UM Olkusz: Stary cmentarz i staw Tomsi nabierają blasku

Dobiegają końca prace związane z kompleksowym zagospodarowaniem terenu wokół stawu przy ul. Nullo oraz Starego Cmentarza. Zadanie, wpisane do Gminnego Programu Rewitalizacji, jest realizowane przy wsparciu środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020.

– Stary Cmentarz to miejsce szczególne dla olkuszan. Nie tylko ze względu na uroczystości patriotyczne, jakie rokrocznie organizujemy przy grobie pułkownika Francesco Nullo. To także miejsce pamięci o osobach zasłużonych dla naszego miasta, o czym przypominają tablice pamiątkowe i pomniki. Zależy nam, aby to miejsce, w którym kolejne pokolenia młodych olkuszan czerpią wiedzę o przeszłości swojego miasta, wyglądało godnie. Cieszę się, że zmienia się także otoczenie stawu Tomsi, miejsca chętnie odwiedzanego przez mieszkańców. – mówi Roman Piaśnik, burmistrz Olkusza.

Na terenie cmentarza zostały już ułożone kable energetyczne, które mają zasilać oświetlenie parkowe oraz specjalne projektory. Dobiegają końca prace związane z wykonaniem alejek z kamienia łupanego, nawiązujących do wcześniej istniejących alejek. Obecnie trwa remont kamiennych murów cmentarnych. Został rozebrany najbardziej uszkodzony północny mur cmentarza i zostanie w tym miejscu wybudowany nowy, kamienny mur. Część kamienia z rozbiórki muru została ponownie wykorzystana do budowy północnego muru części prawosławnej cmentarza oraz uzupełnień ubytków murów w innych miejscach.

Przy stawie Tomsi powstały już nowe chodniki. Do wykonania pozostało jeszcze uzupełnienie ogrodzenia, a także zamontowanie elementów małej architektury, czyli ławeczek i koszy na śmieci. W najbliższym czasie zostanie wykonane oświetlenie cmentarza. Na 14 słupach zostaną zamontowane oprawy oświetleniowe, a na dwóch projektory. Wykonawcą inwestycji przy Starym Cmentarzu i stawie Tomsi, na zlecenie władz gminy, jest firma Leszek Wcisło J&R Roboty Ziemne ze Skawiny. Koszt inwestycji, to 939 046,89 zł, z czego znaczną część pokryją środki unijne pozyskane przez Gminę Olkusz.

Realizowana inwestycja jest częścią szerszego zadania „Przebudowa i modernizacja obiektów: kultury, Starego Cmentarza wraz z przestrzenią publiczną na cele społeczne w Olkuszu – zadanie 10.1, 11.4, 12.1, 12.2 w GPR”. Uzyskało ono dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020, 11. Osi Priorytetowej Rewitalizacja przestrzeni regionalnej, Działanie 11.1 Rewitalizacja miast, Poddziałanie 11.1.1. Rewitalizacja głównych ośrodków miejskich w regionie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Umowę o dofinansowanie pomiędzy Gminą Olkusz a Zarządem Województwa Małopolskiego zawarto w dniu 18 kwietnia 2018 r. W skład całego zadania wchodzi: zagospodarowanie terenu wokół Przedszkola Nr 7 w Olkuszu, kompleksowe zagospodarowanie terenu wokół stawu przy ul. Nullo (wraz z terenem Starego Cmentarza), przebudowa holu górnego oraz klatki schodowej w budynku MOK-DK w Olkuszu, a także przebudowa placu, łącznie z ciągiem komunikacyjnym przed budynkiem MOK-DK w Olkuszu. Część prac została już wykonana. Wartość całego projektu to 2 754 691,05 zł, a kwota pozyskanego dofinansowania: 1 709 409,44 zł. W ramach promocji projektu zostanie m.in. opracowana ulotka z opisem historii Starego Cmentarza oraz zrealizowanych prac.

Stary Cmentarz

Stary Cmentarz powstał na początku XIX wieku. Na cmentarzu znajduje się grób pułkownika Francesco Nullo, który poległ 5 maja 1863 roku w bitwie pod Krzykawką. Nieopodal grobu bohaterskiego Włocha rozciąga się kamienny mur, odgradzający część prawosławną cmentarza. Na murze, zamienionym w Ścianę Pamięci, od kilkunastu lat, staraniem grupy miłośników historii ziemi olkuskiej, umieszczane są tablice upamiętniające olkuszan poległych podczas wojen i powstań narodowych. Na terenie cmentarza znajdują się groby zasłużonych olkuszan. Są tu pochowani między innymi burmistrz Olkusza Aleksander Kujawski, miejscowy proboszcz Władysław Kuczyński, założyciel i pierwszy naczelnik olkuskiej straży pożarnej Edward Chmielewski i wielu innych. Przy wejściu na teren cmentarza umieszczona jest kamienna tablica oznaczająca miejsce, w którym pochowano szczątki zakonników – augustianów, jakie znajdowały się w kryptach wyburzonego na początku XIX wieku olkuskiego klasztoru. Przez wiele lat społecznym opiekunem Starego Cmentarza był Mieczysław Karwiński, podczas wojny żołnierz AK, a potem działacz harcerski, który z własnych środków pokrywał koszty wykonania części prac na cmentarzu. Ufundował także pomnik „Pieta katyńska”.

Staw przy ul. Nullo w pobliżu Starego Cmentarza, nazywany stawem Tomsi, to pozostałość dawnych robót górniczych, jakie były prowadzone w tym rejonie. Prawdopodobnie był on elementem związanym z działalnością płuczki górniczej.