Trójstronne transakcje z wykorzystaniem kart paliwowych a VAT

Karty paliwowe a VAT – wyrok TSUE

Resort Finansów na kanwie wyroku TSUE z 15.05.2019 r., sygn.: C-235/18 w sprawie Vega International, doprecyzowuje zasady opodatkowania transakcji z wykorzystaniem kart paliwowych w modelu trójstronnym. Dokładnie rzecz biorąc chodzi o sytuację, w której podmiot pośredniczący (np. spółka dominująca) udostępnia odbiorcy (np. spółka zależna) karty paliwowe, za pomocą których odbiorca dokonuje zakupu paliwa na stacji paliw należącej do trzeciego podmiotu – dostawcy.

W takim modelu, dostawca wystawiał fakturę podmiotowi pośredniczącemu za paliwo, a następnie podmiot pośredniczący naliczał marżę i fakturował odbiorcę, który za pomocą kart paliwowych mógł nabyć towar u dostawcy, gdzie to dopiero następowało fizyczne przekazanie paliwa. Podatnicy rozpoznawali dostawę towarów początkowo pomiędzy dostawcą a pośrednikiem, a następnie pomiędzy pośrednikiem a podmiotem końcowym – odbiorcą. Do tej pory podatnicy traktowali taki model jako transakcje łańcuchową opisaną w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT. Niemniej przepis został uchylony przez nowelizację ustawy o VAT i przestał obowiązywać od 1 stycznia 2021 r.

Jednak taką kwalifikację zakwestionowały organy podatkowe, a następnie sądy administracyjne, które to ostatecznie zadały pytanie do TSUE.  Ten zakwestionował dotychczasową kwalifikacje oraz orzekł, iż przy tego typu transakcjach, gdy podmiot pośredniczący de facto udostępnia tylko karty paliwowe a odbiorca paliwa ma pewną dowolność w ich użyciu (np. w wyborze jakości paliwa), to transakcja zostanie uznana za usługę finansową polegającą na udzieleniu kredytu zwolnioną z VAT.

Po wydaniu orzeczenia, polskie sądy administracyjne wtórowały, iż podmiot pośredniczący nie dostarcza paliwa odbiorcy, tylko udostępnia narzędzia do jego nabywania i rozliczania. (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11.03.2020 r., sygn.: I FSK 915/16).

Karty paliwowe a VAT – interpretacja ogólna MFFiPR

Wracając do interpretacji ogólnej, Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej skatalogował cztery przesłanki, których łączne spełnienie nakazuje podmiotowi pośredniczącemu zakwalifikować czynność przekazania kart paliwowych odbiorcy jako świadczenie usług finansowych. Oto przesłanki:

1. nabywanie towaru przez odbiorcę (posiadacza karty) bezpośrednio od dostawców;
2. decydowanie wyłącznie przez odbiorcę w szczególności o sposobach nabycia towaru (wybór miejsca nabycia), ilości oraz jakości towaru, momencie zakupu i sposobie wykorzystania towaru;
3. ponoszenie przez odbiorcę (z wyłączeniem podmiotu pośredniczącego) całości kosztów związanych z nabyciem towaru;
4. ograniczenie się podmiotu pośredniczącego do udostępnienia odbiorcy instrumentu finansowego pozwalającego nabyć towar.

Przy niespełnieniu którejś z przesłanek, należy ocenić czy, dodatkowo, w danym modelu transakcji, prawo do rozporządzania towarami jak właściciel przechodzi na pośrednika. Wtedy tylko, podatnik będzie mógł zaklasyfikować daną transakcję jako dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT, może być to jednak problematyczne do wykazania.

Przesłanki zostały wyinterpretowane z omawianego wyroku TSUE oraz potwierdzających wyroków polskich sądów administracyjnych (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11.03.2020 r., sygn.: I FSK 63/16)

Jednakowoż Ministerstwo Finansów zaznacza, że z uwagi na mnogość funkcjonujących na rynku modeli transakcji z udziałem kart paliwowych, to każdy stan faktyczny powinien być analizowany osobno, z uwzględnieniem w szczególności charakteru i okoliczności transakcji dokonywanych między podmiotami. W związku z powyższym, nie należy automatyzować kwalifikacji przedmiotowej transakcji.

Interpretacja ogólna Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 15 lutego 2021 r. (sygn. PT9.8101.3.2020).