Osiemdziesiąt lat temu odział dywersyjny AK pod dowództwem ppor. Zenona Soboty ps. „Korczak” przeprowadził brawurową akcję uwolnienia więźniów z więzienia gestapo w Jaśle. Akcja pod kryptonimem „Pensjonat” była dla niemieckich władz okupacyjnych prawdziwym szokiem. Każdego roku harcerze na czele z druhem Wiesławem Hapem, historykiem i regionalistą, pielęgnują pamięć o uczestnikach wydarzeń z 5 na 6 sierpnia 1943 r. Marsz Wolności przeszedł ulicami miasta już po raz jedenasty.
Zdjęcia z tegorocznego Marszu Wolności obejrzysz w FOTOGALERII
W czasie drugiej wojny światowej Jasło znajdowało się pod okupacją niemiecką, z wszystkimi tego konsekwencjami. Również na Jasielszczyźnie hitlerowcy z żelazną konsekwencją realizowali na ziemiach okupowanych zbrodniczą politykę, naznaczoną między innymi represjami, w tym aresztowaniami, których ofiarą padło wielu członków działających w podziemiu organizacji niepodległościowych. Jednym z najbardziej znaczących symboli tej polityki było więzienie gestapo w Jaśle. Niemy świadek osobistych tragedii osób, które postanowiły stawić opór nazistowskim najeźdźcom.
W nocy z 5 na 6 sierpnia 1943 r. więzienie gestapo w Jaśle stało się miejscem bezprecedensowych wydarzeń, które odbiły się echem nie tylko na ziemiach okupowanych, lecz również za granicą. Wystarczy wspomnieć, że informacja o heroicznym wyczynie ppor. Zenona Soboty ps. „Korczak, ppor. Zbigniewa Cerkowniaka ps. „Boruta”, plut. pchr. Zbigniewa Zawiły ps. „Żbik”, kpr. pchr. Stanisława Kostki ps. „Dąbrowa”, plut. Józefa Okwieki ps. „Trójka” oraz harcerza Stanisława Magury ps. „Paw”, znalazła się w komunikacie, jaki 19 sierpnia wysłano z Warszawy do Londynu. O wyczynie oddziału „Korczaka” mówiły też alianckie rozgłośnie radiowe. W ramach Akcji o kryptonimie „Pensjonat” uwolniono blisko 180 osób osadzonych w więzieniu gestapo w Jaśle, w tym około 67 więźniów politycznych.
Od jedenastu lat harcerze z Komendy Hufca ZHP im. Rodziny Madejewskich w Jaśle wspólnie z jaślanami kultywują pamięć o tych, którzy zaplanowali, a następnie wprowadzili w życie plan przeprowadzenia Akcji „Pensjonat”. W tym roku, w Jasielskim Marszu Wolności im. płka Stanisława Dąbrowy-Kostki udział wzięło kilkadziesiąt osób, w tym między innymi przedstawiciele instytucji kultury, organizacji pozarządowych, jak choćby Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz zwykli mieszkańcy miasta. Wszyscy zgromadzili się pod pomnikiem Armii Krakowej przy ul. Staszica, w miejscu, gdzie niegdyś stał gmach Sądu Okręgowego, w czasie drugiej wojny światowej zaadaptowany przez niemieckie władze okupacyjne na więzienie.
– Kiedy kilka lat temu z Piotrem Hudymą rozpoczęliśmy przygotowania do organizacji marszu, chcieliśmy, żeby w odróżnieniu od oficjalnych obchodów rocznicy przeprowadzenia Akcji „Pensjonat”, była to żywa lekcja historii, żebyśmy tutaj, pod pomnikiem, mogli posłuchać piosenek, czy też opisu przebiegu akcji, a następnie przemierzyć trasę odskoku, którą uczestnicy akcji wyprowadzili zmaltretowanych i pobitych więźniów – mówił druh Wiesław Hap.
Na zdjęciu Wiesław Hap/fot. M. Dziedzic
Tradycyjnie wysłuchano hymnu Armii Krajowej oraz odśpiewano hymn Jasielskiego Marszu Wolności przy akompaniamencie tria rodziny Michałowskich. W części artystycznej harcerze wyrecytowali również wiersze autorstwa uczniów jasielskich szkół, nagrodzonych w tegorocznej edycji Turnieju Wiedzy o Jaśle. Warto przy tym dodać, że motywem przewodnim turnieju była 80. rocznica Akcji „Pensjonat” i Akcji „Gamrat”.
Następnie, uczestnicy Marszu Wolności przeszli ulicami miasta do Żółkowa, trasą odskoku członków oddziału oraz oswobodzonych więźniów. Tam, zgromadzeniu na parkingu przy kościele parafialnym św. Faustyny odmówili wspólną modlitwę w intencji uczestników wydarzeń sprzed ośmiu dekad oraz zapalili ognisko – symboliczny ogień pamięci. Nie zabrakło także wspólnego śpiewania piosenek żołnierskich, patriotycznych oraz religijnych. Warto dodać, że w gronie uczestników marszu znalazł się Jan Stachyrak, którego matka, wówczas nieco ponad trzydziestoletnia, młoda kobieta, była jedną z osób uwolnionych w sierpniu 1943 r. z więzienia gestapo w Jaśle.
MD
Napisany dnia: 05.08.2023, 12:00
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS