Warto znać: słynni pisarze z Trójmiasta

Wielu znanych aktorów i gwiazd filmowych, sławnych piosenkarzy i muzyków pochodzi z Trójmiasta, o czym już niejednokrotnie pisaliśmy. A jak to wygląda w przypadku ludzi pióra? Również w tej dziedzinie nie brak sław, znanych nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Postanowiliśmy zatem przypomnieć nazwiska najpopularniejszych i jednocześnie wybitnych literackich reprezentantów naszej aglomeracji. Poniżej nasze subiektywne zestawienie pisarzy, których trzeba znać i warto czytać ich dzieła. W następnym artykule przedstawimy znane pisarki.

Günter Grass – noblista z Wrzeszcza

Gdyby zapytać, który z pisarzy najsilniej kojarzony jest z Gdańskiem, to na pewno nazwisko Güntera Grassa pojawiałoby się najczęściej. Ten wybitny pisarz, eseista, autor powieści, poezji i dramatów, a także rzeźbiarz i rysownik, laureat literackiej Nagrody Nobla, urodził się w 1927 roku w Wolnym Mieście Gdańsku (Freie Stadt Danzig) w rodzinie niemiecko-kaszubskiej i spędził dzieciństwo we Wrzeszczu przy ulicy Lelewela. Pytany o tożsamość narodową, sam określał siebie Kaszubą. Zmarł w Lubece w 2015 roku.

Międzynarodową sławę przyniosła mu tzw. trylogia gdańska, czyli powieści: “Blaszany bębenek” (1959), “Kot i mysz” (1961) i “Psie lata” (1963). Książki Grassa przetłumaczono na wiele języków, a część z nich doczekała się adaptacji filmowych, jak słynny “Blaszany bębenek” w reżyserii Volkera Schlöndorffa. Inne ważne dzieła pisarza to m.in: “Turbot”, “Wróżby kumaka”, Idąc rakiem” czy “Przy obieraniu cebuli”.

W swojej twórczości pisarz łączył realizm z fantastyką baśniową, co doceniła Szwedzka Akademia Nauk, przyznając mu Nobla w dziedzinie literatury “za odmalowanie zapomnianego oblicza historii w bajkach przepojonych czarnym humorem”. Grass był wielokrotnie nagradzany, jest ceniony nie tylko w Europie, ale i na całym świecie. W Gdańsku uhonorowano pisarza tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego oraz mianem Honorowego Obywatela Miasta Gdańska. Warto tu wspomnieć, że Gdańska Galeria Güntera Grassa jest jedyną w Polsce galerią prezentującą twórczość plastyczną Güntera Grassa.

Stefan Chwin – profesor i powieściopisarz

Powieściopisarz, eseista, profesor i wykładowca uniwersytecki, autor książek krytycznych i historycznoliterackich, a także rysownik – Stefan Chwin urodził się 11 kwietnia 1949 roku w Gdańsku i z tym miastem jest związany przez całe swoje życie. Tutaj również osadził akcję wielu swoich powieści. Ukończył Państwowe Liceum Technik Plastycznych w Gdyni-Orłowie, a później filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim, gdzie obecnie piastuje stanowisko profesora zwyczajnego nauk humanistycznych.

Przeczytaj także: Wzruszenia i wspomnienia. Po jubileuszu 70. urodzin Stefana Chwina

Jako prozaik debiutował w 1985 roku powieścią fantastyczno-przygodową dla młodzieży pt. “Ludzie – skorpiony. Przygody Joachima El Toro na wyspach Archipelagu San Juan de la Cruz”, wydaną pod pseudonimem Max Lars i opatrzoną własnymi ilustracjami. W 1984 roku otrzymał razem ze Stanisławem Rośkiem Nagrodę Fundacji Kościelskich za książkę “Bez autorytetu (szkice)”. Przełomowym momentem w jego karierze pisarskiej było ukazanie się powieści “Hanemann” (1995), która została nagrodzona Paszportem Polityki i przetłumaczono ją na wiele języków obcych.

Chwin jest laureatem wielu nagród i wyróżnień, m.in. nagrody im. Andreasa Gryphiusa za najlepszą książkę Europy Środkowej (za “Hanemanna”), nagrody im. Ericha Brosta, Nagrody Literackiej Gdynia za tom esejów “Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni” i wielu innych. Najbardziej znane powieści pisarza to: “Esther”, “Złoty pelikan”, “Dolina Radości”, “Panna Ferbelin” oraz “Srebrzysko. Powieść dla dorosłych”.

Kolejny bardzo gdański pisarz to Paweł Huelle, którego życie i twórczość są nierozerwalnie związane z tym miastem. To tu się urodził (w 1957 roku) i tutaj do dziś mieszka i tworzy, choć swój czas w ostatnich latach dzieli również na pracę w Gdyni. Ten pisarz, poeta, dramaturg, scenarzysta, autor słuchowisk, felietonista, krytyk literacki, jest obecnie kierownikiem literackim gdyńskiego Teatru Miejskiego, gdzie także wystawiane są jego dzieła.

Sławę w Polsce i zagranicą przyniosła pisarzowi jego debiutancka, głośna powieść pt. “Weiser Dawidek”, okrzyknięta przez wielu krytyków mianem arcydzieła. Książkę przełożono na wiele języków, a także zekranizowano – w 2000 roku powstał film “Weiser” w reżyserii Wojciecha Marczewskiego.

Przeczytaj także: Paweł Huelle: lubię konkretnie osadzone historie

Inne znane tytuły Huellego to: “Mercedes Benz. Z listów do Hrabala” (za tę książkę nagrodzony Paszportem “Polityki” w 2001 roku), “Opowiadania na czas przeprowadzki”, “Ostatnia Wieczerza” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 2008 roku), “Castorp” i “Śpiewaj ogrody”. Jego powieści cechuje epicki rozmach, dbałość o realistyczny detal, erudycyjność, gra konwencjami, podejmowanie dialogu z dziełami innych pisarzy (tzw. idea wielkiej biblioteki).

Jacek Dehnel – jeden z najważniejszych prozaików

Jacek Dehnel urodził się w 1980 roku w Gdańsku i tutaj spędził dzieciństwo oraz wczesną młodość. Wyjechał na studia do stolicy, gdzie na Uniwersytecie Warszawskim w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych ukończył polonistykę. W Warszawie mieszka do dziś.

Ten gdański poeta, prozaik, publicysta, malarz oraz tłumacz z angielskiego i rosyjskiego (Philip Larkin, George Szirtes, W.H. Auden, Osip Mandelsztam) jest laureatem konkursów poetyckich oraz wielu nagród i wyróżnień literackich, otrzymał m.in. Nagrodę im. Kościelskich (2005) i Paszport “Polityki” (2006), Śląski Wawrzyn Literacki (2008). Wielokrotnie był nominowany do Literackiej Nagrody Nike, Nagrody Angelus i innych. Autor książek poetyckich, powieści i opowiadań. Jego książki są tłumaczone na kilkanaście języków obcych.

Jako prozaik Dehnel zadebiutował tomem opowiadań “Kolekcja” (1999), wydanym przez gdańskie wydawnictwo Marpress, ale popularność i uznanie przyniosła mu jego pierwsza powieść pt. “Lala” (2006). Kolejne książki prozatorskie potwierdzały talent i umacniały jego pozycję w świecie współczesnej literatury. Uważany jest dziś za jednego z najważniejszych współczesnych polskich pisarzy. Napisał m.in.: “Balzakianę” (2008), “Fotoplastikon” (2009), “Saturna. Czarne obrazy z życia mężczyzn z rodziny Goya” (2011), “Krivoklata” (2016), “Ale z naszymi umarłymi” (2019) oraz powieści kryminalne pod pseudonimem Maryla Szymiczkowa razem z Piotrem Tarczyńskim (“Tajemnica Domu Helclów” i inne).

Tadeusz Dąbrowski – poeta “New Yorkera”

W naszym zestawieniu nie mogło zabraknąć przedstawiciela świata poezji. Dąbrowski to przede wszystkim poeta, ale także eseista, prozaik, redaktor i krytyk literacki. Urodził się w 1979 roku w Elblągu, a dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Pasłęku. W 2003 roku ukończył studia w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Mieszka w Gdańsku i jest jednym z redaktorów trójmiejskiego dwumiesięcznika literackiego “Topos”, a także dyrektorem artystyczny festiwalu literackiego Europejski Poeta Wolności.

Przeczytaj także: Wiersz Tadeusza Dąbrowskiego wśród najlepszych w “New Yorkerze”

Debiutował w 1999 roku tomem poetyckim “Wypieki”. W swoim dorobku ma jeszcze sześć tomów wierszy: “e-mail” (2000), “mazurek” (2002), “Te Deum” (2005, 2008), “Czarny kwadrat” (2009), za który otrzymał Nagrodę Kościelskich, “Pomiędzy” (2013) oraz “Środek wyrazu” (2016). Opublikował także powieść pt. “Bezbronna kreska” (2016). Jego twórczość przyniosła mu wiele prestiżowych nagród, m.in. Małe Berło Fundacji Kultury Polskiej, którą odebrał w 2006 roku z rąk samego Tadeusza Różewicza. Jest również laureatem Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Twórców w Dziedzinie Kultury (2002) oraz Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury “Splendor Gedanensis” (2007) i wielu innych.

Jest również wielokrotnym stypendystą i laureatem nagród literackich za granicą, m.in Horst Bienek-Preis (2014) czy Hubert-Burda-Preis (2008). Uczestniczył w wielu spotkaniach autorskich i festiwalach w Polsce i na świecie. Tłumaczony na ponad 20 języków. Wiersz Dąbrowskiego pt. “Sentence” w przekładzie Antonii Lloyd-Jones znalazł się na liście najlepszych wierszy 2019 roku opublikowanych przez “The New Yorker”.

I inni…

To tylko nieliczni reprezentanci trójmiejskiego świata literackiego. Przykładowo Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Gdańsk liczy 57 członków. Trzeba tu bowiem dodać, że w Trójmieście mieszka i tworzy wielu pisarzy, którzy tutaj się osiedlili i tu rozwijają swoją twórczość literacką. Należy do nich np. Aleksander Jurewicz – urodzony na Białorusi wybitny poeta, prozaik i eseista, który od lat mieszka w Gdańsku, a w tamtym roku uhonorowany został za całokształt pracy literackiej Pomorska Nagrodą Literacką Wiatr od Morza czy torunianin, autor popularnych powieści obyczajowych – Janusz Leon Wiśniewski, który od trzech lat mieszka w Brzeźnie.

Ale są i tacy, którzy tu się urodzili, wychowali i spędzili wczesną młodość, po czym wyjechali, np. Paweł Demirski – dramaturg i dramatopisarz, który z reżyserką Moniką Strzępką tworzy najbardziej znany duet w polskim teatrze, a swoją karierę zaczynał tutaj, w gdańskim Teatrze Wybrzeże.

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ