Wypadek na pokazie lotniczym w Czechach. Rozbił się ostatni Hawker Hurricane Mk.IV

Do katastrofy doszło podczas pokazów lotniczych “Aviation Days” w Chebie. Uratowany z izraelskiego złomowiska, pochodzący z czasów II wojny światowej samolot Hawker Hurricane Mk.IV został doszczętnie zniszczony. Zginął również jego pilot.

Maszyna, jak informuje portal European Airshows, należała do muzeum lotnictwa znajdującego się w miejscowości Točná. W wyniku wypadku zginął też doświadczony pilot Petr Pačes, który rozpoczął swoją przygodę z lataniem już jako 14-latek. Co wiemy o maszynie, którą pilotował podczas katastrofy?

Hawker Hurricane to brytyjski jednomiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z częściowo płóciennym pokryciem. Został oblatany 6 listopada 1935 r.

Była to licznie produkowana maszyna, której do 1944 orku powstało ponad 14 tys. egzemplarzy. Warto też zaznaczyć, że pomimo gorszych osiągów od innej ikony lotnictwa – myśliwca Spitfire – to właśnie samoloty Hawker Hurricane zadały Luftwaffe większość strat podczas bitwy o Anglię. Na Hurricane’ach latał wówczas m.in. słynny Dywizjon 303.

Z czasem jednak samoloty Hawker Hurricane zaczęto konwertować z roli myśliwskiej do ataków na cale naziemne. Do tej kategorii należy stracony w Czechach wariant Mk.IV.

Ten produkowany od 1942 roku wariant charakteryzował się wzmocnionym skrzydłem umożliwiającym przenoszenie pary 250- lub 500-funtowych bomb. Miał także wyrzutnie dla ośmiu pocisków rakietowych RP-3. Dodatkowo na pokładzie mogły znaleźć się dwa karabiny maszynowe w kalibrze 7,69 mm lub para działek Vickers kal. 40 mm.

W wersji szturmowej przewidywano też opcję podpięcia dwóch dodatkowych zbiorników paliwa lub wytwornicy dymu, a sam kadłub został w newralgicznych misjach dodatkowo opancerzony. Modyfikacje wpłynęły na wzrost masy własnej samolotu, która wzrosła z ok. 2,6 tony dla wariantu Mk.III do 2,8 tony. Konstruktorzy próbowali to kompensować mocniejszym o 340 KM silnikiem”Merlin 24 lub Merlin 27 o mocy 1620 KM.

Okazało się, jednak, że Hawker Hurricane Mk.IV był zbyt wolny, więc od 1944 roku był zastępowany przez nowsze Hawker Typhoon. Wyprodukowano tylko 524 sztuki tego wariantu, a stracona sztuka najpewniej powstała między końcem 1942 a marcem 1943. Dokładna data i numer seryjny nie są znane, ponieważ wszystkie tabliczki producenta (a także oryginalny silnik) zaginęły gdzieś między 1946 a 1983 rokiem, kiedy to samolot niszczał na złomowisku niedaleko Jaffy w Izraelu.

Stało się tak, bowiem działająca w tamtej części świata i korzystająca z tych samolotów brytyjska 6. Eskadra Royal Air Force, zwana też ze względu na swoje sukcesy “latającymi otwieraczami do puszek”, została przezbrojona w nowsze samoloty Hawker Tempest.

Ostatecznie Hawker Hurricane Mk.IV opuścił złomowisko i wrócił do Biggin Hill w Wielkiej Brytanii, gdzie przeprowadzono jego odbudowę. Po jej zakończeniu samolot latał w Wielkiej Brytanii, a następnie został sprzedany do Kanady w 2006 roku, skąd trafił do Belgii.

Tam latał do 2021 roku kiedy to został ostatecznie kupiony przez grupę czeskich pasjonatów lotnictwa z Muzeum Lotnictwa Točná. Samolot został przemalowany i dostał oznaczenie JX-E odwzorowujące samolot, którym latał czeski as myśliwski Karel Kuttelwascher.

Przemysław Juraszek, dziennikarz Wirtualnej Polski