To ten urząd wspiera papieża. Kto stoi na jego czele?

Kuria Rzymska składa się z dykasterii (szczególnych jednostek administracyjnych) oraz wielu innych urzędów, które wspomagają funkcjonowanie Stolicy Apostolskiej. Każdy z nich ma określony zakres działalności, a zadania wykonywane przez pracowników kurii są szczegółowo sprawdzone i raportowane.

Najważniejszym urzędem w całej kurii jest Sekretariat Stanu. To podzielony na dwie sekcje urząd, na którego czele aktualnie stoi kard. Pietro Parolin. Członkowie sekretariatu prowadzą bieżące sprawy związane z funkcjonowaniem Stolicy Apostolskiej, a także kontaktują się z poszczególnymi dykasteriami w zakresie ich obowiązków.

Pracownicy sekcji ds. kontaktów z państwami mają za zadanie m.in. zawieranie konkordatów, reprezentowanie Watykanu w organizacjach międzynarodowych, a także ewentualne zmiany w strukturach poszczególnych kościołów. Członkowie sekcji spraw ogólnych załatwiają sprawy związane z codziennym funkcjonowaniem kościoła, redagują konstytucje apostolskie, listy i dekrety, a także opracowują dane statystyczne dotyczące funkcjonowania kościoła w różnych regionach świata. Sekretariat Stanu Stolicy Apostolskiej to urząd najściślej współpracujący z papieżem.

Ważną rolę w Kurii Rzymskiej, ale również w całym Kościele Katolickim odgrywa Dykasteria Nauki Wiary. Członkowie tego urzędu dbają o ochronę wiary katolickiej, weryfikują pisma teologiczne pod kątem zgodności z wiarą katolicką, a nawet obserwują i sprawdzają prywatne objawienia. Dykasteria ds. Biskupów zajmuje się ustanawianiem i łączeniem diecezji oraz rekomendowaniem kandydatur biskupich papieżowi.

Sprawami księży diecezjalnych zajmuje się z kolei Dykasteria ds. Duchowieństwa. Od wieków Kościół Katolicki dba o dialog międzyreligijny m.in. w ramach Dykasterii ds. Dialogu Międzyreligijnego.

Szczególną rolę w Kurii Rzymskiej odgrywa Synod Biskupów. Zadaniem zgromadzenia jest rozpatrywanie przedstawionych mu spraw i wysnuwanie wniosków. To organ doradczy. Wspomaganiem papieża zajmuje się także Kolegium Kardynałów, które zwoływane jest w szczególnych przypadkach. Aktualnie w skład kolegium wchodzi 236 kardynałów, z czego 124 ma prawa elektorskie (wybór nowego papieża podczas konklawe).

Kuria Rzymska posiada także specjalne urzędy poświęcone edukacji, osobom świeckim, komunikacji i administracji. Funkcjonują także szczególne komisje m.in. ds. ochrony małoletnich, archeologii sakralnej i państwa watykańskiego. Z kurią związane są także inne jednostki administracyjne – np. Fundusz Opieki Medycznej, Papieski Chór Muzyczny Kaplicy Sykstyńskiej, Instytut Dzieł Religijnych, a także znana wszystkim Gwardia Szwajcarska, czyli piesza formacja wojskowa, pełniąca funkcję straży przybocznej papieża.

Kuria Rzymska to złożona instytucja, która stanowi osobisty personel papieża. To właśnie on decyduje o kształcie kurii, sposobach funkcjonowania poszczególnych urzędów, a także o osobach w niej pracujących. Przyjęło się jednak, że członkami dykasterii są kardynałowie i biskupi, a pracownikami biur mogą być zarówno kapłani, zakonnicy, jak i osoby świeckie.

Kuria Rzymska wywodzi się z wczesnego chrześcijaństwa, a pierwszym stałym organem, jaki pomagał papieżowi, była Kancelaria Apostolska. Wraz z systematycznie rosnącą liczbą spraw podległych Watykanowi, stopniowo powstawały nowe dykasterie i inne jednostki administracyjne. Zauważalne zmiany wprowadził Sobór Trydencki, a w kolejnych latach reformy Piusa X.

Dużą rolę odegrały także zmiany wynikające z Soboru Watykańskiego II oraz modyfikacja Kodeksu Prawa Kanonicznego. Wszystkie zmiany odpowiadały na bieżące potrzeby Kościoła Katolickiego i były wprowadzane w odpowiedzi na jego potrzeby.

5 czerwca 2022 roku weszła w życie konstytucja apostolska Praedicate Evangelium, która znacząco zreformowała Kurię Rzymską. W wyniku reform nastąpiło połączenie niektórych urzędów, wybrane rady zostały zastąpione dykasteriami, a świeccy otrzymali możliwość kierowania poszczególnymi jednostkami. W konstytucje tej zapisane są także zadania członków Kurii Rzymskiej, ich powinności, a także obowiązki względem innych członków kościoła.