Ponad 70% operacji w Europie Zachodniej i USA jest przeprowadzanych małoinwazyjnie bez konieczności otwierania pacjenta. W Polsce trend ten postępuje, a najszybciej zyskują operacje ze wspomaganiem robotycznym. Choć trwają one dłużej niż otwarte czy nawet laparoskopowe to pacjent ma większą pewność precyzji, mniejsze ryzyko transfuzji, powikłań pooperacyjnych oraz krótszy czas hospitalizacji.
Współczesna chirurgia ulega dynamicznym zmianom, głównie dzięki rozwojowi technologii medycznych i wprowadzeniu coraz bardziej zaawansowanych narzędzi i technik operacyjnych. Przez ostatnie dekady ogromny postęp dokonał się w dziedzinie chirurgii małoinwazyjnej, szczególnie w zakresie operacji laparoskopowych oraz wspomaganych robotycznie. To właśnie te technologie zrewolucjonizowały podejście do operacji chirurgicznych, przynosząc pacjentom krótszy czas rekonwalescencji, mniejsze ryzyko powikłań oraz zmniejszoną potrzebę transfuzji krwi – pisze dla politykazdrwootna.com Joanna Szyman, prezes zarządu NEO Hospital, członek rady naczelnej Polskiej Federacji Szpitali.
Światowy rozwój technik małoinwazyjnych operacyjnych
W skali globalnej, chirurgia małoinwazyjna, w tym laparoskopia i operacje wspomagane robotycznie, cieszy się rosnącą popularnością. Zgodnie z raportem WHO latach 2004-2012 liczba operacji wykonywanych na całym świecie wzrosła o 40%, przy czym wzrost ten był szczególnie widoczny w zakresie operacji małoinwazyjnych. Laparoskopia, jako pierwsza rewolucyjna technika małoinwazyjna, szybko zyskała na znaczeniu, stając się standardem w wielu dziedzinach chirurgii. Jednak jej ograniczenia techniczne i trudności w opanowaniu skomplikowanych umiejętności manualnych przyczyniły się do dalszego rozwoju technologii – w kierunku robotyki chirurgicznej.
Chirurgia wspomagana robotycznie – globalna ekspansja
Najpopularniejszym systemem robotycznym stosowanym w chirurgii jest system da Vinci, opracowany przez firmę Intuitive Surgical. Na świecie zainstalowano już ponad 9 200 systemów da Vinci, a przeszkolonych do ich obsługi zostało ponad 74 tys. chirurgów. Do 2023 r. przeprowadzono przy jego użyciu 15,4 mln operacji, w tym 2,2 mln tylko w 2023 r., co oznacza 22-proc. wzrost w porównaniu do roku poprzedniego.
Upowszechnienie technik małoinwazyjnych w Europie i USA
W Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych chirurgia małoinwazyjna dominuje w salach operacyjnych. W latach 2015-2019 odsetek operacji minimalnie inwazyjnych wzrósł o 12% w krajach takich, jak Francja, Niemcy, Włochy, Hiszpania i Wielka Brytania, a liczba operacji otwartych zmniejszyła się o 8%. W Stanach Zjednoczonych w tym samym okresie odsetek operacji małoinwazyjnych wzrósł o 10%, podczas gdy liczba operacji otwartych spadła o prawie 15%. Obecnie w tych krajach ponad 70% wszystkich operacji jest przeprowadzana za pomocą technik małoinwazyjnych.
Rozwój robotyki chirurgicznej w Polsce
Polska również zaczyna przyjmować techniki małoinwazyjne, choć rozwój robotyki chirurgicznej następuje nieco wolniej niż w bardziej zaawansowanych technologicznie krajach zachodniej Europy i USA. Jak wynika z raportu „Rynek robotyki chirurgicznej w Polsce 2023. Prognoza na lata 2024-2028” opublikowanego przez Upper Finance i Polską Federację Szpitali, w 2023 r. liczba zabiegów przeprowadzonych przy użyciu systemu da Vinci wzrosła o 100% w porównaniu z rokiem 2022.
Chirurgia jest dziedziną, w której zanotowano największy wzrost liczby operacji robotycznych – aż o 112%. Urologia i ginekologia również odnotowały istotny wzrost – odpowiednio 100% i 60% w 2023 r. W 2024 r. do końca sierpnia wykonano już 8000 zabiegów z wykorzystaniem robotów da Vinci. Zabiegi z wykorzystaniem tego sytemu są wykonywane w 54 szpitalach w całym kraju, a liczba ta stale rośnie, gdyż szpitale inwestują w nowoczesne technologie, aby poprawić jakość leczenia i skrócić czas rekonwalescencji pacjentów.
Chirurgia wspomagana robotycznie: wyższa precyzja i mniejsza liczba komplikacji
Jednym z głównych wyzwań związanych z tradycyjną laparoskopią jest złożoność i trudność w jej opanowaniu. Laparoskopia wymaga wyjątkowej zręczności manualnej i umiejętności psychomotorycznych, co sprawia, że operacje te są trudne do przeprowadzenia i niosą ryzyko konwersji do operacji otwartej w przypadku skomplikowanych procedur. W badaniach porównujących laparoskopię z chirurgią wspomaganą robotycznie, systemy robotyczne oferują wyższą precyzję i mniejszą liczbę powikłań pooperacyjnych. Średnio, pacjenci poddani operacji wspomaganej robotycznie, mają o 52% mniejsze prawdopodobieństwo konwersji do operacji otwartej, w porównaniu do pacjentów poddanych operacji laparoskopowej.
Mniejsze ryzyko transfuzji krwi i powikłań
Robotyka chirurgiczna zmniejsza również ryzyko konieczności przeprowadzenia transfuzji krwi. Średnio, pacjenci poddani operacji wspomaganej robotycznie, mają o 28% mniejsze prawdopodobieństwo potrzeby transfuzji krwi, w porównaniu do pacjentów operowanych metodą laparoskopową. W porównaniu do operacji otwartych, różnica ta wynosi aż 74%. Dodatkowo, pacjenci poddani operacjom wspomaganym robotycznie mają o 15% mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań pooperacyjnych w ciągu 30 dni po zabiegu, w porównaniu z pacjentami operowanymi metodą laparoskopową oraz o 37% mniejsze prawdopodobieństwo w porównaniu z operacjami otwartymi.
Czas trwania operacji
Mimo, że operacje wspomagane robotycznie zazwyczaj trwają dłużej niż operacje laparoskopowe czy otwarte, korzyści związane z mniejszym ryzykiem powikłań i konwersji do operacji otwartej przeważają nad tym mankamentem. Średnio, operacje wspomagane robotycznie trwają o 18,55 minut dłużej niż operacje laparoskopowe oraz o 39,65 minut dłużej niż operacje otwarte.
Krótszy czas hospitalizacji i mniejsze ryzyko powikłań
Korzyścią związaną z chirurgią robotyczną jest również krótszy czas hospitalizacji pacjentów. Średnio, pacjenci poddani operacjom wspomaganym robotycznie przebywają w szpitalu o 0,35 dnia krócej w porównaniu do pacjentów operowanych laparoskopowo oraz o 2,12 dnia krócej w porównaniu do operacji otwartych. Dodatkowo, badania wykazały, że pacjenci operowani przy pomocy robotów mają o 37% mniejsze prawdopodobieństwo śmiertelności w ciągu 30 dni po operacji, w porównaniu z pacjentami operowanymi metodą laparoskopową oraz o 60% mniejsze prawdopodobieństwo w porównaniu do operacji otwartych. Różnice występują również w przypadku readmisji pacjentów po operacjach wspomaganych robotycznie w ciągu 30 dni od zabiegu.
Chirurgia wspomagana robotycznie przyniosła fundamentalną zmianę w praktyce chirurgicznej, oferując pacjentom większe bezpieczeństwo, mniejsze ryzyko powikłań i krótszy czas rekonwalescencji w porównaniu z operacjami laparoskopowymi i otwartymi. Choć operacje wspomagane robotycznie są zazwyczaj dłuższe, korzyści związane z precyzją, mniejszym ryzykiem transfuzji, powikłań pooperacyjnych oraz krótszym czasem hospitalizacji dają zdecydowaną przewagę nad laparoskopowymi i tradycyjnymi metodami chirurgicznymi. Obecnie robotyka chirurgiczna stanowi kluczową technologię w wielu dziedzinach chirurgii, a jej rozwój z pewnością przyczyni się do dalszej rewolucji w sposobie przeprowadzania zabiegów chirurgicznych na całym świecie.
Autorka: Joanna Szyman, prezes zarządu NEO Hospital, członek rady naczelnej Polskiej Federacji Szpitali
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS