Są wyposażeni w najnowszy rosyjski sprzęt. Dysponują czołgami, artylerią, bronią rakietową i siłą ognia, jakiej nie ma żadna prywatna firma wojskowa na świecie. Służą Rosji, a Unia Europejska nałożyła na nich sankcje.
– Mamy bardzo wyraźne dowody na to, że Rosjanie są zaangażowani w masowe pozasądowe egzekucje, torturowanie ludzi oraz masowe ataki na cywilów – mówiła Sorcha MacLeod z zespołu śledczego ONZ. – Systematycznie plądrują każde miasto lub wioskę, przez które przechodzą. Rosja twierdzi, że są nieuzbrojeni. Są uzbrojeni, biorą bezpośredni udział w działaniach wojennych i wiele wskazuje na to, że popełniają zbrodnie wojenne.
Raport opublikowany na początku lipca wywołał stanowczy protest Rosji. – To kłamstwo. Rosyjscy doradcy wojskowi nie mogli brać i nie brali udziału w żadnych zabójstwach czy grabieżach – twierdził rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.
Grupa Wagnera oficjalnie nie istnieje. W świetle rosyjskiego prawa samo bycie najemnikiem to przestępstwo. – Nie zmienia to jednak faktu, że najemnicy są centralnym elementem w geopolitycznym awanturnictwie Kremla – podkreśla Mark Galeotti, autor wielu książek o rosyjskich siłach zbrojnych.
Pod koniec listopada Parlament Europejski przyjął rezolucję potępiającą zbrodnie popełnione przez Grupę Wagnera i powiązane prywatne formacje wojskowe. „Państwo rosyjskie wydaje się ponosić odpowiedzialność za finansowanie, szkolenie, zarządzanie i dowodzenie operacyjne tymi paramilitarnymi grupami” – głosi rezolucja, która podkreśla, że działalność Grupy Wagnera przyczynia się do rozprzestrzeniania się wpływów Rosji w strefach konfliktu.
O objęcie restrykcjami Grupy Wagnera zabiegał o dłuższego czasu Paryż, który krytykuje udział najemników z tej firmy we wspieraniu reżimu wojskowego w Mali. Francuski dziennik „Le Figaro” zapowiedział, że 13 grudnia na posiedzeniu unijnej Rady do Spraw Zagranicznych przyjęte zostaną stosowne sankcje, a przyznanie pomocy dla malijskiej armii w wysokości 24 mln euro zostanie uzależnione od zerwania współpracy z rosyjskimi najemnikami.
Czytaj też: Niall Ferguson: Ostatecznym celem polityki Chin jest zdetronizowanie Stanów Zjednoczonych
Grupa Wagnera. Tajna Armia Putina
Kariera Jewgienija Prigożyna jest przykładem na to, jak funkcjonuje dzisiejsza Rosja. W czasach sowieckich dostał dwunastoletni wyrok za napad, oszustwa i stręczenie nieletnich. Potem sprzedawał hot dogi, by wreszcie kupić w Moskwie starą barkę, którą za blisko pół miliona dolarów zmienił w restaurację. Wyczuł moment, jak tłumaczył w jednym z wywiadów, zainspirowany paryskimi lokalami nad Sekwaną: ludzie zamożni „chcieli czegoś nowego w swym życiu, byli znudzeni jedzeniem kotletów zapijanych wódką”. Jego knajpa stała się jedną z atrakcji dla biznesmenów, władz miasta i Kremla. Latem 2001 r. Putin przyjął tu prezydenta Francji Jacques’a Chiraca, który chwalił jedzenie. Potem Prigożyn (osobiście podaje do stołu, gdy ma do czynienia z kimś naprawdę ważnym) serwował Geeorge’owi W. Bushowi, premierowi Japonii. W roku 2003 Putin urządził u niego urodziny.
Jewgienij Prigożyn dostał 12 lat za napad i stręczycielstwo. Po tym jak został kucharzem Putina, jest jednym z najbogatszych Rosjan i pośredniczy w wypłacaniu żołdu wagnerowcom.
Fot.: Misha Japaridze/Reuters / Forum
Został kucharzem Putina i pieniądze zaczęły szybko płynąć do jego kieszeni. Dostał kontrakt na catering w szkolnych stołówkach i jednostkach wojskowych. Stał się jednym z najbogatszych ludzi w kraju. W zamian był gotów dostarczać Kremlowi wszelkich usług. „Podejmie się każdego brudnego zadania – od walki z opozycją po wysyłanie najemników do Syrii. Putin mu ufa” – tłumaczyła Lubow Sobol związana z fundacją założoną przez Aleksieja Nawalnego.
We wrześniu 2013 roku dziennikarze odkryli, że Prigożyn jest właścicielem słynnej fabryki trolli, którzy pisali posty i komentarze w mediach społecznościowych, chwalące władze i krytykujące opozycję. W 2015 r. rozpowszechniali informacje, że za zamordowaniem Borysa Niemcowa stoi Ukraina. W czasie amerykańskich wyborów w 2016 r. zalali Facebooka i Twittera fake newsami, których celem było odsunięcie Hillary Clinton od prezydentury. Prigożyn był jednym z 13 Rosjan oskarżonych w śledztwie Roberta Muellera. Znalazł się na liście FBI dziesięciu najbardziej poszukiwanych osób za „domniemany udział w spisku mającym na celu oszukanie Stanów Zjednoczonych”.
W ramach państwowych kontraktów Prigożyn dostaje sumy znacznie przekraczające wartość usług. Część przeznaczana jest na finansowanie fabryki trolli, kolejna na prywatną armię Putina – twierdzi źródło w brytyjskiej dyplomacji. Prigożyn to pośrednik, który organizuje wypłatę dla najemników.
Grupa Wagnera. Zielone ludziki
– Naliczyliśmy 26 krajów, w których działają rosyjscy najemnicy. Są zaangażowani w okrucieństwa i korupcję – mówi Seth G. Jones z Centre for Strategic and International Studies w Waszyngtonie.
Prywatne przedsiębiorstwa wojskowe mają liczne zalety. Są tańsze, elastyczniejsze i często lepiej wyszkolone niż regularne formacje. W przypadku Rosji służą jako narzędzia politycznego wpływu, a władze mogą twierdzić, że nie mają z nimi nic wspólnego. Rosyjscy żołnierze zabici w wojnach w Czeczenii solidnie obciążyły polityczne konto Putina, za zabitych z Grupy Wagnera Kreml nie odpowiada.
Rosja jest jednym z największych dostawców najemników na świecie. – Ich doktryna wojskowa zawsze pozostawiała miejsce dla raczej luźnych sojuszników, jak czeczeńscy bojownicy czy Kozacy. Jednak zazwyczaj uważano, że rola tych najemników w walce jest marginalna. W wojnie hybrydowej jest solidna nisza dla „małych zielonych ludzików” – tłumaczy dziennikarz „Timesa” Roger Boyes.
Grupa Wagnera jest wyposażona w najnowszy rosyjski sprzęt, co stanowi kolejną wskazówkę bliskich związków z Kremlem. Już na początku 2016 roku w jej skład wchodziły co najmniej cztery kompanie piechoty uzupełnione czołgami, artylerią i bronią rakietową. – Żadna prywatna firma wojskowa na świecie nie dysponuje taką siłą ognia – twierdzi oficer Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, zajmujący się działalnością grupy w obwodzie donieckim.
Główna baza wagnerowców znajduje się w mieście Molkino w Kraju Krasnodarskim i jest zarządzana wspólnie z 10. Brygadą Specjalnego Przeznaczenia GRU (wywiad wojskowy). Nie zdarza się, aby prywatna firma militarna dzieliła bazę z elitarną jednostką wojskową. Ukraińskie źródła twierdzą, że istnieją mocne dowody na to, że Grupa Wagnera jest w pełni podporządkowana GRU.
Rekruci nie mogą nikomu podawać swojej lokalizacji. Telefony komórkowe i tablety są rekwirowane. Zabiera się również paszporty i inne dokumenty – w zamian najemnicy dostają bezimienny identyfikator z numerem poprzedzony literą M. W czasie szkolenia otrzymują około tysiąca euro miesięcznie, za dzień w walce – około 100, a za dzień zwyczajny – około 75, co stanowi ułamek wynagrodzenia zachodniego najemnika.
Nazwa grupy wywodzi się od pseudonimu „Wagner” podpułkownika Dmitrija Utkina, byłego oficera specnazu, weterana z Czeczenii, który uchodzi za dowódcę formacji. „Jest znany ze swojego przywiązania do estetyki i ideologii III Rzeszy. Jego pseudonim pochodzi od nazwiska kompozytora” – twierdzi rosyjski portal Fontanka.
Grupa Wagnera pomagała w rozbrojeniu ukraińskich żołnierzy po aneksji Krymu. Po prawie bezkrwawych działaniach na Krymie ludzie Wagnera otrzymali zadanie w Donbasie. „Dzięki ich wsparciu powstańcy byli w stanie szybko zdestabilizować ukraińskich stróżów prawa na terenie dwóch obwodów, unieruchomić działanie lokalnych władz, przejąć magazyny amunicji, opanować ulice…” – twierdzi rosyjski nacjonalistyczny portal Sputnik i Pogrom. Potem grupa zasłynęła z innych czynów, mordując separatystycznych watażków, którzy przestali słuchać poleceń Moskwy.
Czytaj też: Jak Paweł Durow stworzył ulubione narzędzie terrorystów, fałszerzy pieniędzy i handlarzy narkotyków
W 2015 r. zostali przerzuceni do Syrii. Ich pierwszym zadaniem było szkolenie elitarnych jednostek reżimu Asada. Potem pomagali odzyskać Palmyrę z rąk ISIS. Było jasne, że walczą w miejsce regularnych rosyjskich sił. Pod koniec 2017 roku agencja AP uzyskała kopię pięcioletniego kontraktu między Evro Polis, firmą należącą do Prigożyna, a syryjską państwową spółką naftowo-gazową General Petroleum Corp. Zgodnie z nim firma kucharza Putina miała przejąć 25 procent wpływów z wydobycia ropy i gazu na polach, które jej kontrahenci przejmą i zabezpieczą przed bojownikami Państwa Islamskiego. To był nowy model biznesowy Grupy Wagnera – odbija złoża paliw, uranu, złota czy diamentów w jakimś państwie w zamian za znaczącą część zysków.
Przygoda grupy w Syrii dobiegła końca w 2018 roku. 7 lutego około 600 rosyjskich najemników rozpoczęło szturm na pozycje Syryjskich Sił Demokratycznych. Nie wiedzieli, że w jednostce przebywa około 30 żołnierzy Delta Force i Rangersów, śmietanki amerykańskich sił specjalnych, którzy natychmiast wezwali wsparcie. Wagnerowcy byli pod ostrzałem artylerii, dronów US-Reaper, myśliwców stealth F-22, F-15, bombowców B-52 i helikopterów Apache. Fala za falą uderzały w Rosjan, połowa z 600 najemników zginęła lub została rannych, ale wytrzymali przez cztery godziny. Była to pierwsza bezpośrednia bitwa Waszyngtonu i Moskwy od czasów wojny wietnamskiej. Najpewniej doszło do niej bez rozkazu, a nawet wiedzy Kremla. Podsłuchane rozmowy telefoniczne dowodzą, że Prigożyn zlecił atak po rozmowie z syryjskimi partnerami biznesowymi. Nie zamierzał rozpętać III wojny światowej, po prostu bronił swoich interesów.
Grupa Wagnera. Bandyci do wynajęcia
„Rosja bierze Afrykę bez walki” – ogłosiła agencja Novosti w niedawnej analizie strategii Kremla. Grupa Wagnera stała się bardzo popularnym wyborem dla afrykańskich przywódców. Sudan, Niger, Czad, Burkina Faso, Gwinea, Mozambik czy Mauretania zwróciły się o pomoc. Najemnicy oferują ochronę wysoko postawionych urzędników, szkolenie wojska, tłumienie antyrządowych zamieszek. I pomoc w kampaniach wyborczych, wprowadzając swoich agentów wpływu.
Ceny są znacznie niższe od zachodnich, jednak Rosjanie często nie doceniają skali trudności. Dwa lata temu 200 najemników wylądowało w Mozambiku, by walczyć z grupami islamistów na bogatej w gaz północy kraju. W zamian rosyjskie firmy miały uzyskać dostęp do surowców naturalnych. Jednak najemnicy zostali szybko pokonani.
– Moskwa uzbraja niektóre z najsłabszych rządów regionu i wspiera autokratycznych władców kontynentu. To grozi zaostrzeniem napięć – mówi Judd Devermont z Center for Strategic and International Studies .
Jedno z pierwszych zdań, których dzieci uczą się w szkole w Republice Środkowoafrykańskej, brzmi: „Jestem głodny”. To jedno z najbiedniejszych państw na świecie. W grudniu zeszłego roku prezydent kraju Faustin-Archange Touadéra sprowadził setki najemników z Rosji, aby pokonać rebeliantów, którzy chcą go obalić.
Rosja obiecała stabilizację. Jednak nie dotrzymała obietnicy. – Republika Środkowoafrykańska wygląda nawet gorzej niż wcześniej – twierdzi Paul Stronski z Carnegie Endowment for International Peace. Wagnerowcy byli oskarżani o przemoc w Syrii i Libii, ale tutaj skala jest znacznie większa. Zachowują się jak bandyci do wynajęcia. Pod koniec ubiegłego roku grupa „instruktorów” otworzyła ogień do ciężarówki na punkcie kontrolnym, zabijając trzech cywilów i raniąc piętnastu, w tym sześć kobiet i dziecko. W lutym siły rosyjskie i żołnierze rządowi otworzyli ogień do cywilów, którzy szukali schronienia w meczecie. – Weszli do budynku i kontynuowali strzelanie wewnątrz meczetu. Kilka osób cywilnych zostało zabitych – mówi raport ONZ. Rosjanie zostali również oskarżeni o powszechną grabież „nie tylko podczas przeszukiwania domów i punktów kontrolnych, ale także po zabiciu cywilów”. 20-letnia kobieta została uprowadzona i zgwałcona przez kilkunastu najemników. – Torturowali mnie jak zwierzę – opowiadała. Zbieranie dowodów jest bardzo trudne, bo składający skargi często znikają bez śladu. – Doświadczeni pracownicy organizacji humanitarnych nigdy nie widzieli czegoś takiego. A są to ludzie, którzy pracowali we wszystkich najgorszych miejscach – mówi jeden z zachodnich dyplomatów.
Macron nazwał niedawno prezydenta Republiki Środkowoafrykańskiej „zakładnikiem Wagnera”, zaalarmowany wkroczeniem Rosji do byłej francuskiej kolonii, z którą utrzymywał bardzo bliskie stosunki . Ale wkrótce ogłosił, że Francja wycofuje się z Mali, stwarzając pustkę, którą może zagospodarować Kreml. Jak mówi Stronski: – Rosja chce być traktowana poważnie jako mocarstwo geopolityczne. Zajmuje miejsce Zachodu w krajach, z których Zachód się wycofał. Tajna armia Putina odgrywa w tym niemałą rolę.
Zobacz więcej: Prezydent chce udawać, że cokolwiek znaczy i że jest twardym politykiem. Na każdym kroku widać, że to nieprawda
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS