Rejestracja podatnika dla celów podatku VAT w biurze wirtualnym? Według NSA niedopuszczalna

Biura wirtualne zyskują coraz większą popularność. Dzięki nim przedsiębiorcy mogą uzyskać wymagany prawem adres do zarejestrowania swojej działalności (często wraz z umieszczeniem logo firmy) oraz możliwość obsługi w zakresie korespondencji tradycyjnej i mailowej, która do takiego biura wpływa. W prosty sposób zatem, już na początku prowadzenia biznesu, przedsiębiorca może zredukować koszty związane ze znalezieniem i organizacją fizycznego lokalu mogącego służyć jako jego siedziba. Szczególnie dla osób prowadzących działalność w oparciu o pracę przy pomocy narzędzi elektronicznych w postaci komputera i internetu jest to rozwiązanie bardzo korzystne – mogą oni bowiem wykonywać czynności w dowolnym czasie i miejscu i nie muszą być przywiązani do konkretnej siedziby. Nie ulega bowiem wątpliwości, że coraz częściej wystarczające do skutecznego prowadzenia biznesu jest posiadanie smartfona i laptopa.

Takie rozwiązanie jest powszechne na świecie. Stąd wydawać się mogło, że administracja podatkowa, wychodząc naprzeciw nowoczesnym trendom, będzie przychylnie patrzeć na kwestię rejestracji dla celów VAT w biurach wirtualnych. Nic bardziej mylnego.

Polecamy: Jak przygotować się do zmian w 2020 r.

Dotychczasowe stanowisko sądów administracyjnych w tej kwestii zakładało trzy istotne przesłanki dotyczące adresu przedsiębiorstwa: (1) będzie to rzeczywiste miejsce, w którym faktycznie funkcjonuje zarząd przedsiębiorstwa i zapadają istotne decyzje, (2) powinien on uwzględniać nazwę miejscowości, ulicy, numer budynku oraz lokalu, który musi spełniać warunki dla funkcjonowania zarządu oraz zarządzania przedsiębiorstwem podatnika, a jednocześnie (3) za adres siedziby (dla celów VAT) nie może być uznany adres udostępniany wielu podmiotom, które podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców w celu umożliwienia rejestracji w KRS (tj. adres biura wirtualnego), pod którym podmioty te nie wykonują faktycznie żadnej działalności, w tym funkcji zarządu. Tak wynika z wyroku NSA z dnia 26 sierpnia 2015 r. (sygn. I FSK 112/15).

Choć do tej pory takie biura były tolerowane przez władze skarbowe, powyższe orzeczenie można było uznać za pierwszy krok do kwestionowania rejestracji siedzib przedsiębiorstw w biurach wirtualnych. O ile można próbować rozumieć tę ścieżkę orzeczniczą jako chęć ograniczenia rejestracji dużych przedsiębiorstw jedynie pod adresem wirtualnym (co w sposób oczywisty nie odpowiada ich faktycznej skali działalności), o tyle rozciągnięcie tego ograniczenia na sektor niewielkich przedsiębiorców i freelancerów jest raczej działaniem nadgorliwym i niepotrzebnym. Można odnieść wrażenie, że dla skarbówki adres rejestracji w biurze wirtualnym nie jest znakiem czasów, a raczej powodem do podejrzliwości i okazją do wytypowania pewnego kandydata do przeprowadzenia kontroli.