Tętniak aorty brzusznej diagnozowany jest u ponad 4% osób po 40. roku życia. Wg dostępnych danych, zdecydowanie bardziej narażeni na jego występowanie są mężczyźni. Mimo, że schorzenie może zagrażać życiu, tętniak zlokalizowany w tym miejscu bardzo często nie daje żadnych objawów, dlatego ważne jest regularne wykonywanie badań kontrolnych. Czym dokładnie jest tętniak aorty brzusznej, jakie są przyczyny jego występowania i metody leczenia? Wyjaśniamy w artykule.
Tętniak aorty brzusznej to bardzo często bezobjawowa, ale zagrażająca zdrowiu i życiu choroba. Szacuje się, że występuje u 4,5% populacji dorosłych po 40. roku życia. Dotychczasowe statystyki wykazują, że tętniak w brzuchu rozwija się aż 3 do 8 razy częściej u płci męskiej.
W związku z tym, że schorzenie może nie dawać wyraźnych symptomów, bardzo ważna jest profilaktyka, zwłaszcza regularne wykonywanie USG jamy brzusznej.
Niestety im większy rozmiar tętniaka, tym większe ryzyko jego pęknięcia, które może prowadzić nawet do śmierci pacjenta.
Czym jest tętniak aorty brzusznej?
Aorta to największe naczynie tętnicze człowieka, które rozprowadza utlenowaną krew po całym ciele. Jej przebieg zaczyna się od lewej komory serca, następnie przechodzi przez klatkę piersiową i jamę brzuszną, gdzie rozwidla się na dwie tętnice biodrowe wspólne.
Tętniak aorty brzusznej znajduje się między przeponą a odejściem wspomnianych tętnic biodrowych. O jego obecności mówi się, gdy dojdzie do stałego odcinkowego poszerzenia światła aorty o ponad 50% prawidłowego rozmiaru.
Podział tętniaków aorty brzusznej
Tętniaki aorty brzusznej można podzielić ze względu na przyczynę ich powstawania, kształt, budowę ścian oraz obraz kliniczny.
Pierwszy podział, zależny od etiologii, wyszczególnia:
- tętniaki miażdżycowe,
- tętniaki zwyrodnieniowe,
- tętniaki pozapalne,
- tętniaki pourazowe,
- inne rodzaje tętniaków.
Drugi podział, uwzględniający ich kształt, pozwala wyodrębnić:
- tętniaki workowate – rzadziej występujące w jamie brzusznej,
- tętniaki wrzecionowate – częściej diagnozowane w tej lokalizacji.
Trzeci podział, zależny od budowy ich ścian, wyróżnia:
- tętniaki prawdziwe – cała ściana naczynia jest wybrzuszona ,
- tętniaki rzekome – część warstw, z których składa się ściana, pęka, a uwypukleniu ulega cienka warstwa pozostałej części ściany aorty. Dzieje się tak przeważnie w wyniku urazu.
Czwarty podział, dotyczący obrazu klinicznego, wyszczególnia:
- tętniaki bezobjawowe,
- tętniaki objawowe,
- tętniaki pęknięte.
Przyczyny tętniaka aorty brzusznej
Wśród najczęstszych przyczyn tętniaka aorty brzusznej wymienia się miażdżycę. Pozostałe czynniki ryzyka to:
- uwarunkowania genetyczne – zespół Marfana, zespół Ehlersa-Danlosa,
- przepuklina brzuszna,
- choroba wieńcowa,
- nadciśnienie tętnicze,
- obturacyjna choroba płuc,
- przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych,
- infekcyjne zapalenie wsierdzia,
- sepsa,
- stany zapalne w przebiegu chorób takich jak kiła,
- zmiany pozapalne w wyniku chorób autoimmunologicznych, np. choroby Takayasu,
- palenie tytoniu,
- wiek – ryzyko rośnie po 40. roku życia, ale największe jest u pacjentów po 65. roku życia,
- płeć – choroba znacznie częściej wykrywana jest u mężczyzn niż u kobiet.
Objawy tętniaka aorty brzusznej
Tętniak aorty brzusznej u wielu pacjentów nie daje żadnych objawów i jest wykrywany przypadkowo podczas badania obrazowego jamy brzusznej.
Objawy tętniaka aorty brzusznej, jeśli się pojawią, to przede wszystkim:
- ból w dole pleców,
- stałe, gniotące bóle śródbrzusza i podbrzusza promieniujące do pęcherza moczowego, krocza, jąder, ud.
- obrzęk kończyn dolnych – obydwu lub jednej,
- obecność krwi w moczu,
- chudnięcie.
Najbardziej dotkliwe i trudne do przeoczenia objawy pojawiają się w momencie pęknięcia tętniaka. Gdzie boli, jeśli pęknie tętniak aorty brzusznej? Pacjenci skarżą się na nagły i ostry ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, promieniujący do podbrzusza i krocza.
Dolegliwościom często towarzyszą wymioty (nieraz z domieszką krwi), problemy z widzeniem, zaburzenia równowagi, niedowład kończyn, zaburzenia czucia, aż do utraty przytomności.
Tętniak aorty brzusznej a diagnostyka
Badaniem, które pozwala wykryć tętniaka aorty brzusznej jest przede wszystkim USG jamy brzusznej. Jeśli ultrasonograf nie pozwoli dokładnie określić rozmiaru tętniaka, zaleca się wykonanie dokładniejszej diagnostyki, czyli tomografii komputerowej (TK) lub rezonansu magnetycznego (MR).
Bardzo skuteczne w obrazowaniu tętniaków jest badanie angio-CT – tomografia komputerowa uwidaczniająca naczynia krwionośne. Pozwala ona precyzyjnie ocenić wielkość tętniaka, jego zasięg oraz położenie względem poszczególnych narządów i naczyń krwionośnych.
Jeszcze dokładniejszym badaniem jest angio-MR, czyli rezonans magnetyczny ukazujący naczynia krwionośne.
U pacjentów, którzy zgłaszają objawy niedokrwienia nóg, wykonuje się niekiedy badanie arteriograficzne. Jest to RTG z użyciem kontrastu, które pozwala uwidocznić tętnice niewidoczne na zwykłym zdjęciu rentgenowskim.
Leczenie w przypadku tętniaka aorty brzusznej
Pierwszym krokiem po zdiagnozowaniu tętniaka jest leczenie zachowawcze, które ma prowadzić do usunięcia czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Pacjentom zaleca się więc rzucenie palenia oraz stosowanie leków na nadciśnienie tętnicze, które zmniejszają tempo wzrostu tętniaków.
U pacjentów z tętniakami mniejszymi niż 4,5 cm zaleca się obserwację i kontrolne badania USG co 3 do 6 miesięcy. Pacjenci powinni pozostawać pod opieką lekarza chirurga naczyniowego.
Tętniak aorty a operacja
Operacja tętniaka aorty brzusznej przeprowadzana jest u chorych, których tętniak przekracza 4,5 cm lub, u których urósł on o 5 milimetrów w ciągu 6 miesięcy. Tacy pacjenci kierowani są na operację w wyznaczonym terminie.
Istnieją jednak czynniki, które mogą wykluczyć pacjenta z możliwości przeprowadzenia zabiegu. Przeciwwskazaniem jest wiek powyżej 85 lat, marskość wątroby, niewydolność nerek, zaawansowana choroba wieńcowa, niewydolność krążenia, duszność spoczynkowa, rozsiany nowotwór.
Wskazaniem do natychmiastowej operacji jest pęknięcie tętniaka. Zabieg polega na wszczepieniu protezy naczyniowej.
Tętniak aorty brzusznej a rokowania
Jeśli tętniak zostanie wykryty odpowiednio wcześnie, rokowania dla pacjenta są pomyślne. Zagrażające życiu jest jednak pęknięcie tętniaka. W wyniku wstrząsu hipowolemicznego dochodzi do śmierci w 40 do 60% przypadków.
Źródło tekstu: https://www.scmkrakow.pl/blog/choroby-i-dolegliwosci/choroby-kardiologiczne/tetniak-aorty-brzusznej-przyczyny-objawy-i-leczenie/
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS