójcy Przenajświętszej na specjalną żałobną Mszę św. za poległych oficerów, podoficerów i żołnierzy pułku. W uroczystej Mszy św. brał udział cały korpus oficerski i podoficerski oraz wszyscy szeregowi, którzy nie pełnili w tym czasie służby.
Po zakończeniu Mszy św. pułk powracał do koszar, gdzie o godzinie 17.45 rozpoczynał się uroczysty apel, podczas którego, w świetle płonących pochodni i przy akompaniamencie werbli, adiutant pułku wyczytywał nazwiska poległych oraz żyjących żołnierzy 71. Pułku Piechoty, po wyczytanym nazwisku słychać było: „Poległ śmiercią walecznych!” i krótkie: „Jestem!”.
26 września kontynuowano obchody, zaczynała je nietypowa, bo grana przez pułkową orkiestrę, pobudka. Na boisku sportowym lub placu musztrowym odprawiana była uroczysta Msza św., w tym celu budowano wcześniej ołtarz polowy, przygotowywano ambonę, rozstawiano krzesła i ławki (w sytuacji niesprzyjającej pogody, msza odprawiana była w kościele Trójcy Przenajświętszej). Po Mszy św. odbywał się specjalny apel, podczas którego wręczano odznaki pułkowe, ordery, awanse, sznury strzeleckie, odznaki sportowe, a następnie odbywała się defilada pułku wzdłuż ówczesnej ulicy Czyżewskiej (później zmienionej na Józefa Piłsudskiego, a obecnie Alei Wojska Polskiego). Był to najbardziej oczekiwany przez mieszkańców Zambrowa element obchodów. Oficerowie i żołnierze defilowali przed dowódcą 18 Dywizji Piechoty, swoim dowódcą, licznie zaproszonymi i przybyłymi gośćmi oraz mieszkańcami miasta i okolic.
Po zakończeniu defilady odbywał się wspólny dla całego pułku obiad. Przy stołach i ławach, licznie rozstawionych wzdłuż budynków koszarowych, zasiadano do uroczystego posiłku. Podczas obiadu akompaniowała pułkowa orkiestra.
Po zakończeniu wspólnego dla wszystkich obiadu, oficerowie udawali się do kasyna oficerskiego, gdzie odbywały się dalsze uroczystości. Natomiast wieczorem odbywały się zabawy taneczne i seanse filmowe w garnizonowym kinie.
Uroczystości Święta 71 Pułku Piechoty z 26 września 1931 roku zostały zarejestrowane na taśmie filmowej. Krótki film dokumentujący przebieg pułkowych uroczystości został zaprezentowany w garnizonowym kinie całej społeczności 71.pp na specjalnych wieczornych seansach w dniach 24 i 25 października 1931 r. Film nosił tytuł: „Życie i praca 71.pp oraz święto pułkowe z dnia 26 września br.” Szkoda, że film nie przetrwał do naszych czasów, a współcześni mieszkańcy Zambrowa nie mają możliwości obejrzenia czarno-białych scen ukazujących życie przedwojennych koszar i ich ówczesnych lokatorów.
Mariusz Gontarski
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS