Wstęp do astrofotografii widefieldowej

Astrofotografia szerokokątna jest najbardziej podstawowym typem astrofotografii, z którym zazwyczaj powinniśmy się zetknąć na początku naszej przygody ze zdjęciami nieba. Jak sama nazwa wskazuje, zajmuje się ona uchwyceniem szerokich kawałków nieba. Głównymi obiektami, które fotografuje się w tym typie astrofotografii, są Droga Mleczna, zorze polarne czy połączenie nieba z krajobrazem. Do astrofotografii krajobrazowej będzie nam potrzebny prosty aparat z obiektywem i montaż, który niekoniecznie musi mieć funkcję prowadzenia.

Wybór aparatu do astrofotografii zależy od kilku czynników. Po pierwsze, rozmiar sensora – wpływa on na pole widzenia oraz na to, jakie obiektywy będziemy musieli wybrać. Kolejnym czynnikiem jest rozmiar piksela. Rozmiar piksela aparatu wpływa bezpośrednio na jego zdolność do zbierania światła. Zasada jest taka, że piksel A, który jest dwa razy większy od piksela B, będzie zbierał cztery razy więcej światła.

Ważnym aspektem jest też to, czy wybieramy aparat lustrzankowy, czy bezlusterkowy. Lustrzanki mają na przodzie lustro, które umożliwia korzystanie z optycznego wizjera, jednak czasami światło odbija się od lustra, co może wpływać na jakość zdjęć. Lustrzanki są zazwyczaj cięższe i mają gorszą czułość na światło w nocy. Bezlusterkowce są lżejsze, nie posiadają lustra, dzięki czemu zbierają więcej światła w nocy, ale są droższe. Obiektywy do aparatów bezlusterkowych i lustrzanek mają różne mocowania, więc trzeba na to zwrócić uwagę.

Obiektywy do astrofotografii szerokokątnej powinny mieć ogniskową od 14 do 135 mm i jak najmniejszą minimalną wartość przysłony (światłosiłę). Ten parametr określa, jak „jasny” jest obiektyw, czyli ile światła zbiera. Warto pamiętać, że ilość zebranego światła rośnie z kwadratem w miarę zmniejszania się światłosiły. Oznacza to, że obiektyw o światłosile 2 będzie zbierał cztery razy więcej światła niż obiektyw o światłosile 4, a szesnastokrotnie więcej od obiektywu o światłosile 8. Ta zasada przekłada się również na teleskopy.

Większość obiektywów nadających się do astrofotografii to obiektywy stałoogniskowe, czyli takie, które nie mają zmiennego zakresu ogniskowej ani zmiennego powiększenia. Jest tak, ponieważ w obiektywach zmiennoogniskowych potrzebne są dodatkowe elementy optyczne, które mogą wprowadzać zniekształcenia takie jak:

• Koma – rozmywanie gwiazd na rogach kadru, powodujące, że przybierają one kształt linii.

• Aberracja chromatyczna – rozjeżdżanie się kolorów na obrzeżach kadru, zwłaszcza widoczne na jasnych gwiazdach.

Oczywiście nie znaczy to, że nie istnieją obiektywy zmiennoogniskowe z praktycznie zerowymi zniekształceniami optycznymi. Jednak one są zazwyczaj bardzo drogie i rzadziej spotykane. Zniekształcenia nasilają się wraz ze zmniejszaniem światłosiły. Należy więc zwrócić na to uwagę, ponieważ obiektyw może zbierać więcej światła, ale jednocześnie pogarszać jakość zdjęć. Czasami nie da się naprawić tych zniekształceń podczas obróbki zdjęć. Aby ocenić, jak dany obiektyw radzi sobie z tymi problemami, warto sprawdzić jego testy w Internecie.

Montaż do astrofotografii szerokokątnej będzie najprostszym do wybrania elementem wyposażenia. Nie musi on co prawda posiadać funkcji prowadzenia, jednak takie rozwiązanie sprawdza się tylko w przypadku ogniskowych od 14 do 50 mm, ponieważ przy dłuższych ogniskowych ruch Ziemi staje się widoczny. Aby dobrać odpowiedni czas naświetlania, można skorzystać z kalkulatorów takich jak NPF/Shutter Time Calculator. Jeżeli chcemy montaż z prowadzeniem wystarczą najprostsze montaże takie jak Sky-Watcher Star Adventurer, które nie mają wcale dużego udźwigu ani rozbudowanej możliwości prowadzenia za gwiazdami, ale w zupełności wystarczają do takich celów jak astrofotografia widefieldowa. Ogromnym plusem jest też ich kompaktowość, która pozwala na podróżowanie ze swoim zestawem w naprawdę ciemnie i niezaludnione miejsca. Tak naprawdę to do astrofotografii widefieldowej większych montażów niż ten przykładowy to nie trzeba kupować.