13 lipca w godzinach wieczornych mieszkańcy Parsabadu – irańskiego miasta leżącego nad rzeką Araks, wzdłuż której biegnie granica z Azerbejdżanem – ujrzeli nieznany obiekt unoszący się w oddali po drugiej stronie rzeki. Na opublikowanym na Twitterze filmie dobrze widać – mimo znacznej odległości – zarys białej sylwetki aerostatu. Balon obserwacyjny zniknął chwilę później.
– W ostatnich latach rząd Azerbejdżanu zakupił izraelskie balony szpiegowskie do nagrywania wideo i podsłuchu wojskowego. Używa ich do szpiegowania terenów granicznych i baz wojskowych Iranu i Armenii – poinformowały wkrótce źródła związane z Korpusem Strażników Rewolucji Islamskiej.
Co prawda na temat incydentu nie ma wiele informacji, ale zapewne Baku postanowiło sprawdzić w praktyce kupiony z Izraela balon obserwacyjny Tal Szamajim (niebiańska rosa). Obszar przygraniczny jest do tego doskonałym miejscem. Pierwsze wzmianki o zainteresowaniu takim zakupem pojawiały się w marcu.
Unofficial #Iran media suggesting object briefly seen on the border with #Azerbaijan from Parsabad city is an Israeli-acquired Sky Dew recon balloon. Earlier this year there were news reports of Baku acquiring aircraft, able to track objects over 250 km away. https://t.co/uHpvjowvBW pic.twitter.com/PglwOEk0rX
— Nagorno Karabakh Observer (@NKobserver) July 15, 2024
Wydarzenie, z pozoru błahe, należy rozpatrywać w ujęciu holistycznym. Od dłuższego czasu relacje Azerbejdżanu i Iranu są, delikatnie mówiąc, chłodne. Wojna w Górskim Karabachu w 2020 roku i zmiany terytorialne w jej następstwie jeszcze pogorszyły ten stan rzeczy. Od tamtego czasu stosunki na linii Teheran-Baku mają charakter sinusoidy: od względnej współpracy do ostrych napięć.
Jednym z punktów zapalnych jest zbliżenie Baku z państwami zachodnimi i Izraelem. Zdaniem Teheranu współpraca Azerbejdżanu i Izraela w sferze militarnej zagraża stabilności w regionie. W styczniu ubiegłego roku uzbrojony mężczyzna zaatakował ambasadę Azerbejdżanu w Iranie. Zginął wówczas szef ochrony misji dyplomatycznej. Azerbejdżan ewakuował personel ambasady i członków rodzin oraz zamknął placówkę na znak protestu. Rozdźwięk w ocenie tego zdarzenia z obu stron był znaczący. Baku uznało to za atak z pobudek politycznych, innymi słowy: terrorystyczny. Iran – za przeprowadzony z przyczyn osobistych. Ambasada wznowiła działalność, ale w innym miejscu.
19 maja oba państwa otworzyły na Araksie zaporę wodną, a urzędnicy nazwali ten projekt symbolem „długoterminowej współpracy” oraz „przyjaźni i życzliwości” między dwoma narodami. Ale w drodze powrotnej z ceremonii w katastrofie śmigłowca Bell 412 w ostanie Azerbejdżan Wschodni w północno-zachodnim Iranie zginął prezydent Ebrahim Raisi.
İlham Əliyev i Ebrahim Raisi w czasie spotkania w Astanie w 2022 roku (fot. The Presidential Press and Information Office of Azerbaijan)
Wróćmy jednak do kwestii aerostatu. Misją Tal Szamajim jest wykrywanie pocisków balistycznych i manewrujących, a także bezzałogowców i samolotów. W Izraelu wspiera działanie systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej, takich jak Proca Dawida i Żelazna Kopuła. W tym celu balon jest wyposażony w radiolokator z aktywnym skanowaniem elektronicznym (AESA). Balon może zapewnić ciągły dozór przez kilka dni i jest w stanie śledzić do 500 celów w zasięgu ponad 250 kilometrów. Jest również w stanie obronić się przed zakłóceniami, co oznacza, że jest szczególnie przydatny do wykrywania zagrożeń latających na małej wysokości.
Od marca 2022 roku balon Tal Szamajim pomaga Cahalowi w monitorowaniu przestrzeni powietrznej na granicy z Libanem. Szczególnie istotne jest wykrywanie mniejszych celów w dolinach północnego Izraela. Podobny balon działa na południu Izraela.
Ten z północy został przekazany izraelskim siłom zbrojnym w marcu 2022 roku. Już rok później został uszkodzony podczas burzy. Gdyby nie napaść Hamasu na Izrael w październiku ubiegłego roku, możliwe, iż zrezygnowano by z naprawy balonu, ale w ramach pilnej potrzeby operacyjnej i przy współpracy z Amerykanami w końcu przywrócono gotowość systemowi. Balon znów wzniósł się w powietrze w styczniu tego roku.
16 maja baza, z której wypuszczany jest balon, stała się celem ataku ze strony libańskiego Hezbollahu za pomocą dronów Ababil. Jeden dron uderzył w bazę – leżącą około 35 kilometrów od granicy z Libanem, w pobliżu miasta Tyberiada – i uszkodził elementy systemu. Jasne jest, że niewymagające tankowania ani wymiany załogi „oczy i uszy” Cahalu są łakomym kąskiem dla przeciwników, którzy choć w pewnej części chcą osłabić nadzór izraelskiej przestrzeni powietrznej.
Hezbollah targeted Sky Dew, Israel’s largest spy balloon with kamikaze UAVs.
This spy balloon served as a detection radar for unmanned aircraft and missiles.
It appears that Sky Dew was hit & damaged. pic.twitter.com/1C8tf6s1Tn
— Clash Report (@clashreport) May 16, 2024
Israeli Defence Forces Spokesperson’s Unit.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS