Weekend, weekend i po weekendzie – 12. edycja dorocznego festiwalu architektury pod znakiem iluzji i odbudowy miast zakończyła się. Ale nie zniknie z pamięci, jak wyrwana kartka z kalendarza, pozostanie wiedza przekazana przez znakomitych gości – prelegentów i prowadzących spacery.
4 dni; 13 spacerów architektonicznych i fotograficznych, w tym jeden na pokładzie statku opływającego Port Gdynia; ponad 17 godzin prelekcji, wykładów i debat; 7 wystaw; 6 filmów; a także rozdanie nagród w konkursie Gdyński Modernizm w Obiektywie, projekcje fotografii, spotkania i dyskusje klubowe, warsztaty dla dzieci. A na każdym ze składowych wydarzeń dziesiątki uczestników i publiczność online.
Rejs statkiem Archi Port – ikony architektury Portu Morskiego, fot. Przemysław Kozłowski / ARG
12. edycja Weekendu Architektury w Gdyni odbyła się pod hasłem „Iluzja” i motto te przewijało się wielokrotnie podczas spacerów, prelekcji, wystaw i pokazów, jednak nie zdominowało całego wydarzenia. Opowieści o architekturze krążyły wokół tytułowej iluzji (zarówno w architekturze, jak i iluzji pokoju, stabilności i bezpieczeństwa), przybliżając się bądź oddalając, a w międzyczasie pojawiały się tematy towarzyszące, być może wybrzmiewając głośniej niż temat przewodni, jak odbudowa miast – problem najbardziej aktualny w świetle trwającej w Ukrainie wojny, czy zabudowa terenów na styku z wodą i oczywiście modernizm – oba tematy tak bardzo aktualne w Gdyni, gdzie powstaje nowa architektura na terenach po-portowych i trwa dyskusja nad zagospodarowaniem mola Południowego, a architektura modernistyczna stanowi jedno z najcenniejszych dziedzictw miasta.
Prelekcja prof. Marii J. Sołtysik w Konsulacie Kultury pt. Ikony architektury portu w Gdyni – styl i struktura. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
– W tym roku zwróciliśmy szczególną uwagę na Port Morski w Gdyni i jego architekturę m.in. podczas prelekcji otwarcia prof. Marii Sołtysik i w czasie rejsu statkiem po porcie, a także na niezwykle atrakcyjne ze względu na mieszkaniową architekturę modernistyczną dzielnice – Grabówek oraz przede wszystkim Działki Leśne. Głównym tematem spaceru po Grabówku były osiedla społeczne, zaś ten wątek był później kontynuowany na niedzielnym pokazie filmowym w konsulacie kultury, gdzie obejrzeliśmy film pt. „Architektura Mieszkaniowa. Osiedla społeczne” – relacjonuje Jacek Debis, dyrektor projektów strategicznych Agencji Rozwoju Gdyni – organizatora wydarzenia w imieniu Miasta Gdyni.
Przewodnik Robert Chrzanowski prowadzi spacer Triumf Modernizmu: wzorzec architektury Grabówka. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
Tak jak funkcjonalną architekturą mieszkaniową zaskakuje obszar Działek Leśnych, Grabówka, czy Kamiennej Góry, tak Śródmieście skrywa wciąż wiele architektonicznych zagadek i pięknych przykładów detali czy wnętrz klatek schodowych. O wnętrzach kamienic Zbigniewa Kupca, mogliśmy posłuchać na spacerze profesora Kazimierze Butelskiego, zaś o modernistycznych planach, detalach i niuansach konserwacji wnętrz na oprowadzaniu po trzech gdyńskich mieszkaniach (przed, w trakcie i po remoncie) Radka Radziejewskiego oraz arch. Justyny Piekarskiej-Onoszko. Spacer ten miał wymiar bardzo praktyczny, gdyż uczestnicy mogli usłyszeć wiele cennych rad, przydatnych podczas wymagających remontów mieszkań w modernistycznych kamienicach.
Radek Radziejewski opowiada o wykorzystaniu oryginalnych szyb podczas renowacji zabytkowej stolarki drzwiowej i okiennej podczas spaceru “Archi-niuanse: dramaty i dylematy przy remontach i renowacji przedwojennych wnętrz”. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
Drugim motorem Weekendu Architektury, obok archi i foto spacerów były prelekcje z udziałem kilkunastu zaproszonych architektów z Polski, w tym Gdyni i Trójmiasta. W prelekcjach wystąpili znani i nagradzani w Polsce i na świecie architekci i pracownie, jak m.in.: prof. Ewa Kuryłowicz, Marcin Brataniec i Urszula Forczek-Brataniec (em4), dr hab. Bolesław Stelmach, Dorota Sibińska i Filip Domaszczyński (XYStudio), Marcin Sadowski (JEMS Architekci), czy architekci z pracowni WXCA oraz APA Wojciechowski Architekci. Tradycyjnie pojawiły się także głosy i wizje architektów dopiero wkraczających do świata wielkiej architektury, w tym roku m.in. Anny Kolasy czy Weroniki Platy.
Prelekcja arch. Iwony Markešić, dyrektorki Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
– Kluczowym wprowadzeniem do tegorocznej dyskusji były wystąpienia Iwony Markešić oraz Pauliny Szewczyk, architektek kierujących Biurem Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni. Wizje i kierunki, a także aktualnie realizowane w Gdyni projekty stanowiły bardzo ważny akcent gospodarza festiwalu poprzedzający dyskusje o architekturze w Polsce i na świecie – mówi Jacek Debis.
Ważnym elementem wystąpienia Iwony Markešić była partycypacja. Dyrektorka Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni podkreślała rolę udziału mieszkańców w planowaniu na przykładzie dzielnicy Meksyk, gdzie mieszkańcy zaangażowali się w rewitalizację i decydowali m.in. o tym, gdzie ma powstać ogród deszczowy, czy jaką nazwę nadać nowej ulicy. Wybrano ul. Meksykańską, gdzie wczoraj odbyła się nota bene fiesta z uroczystym odsłonięciem tablicy.
– Na osiedlu został zorganizowany trzygodzinny spacer badawczy, podczas którego mieszkańcy przekonali się, jak trudne jest planowanie, które polega na szukaniu kompromisów – mówiła podczas prelekcji Iwona Markešić.
Z kolei Paulina Szewczyk, zastępca dyrektora Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni wprowadziła słuchaczy do bloku prelekcji poświęconego architekturze na styku z wodą, przedstawiając nagrodzone projekty w konkursie studialno-ideowym „Pirs przyszłości”, dotyczącym zagospodarowania mola Południowego. Konkurs jest początkiem rozmowy o przyszłości tego miejsca, które ma mieć inkluzyjny charakter i łączyć walory miejsca publicznego z modernizmem.
Wystąpienie dr inż. arch. Pauliny Szewczyk, z-cy dyrektora Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
Kontynuacją tematu gdyńskiej architektonicznej adaptacji terenów nadmorskich były wystąpienia arch. Anny Kolasy, która przedstawiła swoją wizję zagospodarowania zabytkowych, modernistycznych chłodni na terenie Dalmoru, a także arch. Marcina Sadowskiego z biura JEMS Architekci, które 6 lat temu wygrało konkurs na projekt powstającego obecnie Gdynia Waterfront 2, które będzie łączyć funkcje mieszkaniowe, biurowe i hotelowe z kinem oraz miejskim obiektem publicznym. Uzupełnieniem tematu był Archi Spacer z architektem Arch Deco “Molo Rybackie: Yacht Park – Nowa Marina”.
Archi Spacer z architektem Arch Deco “Molo Rybackie: Yacht Park – Nowa Marina”, fot. Przemysław Kozłowski / ARG
Temat ochrony architektury modernistycznej pojawiał się także w kontekście Archi Debaty oraz Archi Spaceru, których tematem przewodnim była architektura drugiej połowy XX wieku (do 1989 r.), zdecydowanie niedoceniana oraz wymagająca z pewnością więcej troski i promocji niż dotychczas.
Bardzo istotne zagadnienia o odbudowie miast, stanowiło główną oś dyskusji w czasie piątkowej Archi Debaty, prowadzonej przez dr Małgorzatę Jędrzejczyk z Pilecki Berlin Institute, a z udziałem dr Kingi Nettmann-Multanowskiej, prof. Jakuba Szczepańskiego, prof. Kazimierza Butelskiego, dr Waldemara Affelta, dr Dąbrówki Lipskiej oraz Roberta Krasuckiego, Stołecznego Konserwatora Zabytków. Uczestnicy debaty zastanawiali się m.in. nad odbudową ukraińskich miast i wykorzystaniem doświadczeń miast, takich jak Warszawa, odbudowana po II wojnie światowej, Skopje, odbudowane według projektu polskich urbanistów i architektów po trzęsieniu ziemi w 1963 roku, czy Bejrut. Wnioski z debaty, podobnie jak z kolejnego warsztatu – Archi Spotu (arch. Marta Baranowska, NIAiU) trafią do publikacji pofestiwalowej – Archi Zeszytu.
Debata o odbudowie miast – doświadczenia z Polski, Europy i świata. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
Centrum wydarzeń festiwalowych ponownie było Gdyńskie Centrum Filmowe, w którego Galerii do 7 września możemy oglądać wystawy „Architektki Gdyni 1926-1989”, „LUX-y po warszawsku” oraz pokonkursową Gdyński Modernizm w Obiektywie 2022, której druga część znajduje się na woonerfie na odcinku ul. Abrahama przed Wytwórnią Pomysłów Studniak, partnera festiwalu.
Część wystawy pokonkursowej Gdyński Modernizm w Obiektywie 2022 na woonerfie ul. Abrahama. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS