“Kiedy mogę przyczynić się, żeby w człowieku dobro się objawiło, no to przyczyniam się. Mam chyba, do diaska, po temu prawo! Nie sprzeciwiam się dobru. Dobru – słyszysz? Bo to nieprawda, żebyśmy absolutnie nie wiedzieli, co jest dobro. My wiemy, że jest dobro. Wiemy, że stoi ono wyżej niż piękno.” – St. Żeromski.
@ Człowiek jest stworzony do szczęścia; cierpienie trzeba zwalczać i niszczyć jak tyfus i ospę. @ Człowiek, który utożsamił się z prawdą, musi czuć radość, rozkosz wtedy nawet, gdy został pobity. – Stefan Żeromski
Stefan Żeromski – urodził się 14 października 1864 w Strawczynie, zmarł 20 listopada 1925 w Warszawie – polski prozaik, publicysta, dramaturg, nazwany “Sumieniem Polskiej Literatury”. Spośród pisarzy Młodej Polski był bodaj najbardziej wyczulony na problematykę społeczną. Pierwszy prezes Polskiego PEN Clubu oraz współzałożyciel (1920) i pierwszy prezes Związku Zawodowego Literatów Polskich. Posługiwał się pseudonimami Maurycy Zych, Józef Katerla i Stefan Iksmoreż.
W moim domu rodzinnym wciąż słyszałem: „Och, Żeromski!”, „Ach, Żeromski!…” – bowiem był to ukochany pisarz mego Ojca. Drugie nazwisko – tym razem poety – które zapamiętałem od najwcześniejszych lat życia brzmiało: Konstanty Ildefons Gałczyński…
Pamiętam, jak Ojciec oprowadzał mnie po Zakopanem „śladami Żeromskiego”, którego Twórczości – rzecz oczywista – jeszcze nie znałem. Stefan Żeromski, Jan Kasprowicz, siostry Skłodowskie i wielu innych sławnych Polaków, pomieszkiwali w domu zajezdnym Sobczaków na Kościeliskiej 42, który po ślubie Karola Kłosowskiego z Katarzyną Sobczak – został przemianowany na willę Cichą. Dowiedziałem się, że był to Ktoś Wielki, Ważny, Sprawiedliwy w Osądach i powinienem studiować z uwagą Jego Twórczość, by towarzyszyła mi w dorosłym już życiu.
UPRZEDZAJĄC NIEJAKO FAKTY – wspomnę teraz właśnie – że po roku 1904 sytuacja finansowa (pieniądze, pieniądze…) Stefana Żeromskiego ustabilizowała się na tyle, że mógł się poświęcić wyłącznie pracy literackiej, która dała mu utrzymanie. Po klęsce rewolucji 1905 spędził 3 lata w Paryżu. Po powrocie osiedlił się w 1912 w Zakopanem. W 1918 był organizatorem polskiej władzy państwowej na Podhalu jako prezydent tak zwanej: Republiki Zakopiańskiej. Po uzyskaniu niepodległości w 1919 przeniósł się do Warszawy, gdzie w uznaniu wybitnych zasług ofiarowano mu mieszkanie na Zamku Królewskim.
Wyrosłem w przekonaniu, że Stefanowi Żeromskiemu stała się wielka krzywda, bowiem czterokrotnie nominowany był do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Przegrał też „rywalizację” o tę Nagrodę z Władysławem St. Reymontem. Kapituła Nagrody – co sugerował mi później prof. Artur Sandauer oraz ‘mój’ pisarz, poeta, Przyjaciel Tadeusz Nowak – chyba bała się gloryfikacji pisarza, który „flirtował” z socjalizmem i był niezwykle wrażliwy na niedolę, ubóstwo, rozwarstwienie społeczne, bezdomność, głód, odrzucenie i zmarginalizowanie milionów, kosztem wielkich przywilejów i bogactw wszelakich – jeno dla wybranych.
Nasz Wybitny Pisarz pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej herbu Jelita. Wychował się w Ciekotach w Górach Świętokrzyskich. Jego ojciec Wincenty Żeromski wspierał Polaków walczących w powstaniu styczniowym. Jeszcze przed powstaniem utracił on majątek i aby utrzymać rodzinę, został dzierżawcą folwarków. Żeromski osierocony był we wczesnej młodości, bowiem matkę stracił w 1879, a ojca w 1883 roku. Mało tego, w czasie powstania styczniowego w bitwie pod Czarncą zginął Gustaw Saski (1846–1863), brat cioteczny Stefana Żeromskiego.
W roku 1873 dziewięcioletni Stefan trafił na rok do szkoły początkowej w Psarach. W 1874 roku rozpoczął naukę w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach. Z tego okresu pochodzą Jego pierwsze próby literackie – wiersze, dramaty, przekłady z literatury rosyjskiej. Zadebiutował w 1882 w numerze 27. „Tygodnika Mód i Powieści” przekładem wiersza Lermontowa i w „Przyjacielu Dzieci” wierszem „Piosenka rolnika”. Trudności finansowe i początki gruźlicy spowodowały, że gimnazjum ukończył w 1886 r. bez uzyskania matury.
W tym samym roku rozpoczął studia w Instytucie Weterynarii w Warszawie (uczelnia nie wymagała matury). Tam zetknął się z ruchem socjalistycznym, działał między innymi w tajnej akcji oświatowej wśród rzemieślników i robotników.
W 1889 zmuszony został zarzucić studia z powodów finansowych i zaczął pracować jako guwerner w domach ziemiańskich m.in. w Łysowie (obecnie gmina Przesmyki koło Siedlec), oraz Nałęczowie. Straciwszy wcześnie oboje rodziców, utrzymywał się sam. Pracował także jako korepetytor i opiekun młodszych chłopców na stancjach. Doświadczenia życiowe wyniesione z gimnazjum, w większości bolesne i trudne, a także szkoły, wychowania i jego wpływu na umysłowość i osobowość będą motywami często powracającymi w Jego Twórczości. Od 1889 Jego utwory ukazywały się na łamach „Tygodnika Powszechnego”, „Głosu”, „Nowej Reformy”.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS