Tajemnica egzekucji, w której zginął słynny warszawski literat

Tę zbrodnię po ponad 80 latach przypomniał prof. Tomasz Szarota. Wybitny historyk wydał właśnie książkę „Zapomniana egzekucja. Natolin, listopad 1939″ (Bellona, Warszawa 2021).

Rafał Marceli Blüth był jego ojcem. „Jestem pogrobowcem, urodziłem się kilka tygodni po Jego śmierci” – wyznał w książce prof. Szarota. Przyszedł na świat 2 stycznia 1940 r.

Okno z widokiem na trybunę Hitlera

Warszawa skapitulowała 27 września 1939 r. Tydzień później – 5 października – Niemcy urządzili w Alejach Ujazdowskich defiladę zwycięstwa. Z trybuny swoje oddziały pozdrawiał Adolf Hitler. W przeddzień defilady niemieckie służby zapukały do mieszkań w Alejach Ujazdowskich 17, z których widać było trybunę. Jedno z nich należało do obywatela Szwecji Haralda Axella, dyrektora Banku Polsko-Amerykańskiego, ale teraz wynajmowało je małżeństwo Elida Maria Szarota i Rafał Marceli Blüth. Ona była romanistką, on krytykiem literackim, rusycystą i sowietologiem. Pracowali w domu nad tłumaczeniem na język polski sztuki teatralnej „Josef” (polski tytuł „Sprawa Jakubowskiego”) w oryginalne napisanej po niemiecku przez matkę Elidy Marii – Eleonorę Kalkowską. Dramat opowiada o skazaniu na śmierć przez sądownictwo Republiki Weimarskiej niewinnie oskarżonego polskiego robotnika rolnego. W przeszłości wystawiany był w Niemczech przy protestach hitlerowców. Grano go także w Polsce, m.in. w Teatrze Ateneum. Pierwszy przekład sztuki nie był jednak udany. Stefan Jaracz poprosił Blüthów o przetłumaczenie „Josefa” na nowo. Zapowiedział, że otworzy tym przedstawieniem nowy sezon teatralny po przegnaniu Niemców. „Dnia 4 października 1939 r., kiedy siedzieliśmy w domu nad przekładem, przyszli do naszego mieszkania dwaj umundurowani Niemcy. Zostaliśmy zaskoczeni tym wejściem, ponieważ znajdowaliśmy się w mieszkaniu, któremu przysługiwały prawa eksterytorialne” – zeznała w 1971 r. Elida Maria Szarota przed Główną Komisją Badań Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. – “Jeden z Niemców, po obejrzeniu oryginału sztuki tłumaczonej przez nas, powiedział >>Das ist ein sehr schlechtes Stück<< [To bardzo zła sztuka – red.]. Sztuka ta i maszyna do pisania zostały z miejsca skonfiskowane, a wobec nas zastosowany został areszt domowy. Jednocześnie z uwagi na mającą się odbyć w dniu 5 października defiladę przed Hitlerem zabroniono nam patrzeć przez okno na ulicę”.

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ