Ubezpieczenia społeczne – propozycje zmian

Gospodarczy Gabinet Cieni BCC przygotował raport dotyczący III kwartału 2021 r. z dziedziny: UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

Ubezpieczenia społeczne – propozycje zmian

REKOMENDACJE DLA RZĄDU

1. Wprowadzenie do prac legislacyjnych RM i wdrożenie przepisów dotyczących wydłużania aktywności zawodowej. Opublikowane w czerwcu 2021 r. wyniki badania aktywności ekonomicznej ludności (BAEL) – dane przeciętne dla I kwartału b.r. wskazują, że osoby aktywne zawodowo stanowiły 57,3% ludności w wieku 15-89 lat. Pracujący stanowili w I kwartale b.r. 55,0% ludności w powyższym przedziale wiekowym. Wobec ubytków siły roboczej i wyczerpywania się napływu zasobów zewnętrznych należy podjąć działania zaradcze. Obejmować one mogą zachęty dla osób dłużej pracujących. Spadająca ich relacja do rosnącej populacji emerytów i rencistów, czyni projekt niezbędnym do wdrożenia. W 2017 r. Ministerstwo Rozwoju wystąpiło z inicjatywą, której istotą było finansowe nagradzanie obywateli, decydujących się na pozostanie na rynku pracy po uzyskaniu uprawnień emerytalnych. Założenia projektu obejmowały zachęty związane z pozostaniem na rynku pracy dłuższym o 1 lub 2 lata. Należy do niego powrócić.
2. Należy wprowadzić kryterium dochodowe do świadczeń społecznych w szczególności wobec tzw. 13 emerytury. Świadczenia solidarne w UE są kierowane do osób szczególnie potrzebujących, posiadających najniższe emerytury i nie ma powodu, żeby stosować odmienne rozwiązania.
3. Ministerstwa Rodziny i Finansów powinny aktywnie wesprzeć dalszą promocję aktywnego oszczędzania na cele emerytalne, w szczególności PPK. Odbywa się ona w zasadzie wyłącznie siłami i zasobami instytucji finansowych, zwłaszcza grupy PFR. Obecny poziom partycypacji wynosi ok 25% i jest poniżej oczekiwań. Wsparcie PPK leży w obiektywnym interesie podatników, ubezpieczonych oraz finansów publicznych.

Ubezpieczenia społeczne w działaniach rządu – opinia

Podsumowanie dotychczasowych działań rządu w zakresie ubezpieczeń społecznych

Pozytywy:

1. Przedstawienie ogólnej strategii demograficznej do 2040 roku. Wymaga ona skatalogowania metod i narzędzi realizacyjnych.
2. Projekt zmian korygujących przepisy o emeryturach pomostowych w zakresie porządkującym oraz precyzującym uprawnienia instytucji i pracodawcy.

Zagrożenia:

1. Utrzymująca się niska wydolność funduszy w FUS (62-75%). Pomimo rekordowych zaplanowanych w 2022 roku wpływów do FUS (299,1 mld zł), dotacja do funduszu wzrośnie o blisko 5,3%, tzw. suwak wyniesie blisko 7,2 mld zł. Pieniądze te nie trafią na rynek finansowy.
2. Stale rosnąca liczba emerytów i rencistów, szacowana w przyszłym roku na 8,2 mln osób (wzrost o 1,5% r/r).
3. Odpływy z rynku pracy – spadek o ok. 200 tys. osób w wieku produkcyjnym, wzrost o blisko 200 tys. osób w wieku emerytalnym.