Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Politechniki Częstochowskiej efektownie łączy tradycję z nowoczesnością

Wysokie standardy kształcenia, kierunki, których ukończenie gwarantuje ciekawą i dobrze płatną pracę, możliwość rozwijania zainteresowań w kołach naukowych, wyjazdy zagraniczne – wszystko to sprawia, że liczba osób chętnych do studiowania często przewyższa liczbę oferowanych miejsc.

Uczestnictwo w zajęciach Koła to znakomita okazja nie tylko na zdobycie dodatkowej wiedzy i umiejętności, to również możliwość rozwijania swojej pasji naukowego wizjonera. Z pewnością na to miano zasługują członkowie PCz Rover Team, zespołu studentów Wydziału działającego pod kierunkiem profesora Politechniki Częstochowskiej Dawida Cekusa. 

Ambicją młodych ludzi jest skonstruowanie pojazdu o specyficznym zastosowaniu – łazika marsjańskiego, zdolnego do podjęcia się misji badawczej na czerwonej planecie. Zadanie niełatwe, m.in. z uwagi na konieczność zintegrowania ze sobą różnych dziedzin wiedzy; informatyki, elektroniki, mechaniki, biologii, geologii. Nie bez znaczenia jest również zdolność komunikacji między członkami zespołu, umiejętność współdziałania, wypracowywania w mozolnym procesie prób najlepszych rozwiązań. 

Łazik jest konstrukcją sześciokołową z silnikami prądu stałego zabudowanymi na każdym kole. Zawieszenie przystosowano do pokonywania trudnego terenu, a jego obserwacja odbywa się za pomocą dwóch kamer cyfrowych. Komunikacja z pojazdem jest realizowana za pomocą aparatury RC, natomiast obraz przesyła Wi-Fi.

Kolejne, wciąż modyfikowane wersje pojazdu biorą udział w cyklicznych, corocznych edycjach University Rover Challenge Konkurs, który odbywa się w bazie Mars Desert Research Station w Hanksville w Stanach Zjednoczonych. To największy i najbardziej prestiżowy konkurs o międzynarodowym zasięgu, w którym biorą udział słynne ośrodki akademickie z całego świata, a konkurencja jest niezwykle silna. 

Samo miejsce rozgrywania konkursu nie jest przypadkowe. Odludna, pustynna przestrzeń w stanie Utah do złudzenia może przypominać powierzchnię Marsa. To teren pofałdowany, o spękanej strukturze, idealnie nadaje się do zaprezentowania możliwości łazika i umiejętności zespołu nawigującego pojazd.

Niewątpliwie było to wielkie osiągnięcie, niemniej jednak ambicje młodych konstruktorów sięgały wyżej. Chcieli być najlepsi na świecie. Wieloletnie, skomplikowane prace nad konstrukcją łazika doprowadziły do powstania jego ulepszonej wersji – Modernity 2. 

W porównaniu ze swoim poprzednikiem miał zmodyfikowane układy sterowania, co bezpośrednio wpływało na jego zwrotność, szybkość i precyzję działań podczas zawodów. Zastosowane zmiany konstrukcyjne i mobilizacja wszystkich członków PCz Rover Team zaowocowały spektakularnym sukcesem . 

W 2018 roku byli najlepsi na świecie, wygrywając zdecydowanie z 34 ekipami. Aby w pełni docenić to osiągnięcie, warto prześledzić pokrótce konkursową rywalizację. Konkurs University Rover Challenge obejmuje trzy dni zawodniczych zmagań. 

Zespoły biorą udział w czterech konkurencjach o bardzo zróżnicowanym charakterze, w każdej z nich można uzyskać maksymalnie 100 punktów. Operatorzy są zamknięci w przyczepie i sterują jazdą łazika i pracą manipulatora za pomocą widoku z kamer umieszczonych na pojeździe. W pierwszym dniu zespół z Politechniki Częstochowskiej miał do wykonania zadanie serwisowe i jazdę autonomiczną. 

Pierwsze z nich polegało na wykonaniu kilku czynności z wykorzystaniem manipulatora zamontowanego na łaziku. Za to zadanie zespół PCz Rover Team uzyskał 59 punktów. Drugą konkurencją tego dnia był przejazd autonomiczny. Zadanie polegało na tym, aby łazik samoczynnie dotarł do podanych przez sędziów współrzędnych GPS i zatrzymał się jak najbliżej celu, którym była piłeczka do tenisa ziemnego. Jazdę autonomiczną studenci zakończyli z 30 punktami. 

W drugim dniu zawodów PCz Rover Team wykonał szereg czynności bardzo zbliżonych do faktycznych zadań łazików kosmicznych. Należało pobrać próbkę terenu, a następnie poddać ją szczegółowemu badaniu. Punktowane było zebranie jak największej ilości informacji o panujących na wyznaczonym terenie warunkach oraz pobranie próbki ziemi do analizy laboratoryjnej. To zadanie wykonano prawie bezbłędnie, 96 punktów to najlepszy jak do tej pory wynik w historii zespołu Politechniki Częstochowskiej w tej konkurencji. 

Ostatni dzień zawodów przyniósł konkurencję najbardziej wymagającą – tzw. pomoc astronaucie. Zespół miał za zadanie w określonych czasowo ramach zebrać z miejsc zdefiniowanych za pomocą współrzędnych GPS odpowiednie narzędzia i dostarczyć je do astronautów. Zespołowi PCz Rover Team ta konkurencja przyniosła maksymalną liczbę punktów. Było to ewenementem, gdyż taka sztuka nie udała się nikomu wcześniej. 

Łącznie zespół Politechniki Częstochowskiej zdobył w konkursie University Rover Challenge 2018 374,2 punktów, dystansując wyraźnie konkurencję i w ostatecznej klasyfikacji wyprzedzając drugi zespół o ponad 30 punktów. 

Liderem jedenastoosobowego zespołu był Piotr Ptak, a wszyscy jego członkowie wykazali się nie tylko wiedzą i umiejętnościami, ale również bardzo efektywnym współdziałaniem i odpornością na stres w sytuacji bezpośredniej rywalizacji. 

W 2019 roku PCz Rover Team uplasował się tuż za podium, i tylko pechowa wywrotka łazika pozbawiła go premiowanego miejsca. Było to potwierdzenie klasy zespołu i jego przynależności do światowej czołówki w dziedzinie konstrukcji pojazdów marsjańskich.

Łazik marsjański Politechniki Częstochowskiej z czasem stał się efektownym elementem promocji Uczelni, rozpoznawanym nie tylko przez osoby zainteresowane najnowocześniejszymi technologiami kosmicznymi. Zespół PCz Rover Team odwiedził wiele imprez o charakterze popularnonaukowym, festiwali, targów, zlotów. 

Dyskontując ten sukces, we wrześniu 2019 roku uczelnia zorganizowała 1 Ogólnopolski Zlot Łazików Marsjańskich, w którym wzięło udział liczne grono młodych konstruktorów z całej Polski. Ponadto Politechnika Częstochowska została nominowana w Konkursie Genius Universitatis w kategorii gadżet promocyjny. Kapituła Konkursu przyznająca nagrody za najbardziej kreatywnie prowadzoną rekrutację szkoły wyższej doceniła pendrive Politechniki Częstochowskiej wykonany właśnie w formie łazika marsjańskiego.

Tych wszystkich osiągnięć nie byłoby bez osobistego zaangażowania opiekuna PCz Rover Team profesora Dawida Cekusa i wsparcia finansowego oraz organizacyjnego władz Uczelni. Na osobne podziękowania zasługują sponsorzy projektu, liczne firmy nie tylko z Częstochowy i regionu częstochowskiego. To dzięki ich materialnej pomocy możliwe było skonstruowanie łazika marsjańskiego spełniającego najwyższe normy technologiczne.