Umowy stanowią fundament w wielu dziedzinach naszego życia, zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Wszyscy zawieramy je na różnych etapach, często nie zdając sobie sprawy, jak istotny jest ich rodzaj. Czy warto decydować się na umowę ustną, czy też lepiej postawić na jej pisemną wersję? Odpowiedź na to pytanie może zależeć od wielu czynników. Warto zrozumieć, kiedy i dlaczego jeden rodzaj umowy może być bardziej odpowiedni niż drugi, oraz jakie konsekwencje wynikają z każdego z tych wyborów.
Różnice między umową ustną a pisemną
Na pierwszy rzut oka, umowa ustna wydaje się prostszą i szybszą formą zawarcia zobowiązania. Spotykamy się z kimś, uzgadniamy warunki, a potem przystępujemy do działania. Brak konieczności sporządzania dokumentu wydaje się wygodny, zwłaszcza w codziennych, mniej formalnych sytuacjach. Jednak czy jest to zawsze bezpieczne?
Umowa ustna jest prawnie wiążąca, o ile spełnia pewne podstawowe kryteria. Muszą być w niej jasno określone strony, przedmiot umowy oraz jej warunki. Jednak największym wyzwaniem związanym z umowami ustnymi jest brak dowodów na ich zawarcie, co w razie sporu może prowadzić do poważnych problemów. Warto zaznaczyć, że nawet jeśli umowa ustna jest prawnie uznawana, to dowodzenie jej istnienia w sądzie bywa skomplikowane. Zazwyczaj w takich przypadkach odwołuje się do świadków lub innych śladów interakcji między stronami.
W odróżnieniu od tego, umowa pisemna oferuje znacznie większe poczucie bezpieczeństwa. Jej warunki są jasno określone i udokumentowane, co w razie problemów ułatwia rozstrzyganie sporów. Zdecydowanie mniej miejsca na interpretacje pozostawiają również zapisy, które mogą być szczegółowo opisane, uwzględniając wszelkie możliwe scenariusze.
Jednak umowa pisemna ma również swoje ograniczenia. Sporządzenie jej wymaga więcej czasu, a często także zaangażowania specjalistów, takich jak prawnicy, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Mimo to, w przypadku bardziej skomplikowanych transakcji lub długoterminowych zobowiązań, umowa pisemna staje się niezastąpiona.
W jakich sytuacjach lepiej postawić na umowę ustną?
Umowy ustne mogą być skutecznym rozwiązaniem w sytuacjach, gdzie strony mają do siebie pełne zaufanie i relacja opiera się na szybkim, doraźnym działaniu. Codzienne zakupy, zlecenia usług na małą skalę czy chwilowe, mniej formalne zobowiązania często nie wymagają dokumentowania na papierze. W takich sytuacjach umowy ustne sprawdzają się doskonale, zwłaszcza gdy obie strony są pewne swojej współpracy i są gotowe wywiązać się z zobowiązań.
Jednakże, nawet w przypadku umów ustnych warto zachować ostrożność. Jeśli transakcja obejmuje większe kwoty lub bardziej skomplikowane zobowiązania, dobrze jest zadbać o to, by była jakaś forma potwierdzenia. Może to być e-mail, SMS lub nagranie rozmowy – w ten sposób możemy zwiększyć swoje bezpieczeństwo, jednocześnie korzystając z wygody umowy ustnej.
Warto wiedzieć, że niektóre rodzaje umów muszą być zawarte w formie pisemnej, aby były ważne. Przykładem są umowy dotyczące nieruchomości (art. 158 Kodeksu cywilnego) czy umowy poręczenia (art. 876 Kodeksu cywilnego). Ich zawarcie w formie ustnej nie wywoła skutków prawnych.
Dlaczego umowy pisemne są bardziej bezpieczne?
Umowy pisemne mają jedną, kluczową zaletę: zapewniają pewność i precyzję. Wszystko, co zostało uzgodnione, zostaje zapisane, co minimalizuje ryzyko sporów wynikających z nieporozumień. W przypadku konfliktu strony mogą odwołać się do dokumentu, w którym jasno określono ich prawa i obowiązki. Oprócz tego, umowy pisemne mogą zawierać szczegółowe klauzule, np. dotyczące kar umownych czy warunków odstąpienia od umowy, co daje większe pole manewru i ochronę interesów.
W przypadku bardziej skomplikowanych transakcji, takich jak kupno-sprzedaż nieruchomości, leasing czy długoterminowe współprace, forma pisemna staje się wręcz koniecznością. W sytuacji, gdy w grę wchodzą duże pieniądze lub złożone zobowiązania, umowa pisemna chroni obie strony przed ewentualnymi nadużyciami. Warto również pamiętać, że zgodnie z art. 73 Kodeksu cywilnego, pewne umowy, aby były ważne, muszą być sporządzone na piśmie, np. umowa o dzieło o wartości przekraczającej pewną kwotę.
Co ciekawe, nawet jeśli strony decydują się na umowę ustną, to późniejsze pisemne potwierdzenie jej warunków może działać na ich korzyść. W ten sposób unikamy niedomówień, a jednocześnie pozostajemy w zgodzie z pierwotną formą porozumienia.
Jak uniknąć problemów z umowami ustnymi?
Choć umowy ustne mogą wydawać się proste i wygodne, to jednak zawsze niosą ze sobą pewne ryzyko. W sytuacjach, gdy obie strony mają inne spojrzenie na to, co zostało ustalone, pojawiają się nieprzewidziane problemy. W takich przypadkach brak pisemnego potwierdzenia może stanowić duży kłopot. Dlatego warto pamiętać, że nawet w codziennych sytuacjach warto postarać się o jakikolwiek ślad po zawartej umowie – może to być nagranie rozmowy telefonicznej, e-mail lub nawet wymiana wiadomości tekstowych.
Czasem wystarczy proste potwierdzenie ustaleń w formie pisemnej, aby zyskać dodatkową ochronę prawną. Przykładowo, po zakończeniu rozmowy z wykonawcą usług, możemy przesłać mu maila, w którym podsumowujemy uzgodnione warunki. Jeśli druga strona potwierdzi te ustalenia, mamy pewność, że w razie sporu dysponujemy dowodem. W ten sposób zyskujemy dokument, który ma wartość prawną, a jednocześnie oszczędzamy czas potrzebny na sporządzenie pełnoprawnej umowy pisemnej.
Niektóre umowy, mimo że zawarte ustnie, mają bardzo skomplikowany charakter prawny. Dlatego też warto dowiedzieć się więcej na temat prawnych aspektów umów ustnych, aby uniknąć nieporozumień. Warto zajrzeć na stronę, która omawia ten temat szerzej, np. https://dobraumowa.org/umowa-ustna-co-trzeba-wiedziec/ .
Kiedy nie warto ryzykować?
Są sytuacje, w których umowa ustna jest ryzykowna. Jeśli transakcja opiewa na duże kwoty lub dotyczy długoterminowych zobowiązań, zdecydowanie lepiej postawić na umowę pisemną. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy mamy do czynienia z osobami, których nie znamy dobrze lub z którymi współpracujemy po raz pierwszy.
Umowa pisemna daje również możliwość precyzyjnego opisania warunków i przewidzenia możliwych komplikacji, co w przypadku bardziej złożonych transakcji bywa kluczowe. Dodatkowo, warto pamiętać o konieczności korzystania z pomocy prawnika przy sporządzaniu skomplikowanych umów – często jest to koszt, który warto ponieść, aby zabezpieczyć swoje interesy.
Niektóre umowy wymagają również szczególnej formy notarialnej, np. w przypadku zakupu nieruchomości. Brak odpowiedniej formy może skutkować nieważnością umowy, co może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych.
W rezultacie, wybór między umową ustną a pisemną zależy od wielu czynników. Należy zawsze dokładnie rozważyć, jakie ryzyko jesteśmy gotowi podjąć i jak bardzo zależy nam na formalnym zabezpieczeniu naszych interesów.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS