Wiskitki – nowe miasto na mapie Polski

Jedni cieszą się, inni obawiają się. Słyszałam, że podatki mogą wzrosnąć. Ludzie boją się tego, czego nie znają. Życzymy sobie, żebyśmy miały więcej klientów w sklepie – przyznają w rozmowie z RMF FM mieszkańcy Wiskitek. Widzimy, że Wiskitki zmieniają się wizualnie: w tym roku było więcej dużych, barwnych dekoracji świątecznych, są flagi na ulicach. Jest miejsko – dodają. Mamy tylko nadzieję, że nie zabetonują nam teraz rynku w Wiskitkach, że tu wciąż będzie wiele kwiatów – podkreśla jedna z mieszkanek. Na razie to wygląda jak uśpione miasto, ale może obudzi się. Jest potencjał: blisko autostrada A2, tereny na domy letniskowe, w pobliżu droga krajowa numer 50 – przyznają.

Dzieje Wiskitek rozpoczynają się w 1221 roku, w dokumentach z 1297 roku występują pod nazwą “Wyskyth”. Są jednym z najstarszych miast na Mazowszu, posiadającym prawa miejskie od 1349 roku. Zawiązkiem osady był dworek książąt mazowieckich wybudowany w puszczy wiskickiej nad rzeką Pisią (Radziejówką). W Wiskitkach – jak informuje tamtejszy urząd miasta – urzędował książę Konrad Mazowiecki wraz z rodziną, bywał również czterokrotnie król Władysław Jagiełło, który polował tu na tury. Do wiskickiego dworu i puszczy przybywali także inni królowie polscy: Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, Zygmunt August i Stefan Batory. Z nieznanych bliżej przyczyn nie zdołały Wiskitki utrzymać się dłużej jako miasto i w XVI w. Utraciły prawa miejskie. Upadek Wiskitek związany jest prawdopodobnie z jakąś klęską, być może zaraza wyludniła miejscowość. Ponownie odzyskują prawa miejskie w 1595 roku.

Aby odzyskać prawa miejskie, Wiskitki – podobnie jak inne gminy – musiały spełnić szereg warunków. Część z nich to powyżej 60 procent mieszkańców, którzy utrzymują się z działalności pozarolniczej, a także układ urbanistyczny z wydzielonym rynkiem, zwarta zabudowa, wodociągi i kanalizacja.

O północy 1 stycznia 2021 r. status miasta otrzymało 10 miejscowości:

Kamieniec Ząbkowicki (w powiecie ząbkowickim, w województwie dolnośląskim);

Goraj (w pow. biłgorajskim, w woj. lubelskim);

Kamionka (w pow. lubartowskim, w woj. lubelskim);

Sochocin (w pow. płońskim, w woj. mazowieckim);

Solec nad Wisłą (w pow. lipskim, w woj. mazowieckim);

Wiskitki (w pow. żyrardowskim, w woj. mazowieckim);

Dubiecko (w pow. przemyskim, w woj. podkarpackim);

Wodzisław (w pow. jędrzejowskim, w woj. świętokrzyskim);

Budzyń (w pow. chodzieskim, w woj. wielkopolskim);

Koźminek (w pow. kaliskim, w woj. wielkopolskim).