Rejs holenderskiego statku Batavia z początku XVII wieku uznawany jest obecnie za wydarzenie, które doprowadziło do pierwszej stałej obecności Europejczyków u wybrzeży Australii. W trakcie wyprawy floty handlowej z Amsterdamu na Jawę, na skutek przypadku, ale i żądzy złota, która zaćmiła umysły wielu żeglarzy, doszło do buntu i katastrofy w pobliżu archipelagu wysp Abrolhos, leżących na Oceanie Indyjskim u zachodnich wybrzeży najmłodszego z kontynentów.
Kilkusetosobowa damsko-męska społeczność musiała przetrwać na rafowych bezwodnych wysepkach wiele miesięcy, bez pewności, iż pomoc kiedykolwiek nadejdzie. Seksualne niewolnictwo i mordy były tam na porządku dziennym. Więcej, nastąpił podział na dwie grupy i dwie „armie” toczyły ze sobą zacięte i krwawe boje.
Pierwsza spółka kapitałowa na świecie – Holenderska Kompania Wschodnioindyjska
Przystępując do napisania powieści o pechowym rejsie statku Batavia, natrafiłem na wiele źródeł informacji – niektóre oparte były na pamiętnikach uczestników, inne na dokumentacji Kompanii Wschodnioindyjskiej czy pracach archeologicznych prowadzonych w okolicach archipelagu wysp Abrolhos – miejsca, w którym doszło do katastrofy. Niekiedy przebijałem się przez zniekształcone przez wieki relacje z tej nieprawdopodobnej podróży z Europy na Jawę, łowiąc krople prawdy wśród morza gawędziarstwa. „Australijskie piekło” zyskało tym samym walor dzieła, które obok przygodowo-awanturniczego charakteru ma dla czytelników dużą wartość poznawczo-historyczną. Postaram się w tym artykule nakreślić w możliwie wyczerpujący sposób przebieg tamtych wydarzeń.
Flota wschodnioindyjska dowodzona przez kupca Francisca Pelsaerta
Okręt klasy spiegelretourschip (główny typ statku transportowego VOC) Batavia, będący własnością Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, 27 października 1628 roku wyruszył z portu Texel, leżącego w Północnych Niderlandach (dzisiejsza Holandia), w swój dziewiczy rejs do Indii. Nazwa „statek lustrzany” pochodzi prawdopodobnie od bogato zdobionego płaskiego wykończenia rufy, które przypominało ówczesne barokowe lustra. Budowa takiej jednostki trwała od 5 do 8 miesięcy, a jej żywotność nie przekraczała 15 lat.
Wymiary:
- długość – 53 m, 160 stóp,
- szerokość – 10,5 m, 36 stóp,
- zanurzenie – 5,1 m, 17 stóp,
- powierzchnia żagli – 1118 m2,
- prędkość maks. – 8 węzłów,
- uzbrojenie – 24 żeliwne działa,
- trójmasztowiec, główny maszt: wysokość – 10,5 m, 34 stopy.
Statek pomalowano na barwy: zieloną, złotą i czerwoną. Pokłady i pokrywy furt działowych miały kolor czerwony – tak samo jak wieńcząca galion figura dziobowa przedstawiająca lwa stojącego na dwóch łapach.
Floty z uwagi na warunki pogodowe i pomyślne morskie prądy wypływały z Holandii do Indii w dwóch okresach: kwiecień-maj i październik-listopad. Następnie płynęły wzdłuż wybrzeży zachodniej Europy, Afryki, aż docierały do Sierra Leone. Dalej przecinały południowy Atlantyk i w okolicy Brazylii skręcały na południowy wschód, w stronę Przylądka Dobrej Nadziei[1].
VOC – niekwestionowany władca mórz i pierwsza kapitałowa spółka na świecie
Już 26 października 1628 roku flota ośmiu okrętów była gotowa do drogi, jednakże z uwagi na ślub głównodowodzącego, Jacquesa Specxa, rada VOC podjęła decyzję, by w rejs wypłynęło siedem statków, a ósmy, Frederik Hendrik – ze Specxem na pokładzie, po pewnej zwłoce miał pójść ich śladem. (Jak się później okazało, Specx został jednak przydzielony do innej floty i wypłynął dopiero pod koniec stycznia 1629 roku).
Na czele tej siódemki postawiono w zastępstwie płynącego na Batavii starszego kupca – Francisca Pelsaerta z Antwerpii. Towarzyszyły mu okręty:
- Buren – zbudowany w 1628 roku w stoczni w Enkhuizen okręt o ładowności 200 ton (100 standardowych ładunków), jedyny w konwoju okręt wojenny,
- Dordrecht – zbudowany w 1618 roku w stoczni w Amsterdamie o ładowności 600 ton (300 ładunków),
- Haga,
- Assendelft – zbudowany w 1628 roku w Amsterdamie o ładowności 500 ton (250 ładunków),
- Kleine David – zbudowany w 1628 roku w Horn jacht/pinasa o ładowności 100 ton (50 ładunków),
- Zaandam lub Sardam – zbudowany w 1628 roku w Amsterdamie 36-metrowy jacht o ładowności 500 ton (250 ładunków).
Artykuł składa się z więcej niż jednej strony. Poniżej znajdziesz numerację stron
Czytaj również:
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS