Tata też rodzic. Nowe przepisy to nowe korzyści urlopowe dla ojców – sprawdzamy szczegóły

Urlopy dla osób, którym rodzi się dziecko, są istotnym elementem wsparcia
dla rodziców i umożliwiają im poświęcenie czasu na opiekę nad maluchem w
pierwszych miesiącach jego życia. Ostatnie zmiany w przepisach wprowadziły nowe
korzyści dla ojców, umożliwiając im dłuższy okres urlopu rodzicielskiego oraz
zmiany w dotąd obowiązujących przepisach prawa pracy.

Sprawdziliśmy, jak
wygląda kwestia urlopów dla: ojca na umowie o pracę, działalności gospodarczej
oraz taty ubezpieczonego w KRUS-ie. Poniżej przedstawiamy praktyczny poradnik, w
którym omawiamy zmiany w przepisach oraz różnice w urlopie ojcowskim i
rodzicielskim przewidzianym dla ojców.

Ojciec dziecka ma kilka możliwości, z których może skorzystać przy opiece nad dzieckiem. Ma do wyboru urlop ojcowski, części urlopu rodzicielskiego tylko dla
ojców, rodzicielskiego (potocznie zwanego “tacierzyńskim”, choć takie pojęcie nie funkcjonuje w prawie), opieki nad dzieckiem, urlopu wychowawczego czy
zwolnienia lekarskiego.

Od 26 kwietnia 2023 r. w polskim prawie pojawiło się sporo zmian zainicjowanych unijną dyrektywą work-life balance. W nowych przepisach łatwo się pogubić – dziś podpowiadamy najważniejsze zasady, które dotyczą pracujących ojców.

Urlop ojcowski – dwa
tygodnie tylko dla taty

Zatrudnieni na etacie oraz prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą
ojcowie mogą skorzystać z urlopu, który prawodawca przewidział tylko dla nich,
czyli urlopu ojcowskiego. 

Urlop ojcowski to przywilej wyłącznie dla taty dziecka.
Trwa dwa tygodnie i w 2023 roku uległ modyfikacji. Może
on wykorzystać ten rodzaj “wolnego” jednorazowo albo podzielić na dwie równe części. Istotne jest to,
żeby pilnować terminów, do kiedy można z niego skorzystać, a tu mamy ważną
zmianę w przepisach.

Po przekroczeniu tych terminów urlop ojcowski przepada. Ważne jest
też to, że prawo taty do urlopu ojcowskiego przysługuje ojcu niezależnie od
tego, czy matka jest pracownicą i może korzystać z urlopów związanych z
urodzeniem dziecka.

Dodatkowo mężczyzna zatrudniony na etacie może skorzystać z
jednego dnia urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia dziecka.

Wymiar urlopu
ojcowskiego

Urlop ojcowski udzielany jest w wymiarze do 14 dni kalendarzowych. Można go
podzielić na dwie części, trzeba tylko pamiętać o wskazanych powyżej terminach
na jego wykorzystanie.

Zatrudniony na etacie ojciec, przebywając na urlopie ojcowskim, jest objęty takimi samymi przepisami dotyczącymi ochrony miejsca pracy jak te, które dotyczą urlopu macierzyńskiego w zakresie:

• zakazu wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy;
• przerwania urlopu w związku z hospitalizacją dziecka;
• liczenia tygodnia jako 7 dni kalendarzowych.

Wynagrodzenie za czas
urlopu ojcowskiego

Za urlop ojcowski tacie należy się wynagrodzenie w wysokości 100%
wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Co do zasady podstawa wymiaru to przeciętne
miesięczne wynagrodzenie ojca dziecka wypłacone za okres 12 miesięcy
kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstało praw do zasiłku.

Urlop ojcowski na
działalności gospodarczej

Przedsiębiorca, któremu urodzi się dziecko, ma prawo do wypłaty zasiłku i
obniżenia składek ZUS za dwa tygodnie urlopu ojcowskiego. Łącznie może zyskać
kwotę 2337 zł. Wynika to z faktu, że ojciec prowadzący działalność gospodarczą
otrzyma zasiłek w wysokości 1675,58 zł. Jednak korzyścią będzie dla niego
też oszczędność na składkach ZUS w wysokości 661,96 zł. Ma to
związek z faktem, że ojciec, będąc na urlopie ojcowskim, zapłaci ZUS za 16
dni. Stąd łączna korzyść w wysokości 2337 zł.

Interaktywny
druk ZUS Z-3B przedsiębiorca może złożyć przez PUE ZUS na dzień przed rozpoczęciem
urlopu. 

Zgodnie z przepisami uchwalonymi w ramach “Polskiego ładu” zasiłek za
okres urlopu ojcowskiego został zwolniony z podatku
dochodowego. Urlop ojcowski może zostać wykorzystany przez tatę w
tym samym czasie, w którym matka dziecka korzysta z urlopu macierzyńskiego.

Urlop rodzicielski dla
taty

Urlop rodzicielski dla taty to urlop, z którego może skorzystać ojciec lub
ojciec adopcyjny dziecka, który:

• posiada ubezpieczenie chorobowe,
• jest zatrudniony na umowie o pracę lub prowadzi działalność
  gospodarczą.

Warunkiem skorzystania z urlopu rodzicielskiego przez ojca dziecka jest
rezygnacja matki z części urlopu macierzyńskiego. Po nowelizacji Kodeksu pracy
ustawodawca przewidział też dodatkowy, nietransferowalny na inną osobę urlop dla drugiego rodzica – 9 tygodni, z
którego z pewnością częściej będą korzystać ojcowie niż matki.

Urlop rodzicielski –
ważne zmiany od 26 kwietnia 2023 r.

Poza urlopem rodzicielskim dla taty ojciec malucha może także skorzystać z
urlopu rodzicielskiego. Od kwietnia 2023 roku został on wydłużony, dotąd wynosił 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego
dziecka i 34 tygodnie przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka. Urlop ten mógł
być wykorzystany przez jedno lub przez oboje rodziców (w takim przypadku
wymiar urlopu był wspólny dla obojga). W wyniku zmian, które weszły w życie 26
kwietnia 2023 r., wymiar urlopu rodzicielskiego uległ wydłużeniu do 41
tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 43 tygodni
przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka.

Żeby jednak wykorzystać pełny wymiar urlopu, muszą z niego skorzystać oboje
rodzice. Po nowelizacji kodeksu pracy 9 tygodni urlopu rodzicielskiego
przysługuje bowiem wyłącznie drugiemu z rodziców. Urlop może być
wykorzystywany jednocześnie przez oboje rodziców. Jeżeli jednak jedna osoba nie wykorzysta
przynajmniej 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, druga może wykorzystać go w
poprzednio obowiązującym wymiarze, tj. 32 lub 34 tygodnie.

Zmiana ta jest
niewątpliwie korzystna dla ojców, gdyż zazwyczaj nie korzystali oni z urlopu
rodzicielskiego. Co istotne, może on zostać wykorzystany w 5
częściach do końca roku, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. Za czas urlopu
rodzicielskiego również przysługuje zasiłek.

Wynagrodzenie na
urlopie rodzicielskim dla taty

Za cały okres urlopu
rodzicielskiego przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 70% podstawy
wymiaru zasiłku.

Jednak matka dziecka może w terminie nie później niż 21 dni po
porodzie złożyć wniosek o podwyższenie zasiłku, wówczas miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i
rodzicielskiego wynosi 81,5% podstawy wymiaru zasiłku.

Natomiast
w każdym przypadku pracownikowi-ojcu dziecka za okres nieprzenoszalnej
9-tygodniowej części urlopu będzie przysługiwał zasiłek w wysokości 70%
podstawy wymiaru zasiłku.

Czy pracodawca może
odmówić udzielenia urlopu rodzicielskiego ojcu?

Jeżeli pracownik złożył wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego dla
taty w odpowiednim terminie, pracodawca nie ma prawa mu go odmówić.
Sytuacja wygląda zgoła inaczej, jeżeli ojciec dziecka przegapi termin
złożenia wniosku — wówczas jego pracodawca wcale nie musi się na to zgodzić.

Wniosek o urlop rodzicielski
dla taty lub ojcowski

Ojciec, który chce skorzystać z urlopu rodzicielskiego dla taty, jak i
ojcowskiego, musi złożyć wniosek o dany urlop i niezbędne załączniki.

W przypadku urlopu rodzicielskiego dla taty są to:

• wniosek o urlop rodzicielski dla taty,
• oświadczenie pracownika, od kiedy ma zamiar przejść na urlop
  rodzicielski dla taty,
• kopię skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka,
• oświadczenie pracownicy (matki dziecka) o zamiarze rezygnacji z pozostałej
  części urlopu macierzyńskiego.

W przypadku urlopu ojcowskiego:

• wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego,
• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka – oryginał albo kopia (oryginał do
  wglądu),
• zagraniczny akt urodzenia dziecka – jeśli dziecko urodziło się za granicą –
  oryginał albo kopia (oryginał do wglądu).

Zasiłek macierzyński
dla ojca ubezpieczonego w KRUS-ie

Tato ubezpieczony w KRUS-ie może z kolei skorzystać z 9 tygodni urlopu. Zasiłek
za ten czas jest wypłacany w kontynuacji pobranego przez matkę zasiłku
macierzyńskiego.

Zasiłek macierzyński dla ojca ubezpieczonego w KRUS-ie wynosi 1 tys. zł
miesięcznie. Kwotę przysługującą za niepełny miesiąc
ustala się proporcjonalnie do liczby dni w tym miesiącu i zaokrągla się do 10
groszy w górę.  

Wniosek do KRUS-u o
zasiłek dla ojca

Zasiłek macierzyński ojcu dziecka będzie przysługiwał, jeżeli wniosek o
ustalenie prawa do zasiłku zostanie złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od
dnia zaprzestania pobierania zasiłku macierzyńskiego przez matkę. Złożenie
wniosku po tym terminie skutkować będzie odmową prawa do świadczenia. Żeby
skorzystać z zasiłku, należy złożyć druk druku KRUS SR-24B/04/2023 (dostępny na
stronie internetowej www.bip.krus.gov.pl w zakładce Formularze i
wnioski). 

Nowe przepisy dają szersze uprawnienia dla ojców w zakresie płatnej opieki
nad dzieckiem. Czas pokaże, jak chętnie ojcowie będą korzystać ze swoich
uprawnień związanych z rodzicielstwem.

Źródło:

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ