Barwy szat przypisane są zarówno do okresów zwykłych i postnych, jak i określonych rodzajów świąt. Co istotne, każdy z kolorów kryje w sobie niebywale bogatą symbolikę oraz podkreśla charakter danej uroczystości. Wśród barw roku liturgicznego wymienia się zieleń, fiolet, czerwień oraz biel – podczas religijnych wydarzeń można jednak dostrzec więcej kolorów szat. W tym artykule omawiamy symbolikę kolorów szat w religii chrześcijańskiej.
Szaty liturgiczne – co warto wiedzieć?
Szaty liturgiczne wywodzą się od szat, które były wykorzystywane już w starożytnym Rzymie i Grecji. Początkowo nie były one odmienne od szat noszonych przez zwykłych obywateli, chociaż kapłan na czas Eucharystii zmieniał swój strój codzienny na świąteczny. Kolejne stulecia przyniosły zmiany w wyglądzie szat, jednak pierwotne formy zostały zachowane. Zauważalne były coraz częstsze zdobienia kamieniami szlachetnymi, haftowanie znaków Eucharystii czy biblijnych scen.
W obrządku rzymskokatolickim wymienia się kilka najistotniejszych elementów ubioru duchownych. Wśród nich wymienia się albę, czyli długą, białą szatę – wywodzi się ona od starożytnej tuniki i posiada długie rękawy sięgające do kostek. Jej skróconą wersją jest komża o szerokich rękawach. Obydwie szaty symbolizują czystość duszy i mogą być dodatkowo przepasane cingulum, to znaczy grubym sznurem z frędzlami na końcach.
Podczas sprawowania sakramentu chrztu i małżeństwa kapłani ubierają natomiast kapę – długą, sięgającą stóp pelerynę. Co ciekawe, wywodzi się ona z szat książąt i królów. Kapa zapinana jest pod szyją specjalną klamrą, a na całość zakładana jest komża, alba bądź stuła. Wspomniana stuła jest szeroką wstęgą posiadającą odrobinę rozkloszowane końce. Element ten symbolizuje władzę i godność kapłana. Oprócz tego, wśród szat liturgicznych wymienia się ornat – szatę luźno zwisającą z przodu, tyłu i po bokach. Wkładana jest ona przez głowę.
Szaty liturgiczne wykonane i tworzone ręcznie we Włoszech oraz tworzone w Polsce dostępne są tutaj: https://www.holyart.pl/akcesoria-liturgiczne/paramenty-szaty-liturgiczne-bielizna-kielichowa-nakrycia. Do ich produkcji wykorzystano wysokojakościowe materiały, a proces szycia przebiegał z należytą starannością.
Kolory szat w religii chrześcijańskiej – co symbolizują?
Szaty w religii chrześcijańskiej mogą przybierać różnorodne barwy. Kryje się w nich bogata symbolika, którą warto poznać.
Biel
Biel nawiązuje do radości, doskonałości i czystości. Symbolizuje ona niebiańską chwałę oraz niebiańską radość zbawionych. Barwa biała zauważalna jest w dniu Bożego Narodzenia oraz Zmartwychwstania, a także podczas wielkoczwartkowej Mszy Wieczerzy Pańskiej. Szaty białe ubierane są też w trakcie nabożeństw, które wiążą się z obchodami maryjnych świąt czy wspomnień aniołów i świętych, którzy nie byli męczennikami. Niekiedy kapłani ubierają biały ornat również na pogrzeb dziecka bądź dorosłego, jeśli właśnie taka była ostatnia wola zmarłej osoby.
Czerń
Czerń to barwa żałoby i smutku. Z tego względu szaty o takiej kolorystyce można zobaczyć w trakcie mszy w intencji zmarłych czy podczas pogrzebów.
Fiolet
Fioletowy kolor symbolizuje godność, pokorę oraz pokutę. Co więcej, fiolet stanowi barwę oczekiwania. Sprawia to, że szaty fioletowe zakładane są przez kapłanów podczas Adwentu i Wielkiego Postu.
Czerwień
Czerwień to kolor krwi – z tego powodu w liturgii jest on używany w dni, podczas których wspominana jest męka Pańska. To wydarzenia, takie jak Niedziela Męki Pańskiej, Wielki Piątek, a także święto Podwyższenia Krzyża. Ma to przypominać o krwi Baranka – Jezusa Chrystusa. W dni wspomnień świętych męczenników czerwień stanowi natomiast wspomnienie o ich krwi. Co więcej, czerwień to kolor ognia, dlatego jest wykorzystywany podczas obchodów wydarzeń związanych z Duchem Świętym. Czerwone szaty wskazują również na nieskończoną miłość do Boga.
Róż
Róż jako jaśniejsza od fioletu barwa wskazuje na chwilowe wytchnienie podczas okresu umartwiania i zadumy. Kolor wskazuje też na radość z powodu zbliżającego się święta. Szaty w takim kolorze możemy zobaczyć niezwykle rzadko, bo w trzecią niedzielę Adwentu oraz czwartą niedzielę Wielkiego Postu.
Zieleń
Najczęściej możemy zobaczyć szaty zielone – są one zakładane przez duchownych w okresie zwykłym, w niedziele oraz w dni powszednie okresu zwykłego w trakcie roku liturgicznego. Zieleń to kolor wiosny, symbolizujący odrodzenie, nadzieję, sprawiedliwość i miłość. W Biblii zauważyć można wielokrotne nawiązania do tej symboliki.
Inne kolory
Szaty duchownych występują w również innych barwach niż te wymienione powyżej. Można wymienić przy tym elementy złote – mogą one zastąpić wszystkie inne kolory, oprócz czerwieni oraz fioletu. To najbardziej uroczysty kolor. Oprócz tego, w trakcie nabożeństw maryjnych niektórzy księżą zakładają szaty liturgiczne o barwie niebieskiej. Taki ubiór jest jednak wynikiem regionalnego kultu i nie należy do kanonu liturgicznych kolorów.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS