Usługa dostępu do bazy danych a podatek u źródła

Podatek u źródła

Jak wskazuje art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o PDOP), podatek dochodowy z tytułu uzyskanych przez nierezydentów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychodów m in.:

1. z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub proces u produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
2. z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze

– ustala się w wysokości 20% przychodów;

Przy czym zgodnie z art. 21 ust. 2 ustawy o PDOP, przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska. Zgodnie z większością umów o unikaniu podwójnego opodatkowania należności licencyjne, powstające w umawiającym się państwie i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim umawiającym się państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim państwie. Przy czym na gruncie niektórych umów dochód taki może podlegać opodatkowaniu w państwie ich powstania, jednak stawka podatku nie może przekroczyć wysokości wskazanej w umowie.

Należności licencyjne i definicja prawa autorskiego

Jednocześnie “należności licencyjne” w większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zdefiniowane są jako wszelkiego rodzaju należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania wszelkich praw autorskich do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego (włącznie z filmami dla kin oraz filmami lub taśmami transmitowanymi w radiu lub telewizji), wszelkiego patentu, znaku towarowego, wzoru lub modelu, planu, tajemnicy technologii lub procesu produkcyjnego lub za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego lub za informacje związane z doświadczeniem zawodowym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how).

W tym miejscy odnieść należy się do definicji prawa autorskiego w myśl polskich przepisów. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Jednocześnie na podstawie ust. 2, przedmiotem prawa autorskiego są w szczególności utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Baza danych może być utworem

Za najbardziej odpowiednią definicję należy uznać tą, zgodnie z którą baza danych oznacza zbiór danych lub jakichkolwiek innych materiałów i elementów zgromadzonych według określonej systematyki lub metody, indywidualnie dostępnych w jakikolwiek sposób, w tym środkami elektronicznymi, wymagający istotnego, co do jakości lub ilości, nakładu inwestycyjnego w celu sporządzenia, weryfikacji lub prezentacji jego zawartości.

W związku z powyższym baza danych może mieć charakter utworu i stanowić przedmiot prawa autorskiego. Niemniej jednak dotyczy to sytuacji, w której dany podatnik uzyskuje nie tylko dostęp do bazy danych, ale także prawo do jej modyfikowania, rozpowszechniania czy też innego sposobu ingerencji w nią.

Usługa samego dostępu do bazy danych nie jest objęta podatkiem u źródła

W przypadku, gdy usługa obejmuje jedynie prawo dostępu, taka transakcja nie mieści się w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP, gdyż podatnik nie nabywa jakichkolwiek praw autorskich.

Należy także rozważyć kwestię uznania dostępu do bazy danych jako należności za know-how. Zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD (pkt 11 Komentarza do art. 12 Modelowej Konwencji OECD): „wyrażenie know-how odsyła w zasadzie do informacji publicznie nieujawnionych o charakterze przemysłowym, handlowym lub naukowym, mających związek z nabytym doświadczeniem, które mają praktyczne zastosowanie w działalności przedsiębiorstwa i których ujawnienie może przynieść korzyści ekonomiczne.” Mając na uwadze powyższą definicję, nie mieści się w niej opłata za zakup subskrypcji na dostęp do wersji elektronicznych baz informacyjnych, gdyż nie mają one związku z nabytym doświadczeniem, a są jedynie odzwierciedleniem stanu rzeczywistego. Użyty w powołanych powyżej przepisach termin „doświadczenie” odnosi się jednoznacznie do wiedzy praktycznej warunkującej prowadzenie działalności przemysłowej, handlowej lub naukowej. Danych pozwalających na identyfikację podmiotową lub/i przedmiotową zdarzeń prawnych (gospodarczych) mogących rodzić dochody nie można uznać za „doświadczenie”. Tym samym dostęp do bazy danych nie może być uznany za know-how w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zauważyć należy także, że w katalogu usług objętych podatkiem u źródła, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o PDOP wymienione zostały usługi badania rynku, za które uznać można m.in. usługi rozpoznania rynku. Niemniej jednak by dana usługa została zakwalifikowana jako badanie rynku musiałaby mieć ona charakter zindywidualizowany, dedykowany konkretnemu kontrahentowi, zawierając opracowanie danych istotnych z punktu widzenia tylko jednego podmiotu. Typowa baza danych zawierająca jedynie zbiór danych nie posiada takiego charakteru.

Odnieść należy się także do usług przetwarzania danych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o PDOP. Zgodnie z przyjętą powszechnie definicją, przetwarzanie danych, to przekształcanie treści i postaci danych wejściowych metodą wykonywania systematycznych operacji w celu uzyskania wyników w postaci z góry określonej. Podobnie jednak jak w przypadku usługi badania rynku, by zakwalifikować daną usługę jako usługę przetwarzania danych w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o PDOP musiałaby ona mieć charakter zindywidualizowany, dedykowany konkretnemu odbiorcy. Przekazanie dostępu do bazy danych, w postaci zbioru informacji, które nie podlegają dodatkowej analizie nie spełnia przesłanek uznania za usługę przetwarzania danych. Nie dochodzi bowiem w takim przypadku do przekształcania treści, a jedynie do ich ujawnienia.

Analizie należy także poddać czy dostęp do bazy danych spełnia przesłanki uznania za świadczenie o podobnym charakterze do usług wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o PDOP. Dla uznania, że świadczenie niewymienione wprost w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o PDOP jest objęte jego zakresem, decydujące jest, aby elementy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w omawianym przepisie przeważały nad cechami charakterystycznymi dla świadczeń w nim niewymienionych. Brak tym samym jest przesłanek do uznania dostępu do bazy danych jako usług o podobnym charakterze. Jak bowiem wskazano powyższej usługa ta nie zawiera cech istotnych i charakterystycznych dla świadczeń wymienionych w art. 21 ust 1 pkt 2a ustawy o PDOP. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w szeregu interpretacji indywidualnych (m.in. Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 21.06.2018 r., znak 0114-KDIP2-1.4010.111.2018.2.PW; interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 8.05.2018 r., znak 0114-KDIP2-1.4010.91.2018.1.PW; interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 31.01.2018 r., znak 0115-KDIT2-3.4010.385.2017.1.MJ;).

Tym samym usługa dostępu do bazy danych, w której podatnik otrzymuje jedynie prawo wglądu w prezentowane tam informacje i zestawienia nie będzie podlegało podatkowi u źródła. Zatem na podmiocie nabywającym dostęp nie będzie także ciążył obowiązek do złożenia informacji IFT-2R, jak również posiadania certyfikatu rezydencji kontrahenta.

Paweł Janiak, konsultant podatkowy w ECDP TAX Żuk Komorniczak i Wspólnicy sp. k.