Choroba Alzheimera a rola lekarza POZ
Według szacunków, w naszym kraju chorych na alzheimera może być nawet 580 tys. osób. Prognozy przewidują, że liczba osób w wieku senioralnym z demencją spowodowaną chorobą Alzheimera może się podwoić i w 2050 roku osiągnąć poziom ponad 1,2 mln osób. Niezbędne jest więc opracowanie i wdrożenie systemu badań przesiewowych, które pozwoliłyby wcześnie wykryć chorobę i wcześnie rozpocząć leczenie. Opóźnienie diagnozy lub jej brak odbiorą pacjentowi dostęp do leczenia spowalniającego przebieg choroby w momencie, kiedy takie terapie będą już w Polsce dostępne.
W Polsce średnio od zgłoszenia się pacjenta do lekarza POZ do rozpoznania choroby Alzheimera mijają dwa lata. To jeden z najgorszych wyników w Europie. Tymczasem poprawa wczesnej diagnostyki i szybkie wdrożenie farmakoterapii pomogłoby średnio o dwa lata wydłużyć czas samodzielnego funkcjonowania chorego i zmniejszyć liczbę osób w najbardziej nasilonych stadiach otępienia.
W Polsce brakuje systemowych rozwiązań odpowiadających potrzebom osób z chorobą Alzheimera. System opieki zdrowotnej wobec tej gruby chorych stosuje standardy leczenia dla ogółu osób starszych. Z najnowszego raportu PEX PharmaSequence „Choroba Alzheimera. Wyzwanie Zdrowotne oraz ekonomiczne obciążenie w starzejącym się społeczeństwie” wynika, że większość lekarzy POZ nie przeprowadza badania stanu funkcji poznawczych pacjenta w wieku senioralnym. Stąd tak niski poziom wykrywalności choroby Alzheimera w Polsce. Wykrywamy to schorzenie jedynie u 20 proc. chorych, a na świecie – u 45 proc.
– Już na etapie lekarza rodzinnego konieczne jest zwiększenie czujności na wczesne objawy i skierowanie pacjenta do poradni specjalistycznej w celu weryfikacji rozpoznania – mówi dr Małgorzata Gałązka-Sobotka, dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego, dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia oraz Center of Value Based Healthcare, Uczelnia Łazarskiego.
Tymczasem z danych NFZ wynika, że w 2019 r. z opieki finansowanej przez płatnika publicznego korzystało tylko 236,3 tys. pacjentów z rozpoznaniem choroby Alzheimera i innych chorób pokrewnych. Większość pacjentów, którym udzielono minimum jednego świadczenia finansowanego ze środków publicznych, była pod opieką jedynie lekarza rodzinnego i nie korzystała z ambulatoryjnej lub szpitalnej opieki specjalistycznej. W 2019 r. najwięcej pacjentów, bo ponad 62 proc., skorzystało z opieki POZ, niespełna 16 proc. chorych miało konsultacje specjalistyczne w ramach AOS, a z konsultacji psychiatrycznej skorzystało ok. 14 proc. – zauważa dr Małgorzata Gałązka-Sobotka
Choroba Alzheimera – testy i edukacja
Niezbędne jest wprowadzenie badań przesiewowych – testu zegara oraz skali oceny stanu psychicznego, a do przedobjawowego wykrycia choroby – biomarkerów oraz badania genetyczne. Z kolei techniki obrazowania mózgu pozwalają na stwierdzenie obecności złogów białkowych korelujących z utratą pamięci. – Biorąc pod uwagę to, że ubytki w mózgu zaczynają powstawać na długo przed tym, zanim pojawiają się pierwsze objawy choroby, częstsze sięganie po te metody pozwoli na szybką identyfikację pacjentów dotkniętych chorobą Alzheimera. I na wstrzymanie lub istotne spowolnienie przebiegu choroby u tych pacjentów – uważa prof. Konrad Rejdak, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
Zdaniem Zbigniewa Tomczaka, przewodniczącego Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera, konieczne jest nie tylko zwiększenie dostępności do diagnostycznych testów przesiewowych i leczenia, ale też pogłębienie i upowszechnienie specjalistycznej wiedzy medycznej i profilaktycznej, wprowadzenie standaryzacji badań, profesjonalizacji opieki, racjonalizacji kosztów i zapewnienie stabilności świadczeń. – Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej powinny stworzyć jednolity system, aby zmniejszyć zarówno zachorowalność na Alzheimera, jak i tempo przyrostu osób chorych – podkreśla Zbigniew Tomczak, który od lat opiekuje się żoną chorą na alzheimera.
– Wczesna diagnoza i leczenie mają ogromny, pozytywny wpływ na przebieg choroby oraz lepsze efekty zdrowotne i racjonalizację kosztów. Inwestycje w badania i poprawę opieki nad chorymi z chorobami neurologicznymi nie tylko zwiększą oczekiwaną długość życia i zmniejszą cierpienie, ale również przyniosą znaczące oszczędności w zakresie systemów ochrony zdrowia i opieki socjalnej. Uwzględnienie istotnych kosztów społecznych choroby Alzheimera powinno być elementem procesów decyzyjnych dotyczących finansowania publicznego i ustalania cen interwencji zdrowotnych – podkreśla dr Małgorzata Gałązka-Sobotka.
Choroba Alzheimera. Zmiany tkanki mózgowej
Choroba Alzheimera to choroba neurodegeneracyjna, która prowadzi do otępienia. Cierpią na nią głównie osoby po 65. roku życia i zazwyczaj trwa 8-20 lat. Co trzy sekundy na świecie ktoś zapada na chorobę Alzheimera lub inną formę otępienia. Choroby te znajdują się obecnie w pierwszej dziesiątce przyczyn zgonów na świecie.
W przebiegu choroby dochodzi do odkładania się nieprawidłowych złogów β-amyloidu oraz nadmiernego ufosforylowania białka tau, a nieprawidłowości patologiczne pojawiają się ok. 10-20 lat przed widocznymi objawami zaburzeń funkcji poznawczych. Wraz z rozwojem choroby postępują zaburzenia funkcji poznawczych i powiększa się otępienie, co uniemożliwia pacjentowi samodzielne funkcjonowanie. Osoba dotknięta chorobą wymaga wsparcia osób trzecich, która zwiększa się wraz z upływem czasu i rozwojem choroby. Pacjent w zaawansowanym stanie potrzebuje już opieki praktycznie całodobowej.
Patogeneza choroby Alzheimera nie została jeszcze jednoznacznie określona. Wiadomo jednak, że w rozwoju choroby zasadniczą rolę odgrywają czynniki środowiskowe i uwarunkowania genetyczne. Wśród nich wymienia się m.in. poziom wykształcenia (dłuższy okres nauki powoduje późniejsze wystąpienie objawów klinicznych), choroby układu krążenia, występowanie choroby Alzheimera w rodzinie, samotne życie i brak kontaktów społecznych oraz urazy głowy.
Czytaj także: Tak wygląda opieka nad żoną chorą na alzheimera
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS