W 2025 roku polskich emerytów czeka waloryzacja świadczeń, jednak paradoksalnie, dla wielu z nich może to oznaczać zmniejszenie wypłat „na rękę”. Z powodu waloryzacji, nawet niewielkiej, duża część seniorów przekroczy bowiem próg podatkowy.
Kwoty wolna od podatku wynosi obecnie 30 tysięcy złotych rocznie. Taki próg obowiązuje od 2022 roku i nie zostanie prędko podniesiony. Skutkuje to tym, że emerytury do wysokości 2,5 tysiąca złotych brutto miesięcznie są zwolnione z podatku PIT. Każda kolejna waloryzacja świadczeń podnosi ich wartość. To z kolei oznacza, że spora część seniorów przekroczy próg kwoty wolnej i będzie musiała zapłacić podatek dochodowy.
Waloryzacje emerytur – zysk czy strata?
Według projektu budżetu państwa, w 2025 roku emerytury wzrosną o 5,52%, w 2026 roku o 3,1%, a w 2027 roku o 2,6%. Chociaż waloryzacja powinna stanowić wsparcie w czasach rosnących kosztów życia, to w praktyce oznacza, że coraz więcej emerytów przekroczy próg zwolnienia podatkowego. Już w marcu 2025 roku emeryci otrzymujący obecnie 2,4 tysiąca złotych brutto miesięcznie, po waloryzacji będą musieli płacić podatek PIT. W podobnej sytuacji znajdzie się w kolejnych latach coraz większa liczba seniorów, którzy będą zmuszeni oddać część swojego świadczenia fiskusowi.
Brak podniesienia kwoty wolnej od podatku – przyczyny i skutki
Rząd tłumaczy zamrożenie kwoty wolnej trudną sytuacją budżetową i wyzwaniami wynikającymi z unijnej procedury nadmiernego deficytu, która nakłada na Polskę ograniczenia finansowe. Eksperci szacują, że podniesienie kwoty wolnej do 60 tysięcy złotych – co postulowała opozycja – kosztowałoby budżet państwa nawet 40–50 miliardów złotych rocznie. Takie rozwiązanie odciążyłoby wszystkich emerytów otrzymujących świadczenia do 5 tysięcy złotych brutto miesięcznie, ale obecnie jest ono nierealne z punktu widzenia finansów państwa.
W związku z tym rząd rozważa jedynie stopniowe podnoszenie kwoty wolnej w przyszłości, jednak nie przedstawiono jeszcze żadnych konkretnych planów. Dla seniorów, których świadczenia są systematycznie waloryzowane, oznacza to, że z roku na rok ich „czysty” dochód może spadać.
Eksperci proponują rozwiązania – indeksacja kwoty wolnej
Eksperci ds. podatkowych zwracają uwagę na możliwość wprowadzenia automatycznej indeksacji kwoty wolnej od podatku, która wzrastałaby wraz z waloryzacją emerytur. Podobny mechanizm stosowany jest w przypadku waloryzacji świadczeń emerytalnych, co zapewniałoby seniorom większą stabilność finansową. Tego rodzaju rozwiązanie mogłoby pozwolić na zniwelowanie strat związanych z przekroczeniem progu podatkowego. Jednak jak na razie, rządzący nie biorą tego pomysłu pod uwagę.
Co to oznacza dla emerytów?
Dla wielu emerytów sytuacja staje się coraz trudniejsza, zwłaszcza w obliczu rosnących kosztów życia i wysokiej inflacji. Choć waloryzacja ma za zadanie zniwelować skutki inflacji, to zamrożenie kwoty wolnej sprawia, że część świadczeń zostanie obciążona podatkiem PIT. W efekcie seniorzy otrzymają mniej pieniędzy „na rękę”, co może mieć szczególnie dotkliwy wpływ na osoby o niskich dochodach. W najbliższych latach problem może dotknąć dziesiątki tysięcy osób starszych, które staną przed koniecznością odprowadzania podatku, mimo że nominalnie ich świadczenia wzrosną.
Brak planów zmian w kwocie wolnej a potrzeby społeczne
Ministerstwo Finansów na razie nie przedstawia propozycji zwiększenia kwoty wolnej od podatku, pomimo że temat budzi kontrowersje i liczne apele ze strony organizacji emeryckich. Obecna sytuacja prowadzi do paradoksu, w którym emeryci formalnie zyskują na waloryzacji, ale ostatecznie tracą przez konieczność odprowadzania podatku. Wielu ekspertów uważa, że brak podwyższenia kwoty wolnej to ukryty sposób na zwiększenie wpływów do budżetu kosztem seniorów.
Czy rząd ulegnie presji społecznej?
Rząd pozostaje pod presją społeczną, aby zająć się tym problemem. Jednak ze względu na ograniczenia finansowe, decyzje w tej sprawie są odwlekane. Podniesienie kwoty wolnej lub jej indeksacja wydają się mało prawdopodobne w najbliższym czasie, co oznacza, że emeryci muszą przygotować się na wyższe obciążenia podatkowe w kolejnych latach. Taka sytuacja, w połączeniu z wysokimi kosztami życia, może zmusić część seniorów do oszczędności i ograniczenia wydatków.
Podsumowanie
Mimo waloryzacji świadczeń emerytalnych wielu polskich emerytów stanie przed koniecznością zapłaty podatku PIT ze względu na zamrożoną kwotę wolną od podatku. W praktyce oznacza to, że ich dochody netto mogą się obniżyć, co przy rosnących kosztach życia może wpłynąć negatywnie na ich sytuację finansową. Eksperci postulują wprowadzenie automatycznej indeksacji kwoty wolnej, jednak brak konkretnych planów rządu w tym zakresie budzi obawy, że sytuacja ta utrzyma się jeszcze przez długi czas.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Kontakt z redakcją: [email protected]
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS