A A+ A++
Pozostałe zmiany wydają się mniej istotne, lecz w codziennej pracy księgowego trudno czasem powiedzieć, która z nich jest bardziej ważna, a która mniej. Wszystko zależy od specyfiki działalności konkretnego klienta, a nawet małe biuro rachunkowe może mieć ich setkę. Im większe biuro, tym z reguły więcej przedsiębiorców objętych obsługą księgową. Nie zawsze muszą być wśród nich rolnicy ryczałtowi czy sprzedawcy zwracający podróżnym podatek w systemie TAX FREE. Jeśli są i tacy, to na pewno warto zapoznać się z nowościami także w tym zakresie.
Jeżeli biuro obsługuje podatników stosujących obowiązkowo metodę podzielonej płatności (a takich jest zapewne więcej niż rolników ryczałtowych), to koniecznie trzeba choć rzucić okiem na nowości w split paymencie. Nie jest ich wiele, ale jedna wydaje się zasadnicza. Trudno nawet przesądzić, czy bardziej ma ona charakter doprecyzowujący (jak chciałoby Ministerstwo Finansów), czy może jednak diametralnie wpływa na zakres stosowania metody podzielonej płatności.
Prześledźmy zatem najważniejsze nowości. Wynikają one z ustawy z 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2419; dalej: ustawa nowelizująca), zwanej potocznie SLIM VAT, od angielskich słów: simple, local and modern.

NOWE ZASADY KORYGOWANIA FAKTUR

Od 1 stycznia 2021 r. nie ma już wymogu posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę. Nadal jednak nie wystarczy samo wystawienie faktury korygującej.
Zanim przejdziemy do omówienia nowych wymogów dotyczących korekty, warto – ze względu na terminy – zwrócić uwagę na przepis przejściowy, czyli art. 13 ustawy nowelizującej. Wynika z niego, że jeszcze przez rok (do 31 grudnia 2021 r.) w niektórych sytuacjch podatnicy mogą stosować dotychczasowe przepisy dotyczące korekty (obniżenia) podstawy opodatkowania. Warunek jest jednak taki, żeby dostawca i nabywca uzgodnili ten wybór na piśmie przed wystawieniem pierwszej faktury korygującej w 2021 r.
Będą potem mogli zrezygnować z tego wyboru, ale nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy (licząc od końca miesiąca, w którym dokonali wyboru) i to pod warunkiem, że pisemnie uzgodnią tę rezygnację. Po dniu rezygnacji z wyboru dotychczasowych przepisów o korygowaniu faktur należy już stosować znowelizowane przepisy. Co one oznaczają?

in minus

Co prawda, od 1 stycznia 2021 r. nie ma już wymogu posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę. Są jednak za to inne warunki, które należy spełnić, by móc obniżyć podstawę opodatkowania:
1) o kwoty udzielonych opustów i obniżek cen,
2) o wartość zwróconych towarów i opakowań,
3) o zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło,
4) w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, polegającej na wykazaniu kwoty podatku wyższej niż należna (art. 29a ust. 14 w zw. z art. 29a ust. 13 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1747; dalej: ustawa o VAT).
W takich sytuacjach znowelizowany art. 29a ust. 13 ustawy o VAT wymaga, aby:
  • z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynikało, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz
  • warunki te zostały spełnione, a faktura była zgodna z posiadaną dokumentacją.
Zatem biuro rachunkowe, chcąc obniżyć podstawę opodatkowania, musi się upewnić, że klient faktycznie taką dokumentację posiada, a uzgodnione w niej warunki korekty zostały spełnione. Jeśli oba te ustawowe wymogi są zrealizowane, to podstawę opodatkowania obniża się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą. Jeżeli natomiast w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie ma jeszcze wspomnianej dokumentacji, to obniżenie podstawy opodatkowania jest możliwe dopiero w rozliczeniu za okres, w którym podatnik uzyskał tę dokumentację. Co się kryje pod tym pojęciem? Przepisy tego nie precyzują, podobnie jak nie mówią, ile takich dokumentów jest wymaganych: jeden, dwa, a może więcej. W uzasadnieniu do nowelizacji napisano, że zasadnicze znaczenie zyskają takie dowody, jak np. „dokumenty handlowe, w tym aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty itp., które potwierdzają, że obie strony transakcji znają i akceptują nowe, zmienione warunki transakcji”. Jeżeli zatem nie sam podatnik, to jego księgowy musi archiwizować taką korespondencję e-mailową, aneksy, porozumienia lub inne dokumenty handlowe potwierdzające uzgodnienie warunków obniżki. Nie należy poprzestawać na ustnych uzgodnieniach (czy to bezpośrednich, czy telefonicznych), bo nie będzie to wystarczające w konfrontacji z fiskusem.
Estoński CIT jako sposób na odroczenie podatku
Estoński CIT jako sposób na odroczenie podatku

Zobacz również

Z pewnością tak określone warunki korekty nie ułatwią życia księgowym. Wręcz przeciwnie, mogą ją utrudnić, a przynajmniej wydłużyć termin pozwalający na obniżenie podstawy opodatkowania i tym samym podatku należnego. W trakcie prac sejmowej komisji wiceminister finansów Jan Sarnowski zapowiedział, że w tej sprawie minister finansów wyda objaśnienia podatkowe.
Kłopot może też sprawić drugi z powyższych wymogów – by uzgodnione warunki korekty zostały spełnione. Jest to możliwe, jeżeli:
  • opust lub inna obniżka ceny zostały już udzielone,
  • towary i opakowania zostały zwrócone,
  • nabywcy została zwrócona całość lub część zapłaty, ponieważ nie doszło do sprzedaży.
Gorzej, gdy warunek ma być spełniony dopiero w przyszłości. [przykład 1]
przykład 1

Dwa warunki obniżki ceny

Sprzedawca udzielił kupującemu obniżki ceny, lecz nie w zamian za zrealizowane już transakcje, ale by skłonić go do kolejnych zakupów. Uzgodnili, że nabywca w ciągu trzech najbliższych miesięcy zrealizuje zakupy na kwotę co najmniej 50 tys. zł.
W takiej sytuacji mamy dwa warunki korekty. Jeden to udzielenie opustu – warunek spełniony. Drugi to osiągnięcie zakładanego wolumenu zakupów – warunek przyszły i niepewny, który może się nie ziścić, jeżeli np. kupujący w tym czasie popadnie w kłopoty finansowe, zbankrutuje lub zmieni profil swojej działalności.
Spełnienie którego z tych warunków uprawnia do obniżenia podstawy opodatkowania? Czy stawiając wymóg, by uzgodnione z nabywcą warunki korekty były spełnione, ustawodawca miał na myśli tylko jeden z nich (udzielenie opustu cenowego), czy oba, a zatem: udzielenie przez sprzedawcę obniżki ceny i zrealizowanie przez nabywcę zakupów na kwotę co najmniej 50 tys. zł w ciągu trzech miesięcy?
Jeśli przyjąć, że podstawa opodatkowania może być obniżona już po spełnieniu pierwszego warunku (obniżka ceny), to rodzi się pytanie: co jeśli nie ziści się drugi warunek i nabywca nie zrealizuje takich zakupów, do jakich się zobowiązał. Czy w takiej sytuacji będzie musiał podwyższyć podstawę opodatkowania, a jeśli tak, to za jaki okres rozliczeniowy: czy wstecz, czy z chwilą upływu trzech miesięcy, gdy stało się jasne, że w tym czasie nabywca nie zrobił zakupów na co najmniej 50 tys. zł?
Jeśli natomiast założyć, że podstawa opodatkowania może być obniżona dopiero po spełnieniu obu warunków, to dla sprzedawcy będzie to oznaczać, iż może on wystawić fakturę korygującą (obniżyć podstawę opodatkowania) dopiero po upływie trzech miesięcy, a więc dopiero wtedy, gdy będzie wiadome, ile zakupów zrealizował nabywca. To by jednak oznaczało, że i cena powinna zostać obniżona dopiero po upływie trzech miesięcy od uzgodnień.

obowiązki u nabywcy

Jeżeli klient biura występuje w danej transakcji w roli nabywcy, a nie sprzedającego, należy zwrócić uwagę na zmieniony art. 86 ust. 19a ustawy o VAT. Wynika z niego, że w razie obniżenia podstawy opodatkowania (o którym mowa w art. 29a ust. 13 ustawy o VAT) lub stwierdzenia pomyłki w kwocie VAT na fakturze (o którym mowa w art. 29a ust. 14 ustawy o VAT) nabywca ma obowiązek zmniejszyć kwotę podatku naliczonego.
Co ważne, należy to zrobić w rozliczeniu za okres, w którym nabywca uzgodnił z dostawcą (usługodawcą) warunki obniżki, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego zostały one spełnione. Innymi słowy, należy cofnąć się do tego okresu.
Zwracamy na to szczególną uwagę, ponieważ przyzwyczajenie, wynikające z dotychczasowych przepisów, a tym samym i z praktyki, może rodzić pokusę zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres otrzymania faktury korygującej. Od 1 stycznia 2021 r. takie postępowanie będzie błędne.
Co w sytuacji, gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania zostaną spełnione dopiero po upływie okresu rozliczeniowego, w którym uzgodniono warunki obniżki? Wówczas należy zmniejszyć kwotę podatku naliczonego (u nabywcy) w rozliczeniu za okres, w którym warunki te się ziściły.
Warto podkreślić, że w żaden sposób nie wpływa to na prawo sprzedającego do obniżenia podstawy opodatkowania. Dla dostawcy (usługodawcy) liczą się tylko wymogi korekty zapisane w art. 29a ust. 13 ustawy o VAT: posiadanie wspomnianej dokumentacji i spełnienie ustalonych w niej warunków. Nie dotyczy go przepis odnoszący się do nabywcy, czyli art. 86 ust. 19a, ponieważ dotyczy on wyłącznie odliczania podatku naliczonego (i zwrotu nadwyżki tego podatku nad należnym), a nie ustalania podstawy opodatkowania przez dostawcę (usługodawcę).
Co jeśli nabywca, mimo przysługującego mu prawa, nie odliczy podatku naliczonego wynikającego z faktury, a ta następnie zostanie skorygowana? Wówczas oczywiście nie koryguje się odliczenia (bo go nie dokonano). Taki obowiązek będzie natomiast, gdy nabywca skorzysta z prawa do obniżenia podatku należnego. Odliczenie VAT naliczonego musi być zgodne ze skorygowaną, a nie pierwotną fakturą.

in plus

Dodany został przepis, który jednoznacznie wskazuje, jak postąpić w sytuacji, gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu. Wówczas korekty „dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania” (nowy ust. 17 w art. 29a ustawy o VAT). Innymi słowy, podstawę opodatkowania należy zwiększyć na bieżąco, w okresie wystawienia faktury korygującej (w związku z przyczynami zaistniałymi po sprzedaży).
Inaczej jest w przypadku eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Tu podstawę opodatkowania należy zwiększyć „nie wcześniej niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wykazane zostały te transakcje” (nowy ust. 18 w art. 29a ustawy o VAT).
Dotychczas brakowało tych regulacji, wskutek czego podatnicy i księgowi mogli bazować jedynie na linii interpretacyjnej i orzecznictwie.

WIĘCEJ CZASU NA ODLICZENIE PODATKU NALICZONEGO

O miesiąc przedłużony został czas na odliczenie podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik nie zrobił tego w terminach wskazanych w art. 86 ust. 10, 10d i 10e ustawy o VAT. Przypomnijmy, że w świetle ogólnych zasad przewidzianych w tych przepisach (które nie zostały zmienione) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje:
  • w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy o VAT);
  • w przypadku stosowania przez podatnika metody kasowej – nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty za te towary i usługi (art. 86 ust. 10e ustawy o VAT);
  • w przypadku stosowania w imporcie towarów uproszczenia, o którym mowa w art. 182 unijnego kodeksu celnego (Dz.Urz. UE z 2013 r. L 269, s. 1; ost.zm. Dz.Urz. UE z 2019 r. L 111, s. 54) – za okres rozliczeniowy, w którym podatnik dokonał wpisu do rejestru zgłaszającego (i pod warunkiem zapłaty podatku wykazanego w dokumencie celnym stanowiącym zgłoszenie uzupełniające dotyczące tego okresu rozliczeniowego);
  • w przypadku decyzji określającej prawidłową wysokość podatku od importu towarów (o której mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy o VAT) – w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał tę decyzję (i pod warunkiem zapłaty wynikającego z niej podatku).
Jeżeli podatnik nie odliczy podatku w tych terminach, to od 1 stycznia 2021 r. może to zrobić w deklaracji podatkowej (a ściślej – w części deklaracyjnej JPK_V7) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Innymi słowy, podatek naliczony można teraz odliczyć łącznie w ciągu czterech miesięcy bez konieczności korygowania deklaracji (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT). Do końca 2020 r. termin ten był o miesiąc krótszy, podatek naliczony można było odjąć w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Nie zmienił się natomiast czas na odliczenie podatku pr … czytaj dalej
Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułDakar – Powrót legendy
Następny artykułDobrzyńskie Towarzystwo Naukowe zaprasza do udziału w konkursie