Stulecie archiwum

W ubiegłą środę odbyła się uroczystość nadania sali wystawowej AP imienia dr Heleny Kisiel. Chwilę później otwarto wystawę „Nauczyć szacunku dla historii”, poświęconą dr Kisiel. We wzruszającej uroczystości wzięli udział jej przyjaciele i współpracownicy, a także przedstawiciele społeczności kulturalno-naukowej Radomia.

Helena Kisiel urodziła się 4 lutego 1925 w Radomiu, zmarła 4 stycznia 2015 także w tym mieście. W 1952 roku ukończyła studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. W archiwum w tym mieście pracowała w latach 1951-53. W 1953 przeprowadziła się do Radomia i rozpoczęła pracę w Archiwum Państwowym. Kierowała nim w latach 1959-1986, a po przejściu na emeryturę pracowała tu kustosz. W 1979 uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Wrocławskim.

https://www.cozadzien.pl/zdjecia/otwarcie-wystawy-poswieconej-helenie-kisiel-zdjecia/76468

Także w środę na pl. Corazziego otwarta została ekspozycja plenerowa „Radomski Bastion Pamięci. 100 lat Archiwum Państwowego w Radomiu”. Na kilkunastu planszach przedstawiono historię radomskiej placówki, a także dokumenty jubileuszowego wydawnictwa „Radomski Bastion Pamięci. 100 dokumentów na stulecie Archiwum Państwowego w Radomiu”.

W czwartek natomiast odbyła się uroczysta gala. Dzień wybrano nieprzypadkowo, bowiem 30 września obchodzony jest Dzień Archiwisty. Do Resursy Obywatelskiej, poza pracownikami AP, przybyli przedstawiciele administracji państwowej i licznych instytucji publicznych, samorządowcy i delegacje archiwów państwowych z całej Polski.
To trzeci w tym roku okrągły jubileusz, który obchodzimy. Było już 60-lecie Archiwum Państwowego w Koszalinie i 70-lecie archiwum w Gorzowie – wyliczał przybyły na uroczystości Paweł Pietrzyk, naczelny dyrektor Archiwów Państwowych. – Dzisiaj mamy stulecie Archiwum Państwowego w Radomiu, a przed nami jeszcze Kalisz, Częstochowa i Suwałki.

https://www.cozadzien.pl/zdjecia/jubileusz-stulecia-dzialalnosci-archiwum-panstwowego-w-radomiu-zdjecia/76493

Historię radomskiego AP, które rozpoczęło działalność w maju 1921 roku, przybliżył dyrektor Kazimierz Jaroszek. – Myśl o powstaniu archiwum w Radomiu pojawiła się już w grudniu 1918 roku, a świadczy o tym pismo starosty powiatowego do Urzędu Leśnego w Radomiu, w których zaleca on zabezpieczenie materiałów, przede wszystkim akt, które będą cennym materiałem dla przyszłego archiwum polskiego – mówił. – Formalnie decyzja o organizacji radomskiego archiwum zapadła 17 lutego 1920 roku. W dokumencie Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego czytamy: „Polecam Wydziałowi Archiwów Państwowych zorganizować w sposób jak najoszczędniejszy archiwa prowincjonalne w Białymstoku, Kaliszu, Kielcach, Łodzi, Łomży, Radomiu, Siedlcach i Suwałkach. Zwracam uwagę na sformułowanie „w sposób jak najoszczędniejszy”… Uwaga ta wydaje się dzisiaj ze wszech miar uzasadniona, biorąc pod uwagę realia, w których tworzyło się odrodzone Państwo Polskie i jego administracja. Toczyła się przecież wojna, granice państwa nie były jeszcze ustalone.

Dyrektor Jaroszek wspomniał, że w Radomiu od początku były problemy z lokalem na archiwum. Z tego zresztą powodu minął rok od decyzji do uruchomienia instytucji. Pierwszą siedzibą był kilkupokojowy lokal przy ul. Lubelskiej 41 (obecnie ul. Żeromskiego), ale jeszcze w 1921 roku AP przeniosło się do byłej siedziby archiwum Rządu Gubernialnego Radomskiego przy ul. Lubelskiej 53.

– Archiwum w Radomiu w ciągu stu lat swojego istnienia siedmiokrotnie zmieniało siedzibę. A nie ma nic gorszego, jak przenoszenie zasobu… Problem był też z kadrą, a właściwie jej brakiem, tu, na miejscu, w Radomiu – przypomniał dyrektor Jaroszek. – W minionych stu latach w naszej instytucji pracowało ponad 150 osób. Część z nich całe swoje życie zawodowe związała z archiwum. Warto tu wymienić kilka nazwisk… Np. Władysław Prawdzik; kiedy w 1935 roku został kierownikiem, archiwum zaczęło funkcjonować jako profesjonalna placówka. To także dr Helena Kisiel czy Jan Boniecki, pracujący w AP w Radomiu w latach 1952-75, późniejszy dyrektor Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, poprzednika Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Jubileusz AP był okazją do wręczenia odznaczeń, wyróżnień i nagród. Dyrektor radomskiego archiwum Kazimierz Jaroszek otrzymał medal Pro Masovia, przyznawany przez marszałka Mazowsza.

Uroczystość stulecia zakończył koncert w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga.

nika fot. cozadzien.pl/Piotr Nowakowski

Zgłoś naruszenie/Błąd