Od 490 lat jezuici działają wszędzie tam, gdzie potrzebuje ich świat. Pod każdą szerokością geograficzną prowadzą parafie i sanktuaria, duszpasterstwa, ośrodki liturgiczne, kapelanie, domy rekolekcyjne, ośrodki terapeutyczne, misje jak również szkoły i uniwersytety, media, wydawnictwa, instytucje kulturalne, ośrodki sportowe. Angażują się w pracę społeczną, służbę uchodźcom, ekologię i dialog międzyreligijny. Zakon liczy dziś 16 tys. 700 członków, a w swej historii dał Kościołowi 230 świętych i błogosławionych. Dziś przypada liturgiczne wspomnienie św. Ignacego Loyoli.
Jezuici są zakonem, który wywarł olbrzymi wpływ na kształt Kościoła katolickiego i kulturę Europy, szczególnie w dobie baroku i oświecenia, będąc jednym z głównych realizatorów reformy katolickiej. Prowadził też szeroką i owocną działalność misyjną w Ameryce Południowej, Afryce i Azji. Do dziś jezuici słyną na całym świecie z bardzo dobrych szkół różnych szczebli. Jezuici-kapłani składają dodatkowy czwarty ślub – posłuszeństwa papieżowi.
Historia
Towarzystwo Jezusowe – bo tak brzmi pełna nazwa zakonu – założył w 1534 r. św. Ignacy Loyola (1491-1556), Bask, który po latach służby rycerskiej przeżył nawrócenie (20 maja 1521) i postanowił oddać się Kościołowi. Ignacy nakreślił zarys konstytucji nowego zakonu, który zatwierdził papież Paweł III 27 września 1540 r.
Konstytucje zakonne mówią, że został on powołany: „do obrony i szerzenia wiary oraz doskonalenia dusz w życiu i nauce chrześcijańskiej (…) przez publiczne głoszenie kazań, wykłady i wszelkiego rodzaju posługę słowa Bożego oraz przez Ćwiczenia duchowne, nauczanie religii (…) niesienie pociechy duchowej”. Hasłem jezuitów jest: „Wszystko na większą chwałę Bożą” (ad maiorem dei gloriam).
W początkowym okresie jezuici najwięcej uwagi poświęcali utwierdzaniu siebie w wierności Kościołowi i walce z reformacją w Europie. Katechizowali prosty lud, głosili kazania, ożywiali życie sakramentalne, zbudowali system szkolnictwa i wychowania młodzieży, poprzez dysputy z innowiercami i publikacje apologetyczne ukazywali prawdy wiary Kościoła katolickiego.
Zakon rozprzestrzenił się bardzo szybko w całej Europie i na innych kontynentach, m.in. na Dalekim Wschodzie, w Afryce i Ameryce, gdzie jezuici docierali jako misjonarze. Zasłużyli się zwłaszcza w ewangelizacji Indii, Japonii, Chin, Brazylii, Paragwaju (słynne redukcje dla Indian Guaraní), Kanady i Afryki. O ile w 1556 r. było około tysiąca zakonników, to w 1749 r. już 22,5 tys.
W okresie oświecenia zakon był bardzo mocno atakowany jako główna podpora Kościoła katolickiego, którą się stał w ciągu dwóch wieków działalności. Pod naciskiem rządów Europy, zwłaszcza Burbonów, papież Klemens XIV w 1773 r. skasował Towarzystwo, które jednak przetrwało na wcielonych do Rosji ziemiach polskich, gdyż caryca Katarzyna II nie uznała papieskiego dekretu. Pod wpływem polskich jezuitów papież Pius VI przywrócił w 1814 r. zakon do istnienia. Ponowny wzrost nastąpił bardzo szybko. Wybitnym przełożonym generalnym Towarzystwa był (w latach 1915-1942) Polak, o. Włodzimierz Ledóchowski. Po II wojnie światowej zakon rozwijał się szczególnie na terenach misyjnych, zwłaszcza w Azji i Afryce.
W ciągu ponad 450 lat istnienia jezuici dali Kościołowi 52 świętych, 180 błogosławionych, a także dwóch Doktorów Kościoła (św. Piotr Kanizjusz i św. Robert Bellarmin), jednego papieża (Franciszek) oraz 41 kardynałów (obecnie jest ich sześciu: Pedro Barreto z Peru, Michael Czerny z Kanady, Jean-Claude Höllerich z Luksemburga, Luis Ladaria z Hiszpanii, Sigitas Tamkevičius z Litwy i Albert Vanhoye z Francji). Do najsłynniejszych jezuitów w historii należeli misjonarze: św. Franciszek Ksawery, św. Piotr Klawer, o. Matteo Ricci; teolodzy: kard. Augustin Bea, kard. Jean Daniélou, kard. Henri de Lubac, o. Karl Rahner; filozof i paleontolog o. Pierre Teilhard de Chardin.
W 1965 r. liczba zakonników przekroczyła 36 tys. (najwięcej w historii), w tym 20 tys. kapłanów pracujących w niemal 2,2 tys. parafii na całym świecie. Od tamtej pory jest ich coraz mniej, co ma związek z kryzysem powołań kapłańskich i zakonnych w ogóle, którego początki sięgają lat 50. XX w. Dziś zakon liczy 16 tys. 700 członków. Pociąga to za sobą łączenie jezuickich prowincji w niektórych krajach i zamykanie wielu prowadzonych dzieł lub przekazywanie ich ludziom świeckim.
Pracują oni w 1,5 tys. placówkach. Mimo to nadal jezuici pozostają najliczniejszym katolickim instytutem zakonnym, wyprzedzając salezjanów i braci mniejszych (franciszkanów).
Jezuici w Polsce
Do Polski jezuitów sprowadził w 1564 r. kard. Stanisław Hozjusz. Głównym polem ich pracy było szkolnictwo. Do najbardziej znanych przedstawicieli Towarzystwa Jezusowego w Polsce należą: św. Stanisław Kostka, św. Andrzej Bobola (jeden z 3 patronów Polski), św. Melchior Grodziecki, o. Piotra Skarga, o. Kazimierz Sarbiewski, o. Jakub Wujek oraz czołowi przedstawiciele polskiego oświecenia: o. Adam Naruszewicz, o. Grzegorz Piramowicz, o. Franciszek Bohomolec, o. Franciszek Kniaźnin, a w najnowszych czasach: kard. Adam Kozłowiecki, o. Andrzej Koprowski i o. Adam Żak.
W Polsce istnieją dwie prowincje: wielkopolsko-mazowiecka – prowincjałem jest o. Zbigniew Leczkowski i prowincja Polski południowej – prowincjałem jest o. Jarosław Paszyński. Łącznie skupiają ponad 600 zakonników.
Jezuici prowadzą trzy szkoły podstawowe (Gdynia, Mysłowice, Nowy Sącz), trzy licea (Gdynia, Kraków, Nowy Sącz) i dwie szkoły wyższe (Akademia Ignatianum w Krakowie i Collegium Bobolanum w Akademii Katolickiej w Warszawie), ponadto dwa centra edukacyjne (Mysłowice, Warszawa) i cztery bursy (dwie w Krakowie, po jednej w Nowym Sączu i Wrocławiu). Mają 10 ośrodków rekolekcyjnych, a także własne media, m.in. portal Deon.pl, trzy wydawnictwa: WAM, Rhetos i „Mocni w Duchu”, kwartalnik „Życie duchowe”, dwumiesięcznik Odnowy w Duchu Świętym „Szum z Nieba” i kwartalnik „Manreza” poświęcony duchowości ignacjańskiej. Prowadzą 30 parafii i kościołów, w tym słynne sanktuarium w Świętej Lipce oraz sanktuarium Matki Bożej Łaskawej i św. Andrzeja Boboli w Warszawie.
W Warszawie istnieje polska filia Katolickiego Biura Informacji i Inicjatyw Europejskich (OCIPE) – ośrodka prowadzonego przez jezuitów w Strasburgu i Brukseli, który gromadzi informacje o inicjatywach katolików i innych wspólnot chrześcijańskich w procesie integracji Europy.
Jezuici dziś
Realizacja celów wyznaczonych przez św. Ignacego odbywa się poprzez głoszenie kazań, spowiadanie, prowadzenie rekolekcji i misji, wychowanie młodzieży, kierowanie organizacjami katolickimi, działalność naukową i publicystyczną oraz duszpasterstwo w szpitalach i więzieniach. Do tradycyjnych form apostolstwa w XIX i XX w. doszły nowe zaangażowania: propagowanie katolickiej etyki społecznej, praca na rzecz szerzenia sprawiedliwości, pomoc uchodźcom, ekumenizm, konfrontacja z ateizmem, zaangażowanie w media.
Jednym z głównych pól pracy, głęboko zakorzenionym w jezuickiej tradycji, są Ćwiczenia duchowne – program rekolekcji formacyjnych opracowanych przez św. Ignacego, który proponowany jest kapłanom i zakonnicom, a przede wszystkim ludziom świeckim.
Jezuici posiadają na całym świecie gęstą sieć przedszkoli, szkół podstawowych i średnich oraz uniwersytetów. Ogromny dorobek naukowy mają uczelnie działające w Rzymie: Papieski Uniwersytet Gregoriański, Papieski Instytut Biblijny oraz Papieski Instytut Wschodni.
Wielu zakonników poświęca się pracy w parafii, katechizowaniu w szkołach i apostolstwu rekolekcyjno-misyjnemu, inni udzielają się w stowarzyszeniach i ruchach kościelnych, np. w powstałych z inspiracji zakonu: Apostolstwie Modlitwy, Wspólnocie Życia Chrześcijańskiego, Towarzystwie Przyjaciół Trędowatych czy w Jezuickim Wolontariacie Europejskim (JEV). Prowadzą również kilka ośrodków duszpasterstwa akademickiego. Wielu kapłanów pełni funkcję kapelanów w szpitalach i więzieniach oraz wykonuje różnorakie posługi wśród niepełnosprawnych. W ostatnim czasie ogromną rolę ma do odegrania Jezuicka Służba Uchodźcom (JRS), która niesie pomoc licznym uchodźcom przybywającym do Polski, w tym przybyszom z Ukrainy.
Jezuici są bardzo mocno zaangażowani w dziedzinę mediów, m.in. przez 80 lat prowadzili Radio Watykańskie, wydają opiniotwórcze czasopisma, takie jak: „La Civiltà Cattolica” we Włoszech i „Nouvelle Revue Théologique” w Belgii. W Polsce kierują Redakcją Katolickich Programów Radiowych, działającą w ramach Polskiego Radia.
Duchowość
Celem jezuitów jest służba Chrystusowi w Kościele pod sztandarem Krzyża i przewodnictwem Namiestnika Chrystusowego na ziemi „na większą chwałę Bożą”. Istotą duchowości zakonu jest miłość ku Bogu, przenikająca całą działalność. Życie zgodne z charyzmatem zakonu ma być ciągłym wydawaniem się w ręce Boga, aby być całkowicie do Jego dyspozycji, jak najpełniej uczestniczyć w misji zbawczej Chrystusa i upodabniać się do Niego w miłości do Boga i ludzi, w czystości, ubóstwie i posłuszeństwie. Cechą charakterystyczną tego posłuszeństwa nie jest rygor zewnętrzny, ale umiłowanie woli Bożej, objawiającej się w konstytucjach i woli przełożonych.
Szczególnym rysem duchowości jezuitów jest wielkoduszność oraz uniwersalizm. Uniwersalizm oznacza ruchliwość apostolską i zdolność do adaptacji w różnych warunkach życia i służby we współczesnym świecie.
Formacja jezuity składa się zasadniczo z następujących etapów: dwuletniego nowicjatu, zakończonego „pierwszymi ślubami”, poprzez które definitywnie wyraża się wolę życia w zakonie; studiów filozofii; tzw. magisterki, czyli praktyki pastoralno-pedagogicznej; studiów teologii oraz tzw. trzeciej probacji. Po tym ostatnim okresie zarówno kapłani, jak i bracia składają „ostatnie śluby” i od tej chwili zostają w pełni włączeni do zakonu. Czas formacji trwa około 12 lat.
Jezuici-kapłani dopuszczeni do złożenia uroczystej profesji zakonnej, oprócz ślubów wspólnych dla wszystkich zakonów, składają czwarty ślub – posłuszeństwa papieżowi. Ślub ten jest charakterystyczny dla Towarzystwa Jezusowego i jego charyzmatu. Oznacza, że jezuita musi być gotowy przyjąć każdą misję, którą wyznaczy mu Ojciec Święty.
Jezuici nie używają habitu, lecz specjalnego stroju zakonnego, który składa się z czarnej sutanny kapłańskiej, bez guzików, z białą koloratką wystającą ponad kołnierzyk, przepasanej tkanym szerokim (około 11 cm) czarnym wełnianym pasem, wiązanym z prawej strony, z luźno opadającymi końcami, zakończonymi frędzelkami.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS