Przy dość konserwatywnych założeniach spadek PKB Polski z tytułu powodzi może wynieść 0,1-0,2 proc., a odbudowa doda łącznie w 2 kolejnych latach 0,8 proc. PKB – oceniają ekonomiści mBanku w opracowaniu przesłanym PAP Biznes. Ich zdaniem rząd ma przestrzeń na co najmniej 3-6 mld zł dodatkowego zadłużenia na pomoc po żywiole.
Eksperci mBanku rozpoczynają analizę od porównania skali obecnej powodzi z tą z 1997 r. W odniesieniu do ówczesnego PKB Polski straty wyniosły w ubiegłym stuleciu 2,6 proc. (12 mld ówczesnych złotych), regionalnie nawet do 10 proc. Przekładając samą wartość takiego kosztu na obecne warunki przez korekty o inflację wychodzi ok. 35 mld, a więc 1 proc. ubiegłorocznego PKB Polski.
Ekonomiści wskazują jednak, że liczba ta sama w sobie zawiera wiele różnych kategorii, a na dodatek z pewną dozą pewności można stwierdzić, że to szacunek i tak na wyrost i skala potrzebnej pomocy w aktualnej sytuacji będzie wyraźnie niższa.
“Po pierwsze, udział terenów objętych powodzią w tworzeniu wartości dodanej skurczył się od 1997 r. o 3 pp. (było 26,1 proc., jest 22,7 proc.). Po drugie, dotyczy to w szczególności wszystkich sektorów unisono. Po trzecie, idziemy w mniejszą skalę strat, zwłaszcza w infrastrukturze miejskiej, która jest bardzo kosztowna (kilka rzędów wielkości niższa skala zniszczeń we Wrocławiu)” – napisano.
Efekty powodzi, w podziale na pozytywne, negatywne, krótko- i długoterminowe podsumowujemy w tabelce. 5/x pic.twitter.com/uemmepXik1
— mBank Research (@mbank_research) September 24, 2024
“To na pewno nie jest więc liczba, która odpowiada wartości pomocy niezbędnej do udzielenia przez rząd. Ta jest być może nawet – nomen omen – o rząd wielkości niższa. Gdyby przyjąć szacunki z Japonii (opracowanie tamtejszego banku centralnego – PAP), średnia powódź +warta+ w stratach kapitału 0,2 proc. PKB regionu (poprzedzającego powódź) zniszczyłaby 0,2 proc. strumienia PKB w pierwszym roku, ale odrobiła 0,7 proc. w kolejnych dwóch latach. Tegoroczna powódź średnia z pewnością nie jest. Zapewne nie popełnimy dużego błędu mnożąc efekty przez 5” – dodano.
Przy takich założeniach w pierwszym roku spadek PKB w dotkniętych województwach wyniósłby 7 mld zł, co w odniesieniu do PKB całego kraju stanowiłoby ok. 0,1-0,2 proc. Ekonomiści mBanku oceniają, że liczba ta jest zapewne zawyżona, gdyż szacunki nie uwzględniają innych efektów opisanych w literaturze na temat gospodarczych skutków powodzi.
“Ale niech tam, przyjmijmy właśnie taką. Dużo ciekawiej robi się w kolejnych latach. Jeśli pozytywne efekty pomnożymy również przez 5, kolejne dwa lata przyniosą odbudowę PKB w wysokości 0,8 proc. w skali całego kraju. Reasumując, przy dość konserwatywnych założeniach ogólnopolski spadek PKB z tytułu powodzi wyniesie pomiędzy 0,1-0,2 proc., a następująca po nim odbudowa doda łącznie w dwóch kolejnych latach 0,8 proc. PKB” – napisano w raporcie.
Kwotowo 0,8 proc. PKB w kolejnych dwóch latach to ponad 24 mld zł (licząc w PKB z 2022 roku), a przy obecnym nominalnym wzroście PKB wyraźnie ponad 30 mld zł.
Eksperci mBanku oceniają, że przy znowu dość konserwatywnych założeniach rząd ściągnie z tego tytułu 0,2 proc. PKB w podatkach – na jeden rok wychodzi 3 mld zł, na dwa 6 mld zł, więc właśnie taką przestrzeń ma rząd na dodatkowe zadłużenie, przeznaczone później na działania osłonowe.
„Zakładając, że właśnie w takich okolicznościach teoria wspiera użycie długu publicznego, to co najmniej na kwotę 3-6 mld zł rząd mógłby się nawet dodatkowo zadłużyć w celu podstawienia siatki bezpieczeństwa pod bilanse podmiotów gospodarczych. To daje całkiem sporą przestrzeń, tym bardziej, że ostatnio pojawiły się rezerwy, które rząd może przesunąć” – napisano w raporcie.
„Uważamy, że tym razem pomoc udzielana podmiotom i osobom dotkniętym przez powódź będzie raczej hojna (oby była też szybka) – w pierwszym roku urzędowania i przy pierwszej tak poważnej próbie rząd nie może sobie tu pozwolić na wpadki. Lekcją niech będzie opracowanie NIK dotyczące powodzi z 1997 r., które raczej negatywnie opiniowało aspekt czasowy udzielanej pomocy oraz ogólną sprawczość władz. Przy założeniu +odrobienia lekcji+, odbudowa może być całkiem szybka, a ochrona bilansów podmiotów gospodarczych – skuteczna” – dodano.
Jak zauważają eksperci mBanku rząd ma dodatkowo do dyspozycji, zupełnie inaczej niż w 1997 r., sporą pulę środków unijnych, które można rozpisać na projekty dokładnie związane z odbudową oraz zabezpieczeniem przeciwpowodziowym.
Konkludując, ekonomiści zauważają, że polska gospodarka ma obecnie wolne moce wytwórcze, więc wyższe wydatki rządowe na odbudowę pozwolą je zagospodarować, a w takich warunkach straty fizycznego kapitału i infrastruktury na relatywnie małym obszarze (w skali kraju) nie muszą decydować o kierunku ruchu (w dół) na aktywności gospodarczej na poziomie krajowym. Podkreślają, że ochrona bilansów podmiotów ekonomicznych jest kluczowa.
“Pamiętajmy też, że alokowane na odbudowę środki polskie oraz unijne puchną z każdym dniem. Mamy wszelkie powody, aby sądzić, iż skala pomocy będzie odpowiednia, a może nawet z górką (patrz pomoc w czasie COVID-19). Efekty gospodarcze pomocy w 2020 i 2021 roku każdy pamięta. Zaryzykowalibyśmy też stwierdzenie, że nie ma co cyzelować. Lepiej przestrzelić niż nie dostrzelić” – dodają.
Autorzy raportu podkreślają, że nie próbują na siłę przekonać, że katastrofy naturalne są pozytywne, bo nie są.
“Polemice nie podlega niszczenie majątków, planów i marzeń ludności. Naszym celem było jednak naświetlenie problemu od strony czysto gospodarczej, a do tego właśnie potrzebowaliśmy czegoś, co opisuje aktywność gospodarczą. Wybraliśmy PKB. Oczywiście można krytykować, że podejście jest nadmiernie optymistyczne” – dodano. (PAP Biznes)
tus/ osz/
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS