Szkoła w Borzykowej

Poniższy tekst został zaczerpnięty ze strony internetowej szkoły oraz uzupełniony moimi informacjami.

Szkoła w Borzykowej została założona około 1876 roku. Pierwsza nauczycielka miała na nazwisko Smólska, druga Faszczewska, trzecim nauczycielem był Antoni Pniakowski. Prowadził tę placówkę od 1894 do 1917 roku. Pierwsza szkoła została wybudowana na koszt mieszkańców. Był to drewniany budynek, w którym oprócz jednej izby lekcyjnej znajdowało się mieszkanie dla nauczycielki, która samodzielnie prowadziła szkołę. Językiem wykładowym był język rosyjski ze względu, że akurat te tereny znajdowały się wówczas pod zaborem rosyjskim.

Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

W 1899 roku w Borzykowej wybuchł pożar. Spłonęło kilkanaście domów oraz budynek szkolny. Przez rok dzieci uczęszczały na lekcje do wsi Pierzaki. W 1901 roku wybudowana została nowa, murowana szkoła, funkcjonująca do 1959 roku. Obecnie, po remoncie służy jako dom nauczyciela. W 1919 roku, już w wolnej Polsce uruchomiona została szkoła czteroodziałowa. Powstała konieczność zwiększenia bazy lokalowej. Brak środków finansowych powodował, że sale lekcyjne były wynajmowane w budynku parafialnym. Nauczycielką szkoły została W. Brzezańska. Uczyła w oddziale drugim i trzecim, a odział pierwszy i czwarty prowadzil Piotr Biesaga, będący kierownikiem szkoły od 1917 roku. Brzezańska uczyła krótko, na jej miejsce przyszedł Ignacy Orlikowski. W 1920 roku utworzono oddział piąty, a w roku szkolnym 1925/26 także oddział szósty. W latach 1919-1930 liczba oddziałów stale rosła, od czterech w 1919 do siedmiu w 1930 roku. W 1921 roku ponownie uległo zmianie kierownictwo szkoły – objął je Ignacy Orlikowski, który tę funkcję sprawował do 1950 roku. W opisywanym okresie nauczyciele byli inicjatorami wielu imprez dochodowych, np. jasełek, przedstawień teatralnych z których dochody przeznaczone były na różne cele: na zakup książek do biblioteki szkolnej, na budowę ogrodzenia cmentarza, na zorganizowanie w Borzykowej straży pożarnej. Praca w szkole była bardzo trudna. Wskazuje na to mała liczba nauczycieli, brak sal lekcyjnych oraz bardzo liczne klasy. Najczęściej w skład jednej klasy wchodziło ponad pięćdziesięcioro uczniów. Dzieci uczyły się wówczas na zmiany. Szkoła wynajmowała także sale w budynku parafialnym. Jednak w roku szkolnym 1925/26 spotkało się to ze sprzeciwem ze strony uczącego wówczas księdza. Powyrzucał z sali szkolne ławki i podburzał ludność przeciw szkole. Ignacy Orlikowski wspominał: „dużo pracy trzeba będzie włożyć, by odwrócić zło, które spowodował ksiądz.” W 1933 roku nauczyciele powołali Towarzystwo Popierania Budowy Szkoły Publicznej. Prowadzili czynną akcję propagandową wśród społeczeństwa, gromadzili fundusze. Wybuch drugiej wojny światowej zniweczył wszystkie dotychczasowe poczynania na bardzo długo. W okresie okupacji hitlerowskiej szkoła funkcjonowała zachowując pozory normalności. Zgodnie z polityką okupanta, z programów szkół usunięta została historia i geografia, a nauczanie języka polskiego w znacznym stopniu okrojono.

Kierownik szkoły – Ignacy Orlikowski od dnia 15 lipca 1942 do 31 lipca 1944 roku wraz z nauczycielami prowadzili tajne nauczanie. Po zakończeniu wojny od roku szkolnego 1946/47 wprowadzono do szkół klasy siódme. W wyniku tego szkoła w Borzykowej stała się szkołą siedmioklasową. W pierwszym piętnastoleciu po wojnie szkoła funkcjonowała w bardzo trudnych warunkach, zarówno lokalowych jak i organizacyjnych. Pomieszczenia na klasy wynajmowane były dodatkowo w domach prywatnych, bo stara szkoła dysponowała tylko dwoma klasami. Od roku 1950 funkcję kierownika szkoły sprawowała Bogusława Mielczarek. Następnie od września 1954 roku funkcję kierownika objął Edward Świtoń. Aby przyspieszyć budowę nowego budynku szkolnego, nauczyciele wraz z uczniami organizowali dochodowe imprezy, z których fundusze przeznaczono na zakup materiałów budowlanych. 3 lutego 1958 roku przystąpiono do kładzenia fundamentów pod nowa szkołę. Do czerwca 1958 roku wybudowano parter. 15 października 1959 roku przekazano do użytku nowy budynek. W budynku znajdowały się cztery izby lekcyjne, kancelaria, kuchnie i dwa mieszkania dla kadry pedagogicznej. Nowa szkoła okazała się być za mała, nie mieściła wszystkich uczniów. Część z nich uczyła się nadal w starym budynku z 1901 roku. W 1966 roku w wyniku reformy szkolnictwa, szkoły zostały przemianowane na ośmioklasowe. Było to ważnym wydarzeniem dla pracy szkoły w Borzykowej. Pociągnęło za sobą zwiększenie liczby zatrudnionych nauczycieli do siedmiu, a także zwiększenie ilości sal lekcyjnych. W 1967 roku kierownikiem szkoły został Edward Szewc. Latem 1970 roku przystąpiono do kapitalnego remontu starego budynku szkolnego, przebudowano ściany wewnętrzne w części mieszkalnej uzyskując dodatkowo jedną salę lekcyjną. Od 1972 roku funkcję dyrektora sprawowała Irena Wodzisławska. Rok szkolny 1972/73 przyniósł jeszcze pewne zmiany w pracy szkoły. W jednej z klas lekcyjnych została zorganizowana klasa „zerowa”. W 1976 roku rozpoczęto generalny remont w szkole. Budynek został skanalizowany, założono centralne ogrzewanie. Remont objął głównie piętro, po remoncie uzyskano na piętrze pięć klas lekcyjnych oraz pomieszczenie na bibliotekę szkolną i pokój nauczycielski. Zatem łącznie szkoła posiadała osiem sal lekcyjnych. Niestety nie wybudowano sali gimnastycznej. Przez rok dyrektorem szkoły był nauczyciel Józef Kras. Rok przyniósł ogromne zmiany. Z dniem 1 sierpnia 1976 roku Szkoła Podstawowa w Borzykowej otrzymała status szkoły zbiorczej. W wyniku tego zlikwidowane zostały szkoły w pobliskich miejscowościach. Jednocześnie nastąpiła zmiana obwodu szkolnego. Zmiany te spowodowały zwiększenie liczby uczniów oraz wprowadzenie dowozu uczniów. Od 1978 roku dyrektorem szkoły został mianowany Krystian Wąsek. W okresie tym szkoła pracowała na dwie zmiany ze względu na dużą ilość uczniów oraz podwójne oddziały. W 1984 roku stanowisko dyrektora objęła Alicja Wąsek. Mimo szczupłej bazy lokalowej szkoła w Borzykowej posiadała największa liczbę uczniowi na terenie gminy. W roku szkolnym 1989/90 liczba młodzieży szkolnej objętej nauczaniem wynosiła 252 uczniów. Od 1990 roku dyrektorem szkoły została Ewa Kuras. W związku z reformą w szkolnictwie, powołaniem na dyrektora gimnazjum, w 1999 roku stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej objęła Krystyna Zaskórska. Od roku szkolnego 2013/2014 dyrektorem szkoły jest Barbara Koper.

Kilka zdjęć z kroniki szkolnej

1 września 1950 roku

Modernizacja szkoły

Widok na Borzykowę, po lewej górujący dach to szkoła z 1901 roku

Moje zdjęciaCzerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Absolwenci klasy szóstej z rocznika 2000 ufundowali przed szkołą taką pamiątkę. Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Na budynku szkoły znajduje się tablica upamiętniająca powstanie Konspiracyjnej Rady Narodowej dla gminy Maluszyn. 18 sierpnia 1944 roku w domu rodziny Piaseckich w Borzykowej odbyło się spotkanie założycielskie. Tablica została wmurowana w czterdziestolecie tego wydarzenia, w 1984 roku. Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Zbliżenie na tablicę. Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek

Ważne informacje

Jestem autorem wszystkich artykułów i zdjęć (chyba, że zaznaczyłem, że jest inaczej w jakimś konkretnym przypadku). Czasami korzystam ze starych zdjęć znalezionych w internecie, prasie, książkach, przesłanych przez Czytelników. Staram się pytać o zgodę na wykorzystanie takiego zdjęcia, ale nie zawsze to jest możliwe, a czasem niepotrzebne. Jeśli jednak naruszyłem czyjeś prawa autorskie, proszę o kontakt. Zdjęcia w artykułach są mniej więcej aktualne w stosunku do daty opublikowania artykułu, chyba, że zaznaczyłem inaczej. Jeśli znalazłaś/-eś błąd, chcesz coś zasugerować, skrytykować, pochwalić, napisz na [email protected] – wychodzę z założenia, że nie jestem nieomylny i mogłem coś przegapić, o czymś zapomnieć albo po prostu czegoś nie wiem. Pamiętaj także, że możesz sobie do woli i za darmo czytać, oglądać, ale nie wolno Ci kopiować żadnych moich tekstów oraz żadnych zdjęć. Jeśli jednak bardzo chcesz wykorzystać coś mojego, napisz na [email protected] – na pewno się dogadamy i tu niekoniecznie chodzi o pieniądze 🙂

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ